Elementy indukcyjne i transformatory sieciowe - zawsze w centrum uwagi konstruktorów

Branże

Rys. 3. Branże, które można postrzegać jako wiodących odbiorców transformatorów i elementów indukcyjnych w Polsce

Producenci i dostawcy transformatorów i podzespołów indukcyjnych mają w kraju dość dużą liczbę odbiorców, na przykład ze strony producentów układów automatyki, rynku AGD, oświetlenia. Zauważalna część produkcji kierowana jest też na eksport, bo nasze firmy mają konkurencyjne ceny, wysoką jakość wykonania, przy ważnej z punktu widzenia prowadzonego biznesu obecności firm na wspólnym europejskim obszarze celnym.

Wiadomo, że transformatory i dławiki mają charakter uniwersalny, ale z wykresu na rysunku 3 wynika, że najczęściej klienci pochodzą z obszarów rynku kojarzonych z przemysłem, produkcją kontraktową i OEM elektroniki, a także ze strony działów utrzymania ruchu.

Rysunek 4 wartościuje poszczególne cechy ofert handlowych w omawianej tematyce i z pewnością można uznać go za zestawienie wręcz modelowe. Ale to, że na pierwszej pozycji jest cena a na drugiej jakość, z pewnością nie jest dziwne, gdyż dotyczy większości produktów z rynku przemysłowego i profesjonalnego w naszym kraju.

Rys. 4. Zestawienie czynników oferty handlowej, które są w największym stopniu brane pod uwagę przez klientów przy wyborze dostawcy

Lecz krótki termin dostawy to znak tego, że w Polsce produkuje się głównie małe i średnie serie, różnorodne wyroby i wielowariantowe rozwiązania. W takim przypadku produkcja realizowana jest wręcz na żądanie, co wymusza ograniczanie stanów magazynowych. Wiele podzespołów w takim przypadku kupuje się po uzyskaniu zamówienia, stąd krótki czas dostawy jest pożądany.

Spore znaczenie certyfikatów, marki producenta, a nawet wsparcia technicznego to już spora nowość i wyróżnik tego sektora rynku dodatkowo podkreślający wagę zagadnień związanych z jakością. Klienci oczekują dzisiaj od transformatorów sieciowych niezawodnego działania, wysokiej odporności na narażenia środowiskowe, przeciążenia, podwyższoną temperaturę i stany nieustalone.

Stąd większość krajowych producentów postawiła na wysoką jakość zapewniając wysokie parametry użytkowe w wymienionych zastosowaniach po to, aby trafić z produkcją do wymagających aplikacji np. przemysłowych i jednocześnie odsunąć od siebie problemy z tanimi wyrobami chińskimi, które często nie wyróżniają się niczym poza ceną.

Rys. 5. Ocena w zakresie, jakich typów produktów konkurencja na rynku jest największa i jest na nie największy zbyt

Na rysunku 5 prezentowane jest zestawienie ilustrujące, dla których typów transformatorów konkurencja na rynku jest największa i na które typy tych komponentów jest największy zbyt. Jak widać największe oddziaływanie jest w zakresie transformatorów sieciowych małej mocy, w tym wersji zalewanych do montażu na PCB oraz transformatorów impulsowych.

One właśnie zaliczają się do tych grup, gdzie relacje pomiędzy firmami mogą być najostrzejsze, bo są to standardowe wersje, produkowane na automatach w milionach sztuk przez wiele firm. Te masowe produkty znakomicie spisują się w wielu aplikacjach, są tanie i łatwo dostępne, ale niestety również podobne do siebie. Powoduje to, że konkurencja w tym zakresie jest duża, zwłaszcza gdy chodzi o zastosowania na przykład w produktach konsumenckich, sprzęcie AGD i podobnych aplikacjach.

Mariusz Kaczor

Contrans TI

W jakim stopniu trendy takie jak konieczność zapewniania kompatybilności elektromagnetycznej lub presja na rozwiązania energooszczędne przenoszą się na rynek materiałów magnetycznych? Czy widać to we wzrostach sprzedaży zaawansowanych technologiczne produktów?

W materiałach do przetwarzania mocy widać postęp we wszystkich istotnych parametrach. Nowinki pracują do 400 kHz, jednocześnie znosząc większe wartości strumienia magnetycznego i notując niższe straty własne. Optymalizuje się je do pracy w wysokich temperaturach (100 a nawet 150°C). Takie zmiany wymuszają podobny rozwój w materiałach do redukcji zakłóceń.

Nacisk kładziony jest na zwiększenie efektywnego pasma pracy, zacieśnienie tolerancji parametrów, rozszerzenie roboczego zakresu temperatur. Elementy przeciwzakłóceniowe mogą być dzięki temu mniejsze, z zachowaniem lub poprawą efektywności. Gwałtownej ekspansji nowinek jeszcze nie widać, ale rozwój jest tu nieunikniony.

Oferta produktów katalogowych takich jak dławiki, cewki i transformatory stale się zwiększa. Czy coraz większy asortyment wpływa na sprzedaż rdzeni? Czy cały czas nawijamy sami, czy też już częściej kupujemy gotowe?

Duża część naszych odbiorców to wytwórcy elementów indukcyjnych na zamówienie. Tak działa większość sektora transformatorów impulsowych. Produkty te powstają z wysokiej jakości komponentów produkowanych w europejskich czy polskich fabrykach. Niewielka cześć rynku to produkty katalogowe, w tym oferowane przez lokalnych producentów, chociaż często na bazie komponentów pochodzących z Dalekiego Wschodu.

W sektorze prostych elementów indukcyjnych, jak cewki i dławiki, również widać poczynania lokalnych producentów, próbujących konkurować z globalnymi koncernami. Napędza to sprzedaż rdzeni po części również renomowanym producentom. Coraz łatwiej, szczególnie w małych aplikacjach, znaleźć gotowy produkt na rynku.

Rynek od strony wyników

Rys. 6. Wzrosty i spadki obrotów w latach 2012-2014 w zakresie transformatorów i elementów indukcyjnych na rynku polskim

Rysunek 6 prezentuje, jakie wzrosty obrotów zanotowały firmy wymienione w tabeli 2 z transformatorów sieciowych i elementów indukcyjnych w latach 2012-2014. Nietrudno zauważyć, że ogólnie i po uśrednieniu sytuacja w omawianym biznesie się poprawia i z roku na rok firmy notują coraz lepsze wyniki.

Słupki na wykresie odpowiadające za większe przyrosty procentowe poszerzają się, a skala wzrostów w dużej mierze pokrywa się z tym, co notujemy przy okazji opracowań ankiet dla innych komponentów elektronicznych w naszych raportach, co można skomentować tylko tak, że wprawdzie tempo rozwoju elektroniki jest znacznie wyższe niż wzrost PKB dla całej gospodarki, niemniej spadki i wzrosty są zdeterminowane przez ogólny klimat biznesowy.

Trzeba jednak zauważyć, że wzrosty są nierównomierne i najłatwiej dostrzec to można w danych za 2014 rok, gdzie obok siebie występują zarówno firmy borykające się ze spadkami, jak i te, których biznes wzrósł w skali roku o ponad 35%.

Rys. 7. Zdaniem 64% firm warunki w biznesie w pierwszej połowie 2015 roku były takie same jak wcześniej. Równocześnie 55% ankietowanych ocenił konkurencję na rynku transformatorów i elementów indukcyjnych jako silną

Jest to zapewne efekt tego, że branża cały czas jest na etapie transformacji technologicznej, rekonstrukcji portfolio produktów i inwestycji, co powoduje, że wyniki silnie się wahają.

Podobna ocena dotycząca pierwszej połowy 2015 roku, a więc aktualnego okresu, pokazana została na rysunku 7. Miesiące te były ocenione przez połowę firm jako takie same, jak okres wcześniejszy, co trzeci pytany uważał nawet, że są one lepsze.

Biorąc pod uwagę, że omawiana branża nie zalicza się do łatwego biznesu, z takiego wyniku można być tylko zadowolonym. Na tym samym wykresie pokazujemy także, jak przez specjalistów oceniana jest konkurencja na rynku - 55% jest zdania, że jest ona silna, co w świetle naszych rozważań nie może być zaskoczeniem.

Rys. 8. Obroty 32% dostawców transformatorów i elementów indukcyjnych zawierają się między 1 a 5 mln złotych rocznie

Struktura obrotów firm produkujących elementy indukcyjne i transformatory oraz ich dystrybutorów w skali rocznej pokazana została na rysunku 8. Najwięcej firm (32%) ma sprzedaż na poziomie 1-5 mln zł, ale poza tym przedziałem rozkład obrotów jest w miarę równomierny we wszystkich innych przedziałach.

Proporcje są zbliżone, co można odczytywać tak, że mamy całe spektrum dostawców, firmy o różnej wielkości i stopniu zaangażowania w omawianej tematyce i branża nie ma liderów dyktujących warunki i mających dużą część udziałów w rynku. Takie rozproszenie można odczytywać zarówno jako wadę, jak i zaletę.

Rys. 9. Dla 66% firm komponenty indukcyjne to niewielki wycinek oferty przynoszący nie więcej niż 10% sprzedaży

Jest ono cechą charakterystyczną branży od lat i się nie zmniejsza, zatem nie należy oczekiwać, aby w najbliższej przyszłości doszło do jakiejś konsolidacji. Skutek rozproszenia rynku na wiele firm widoczny jest w kolejnym zestawieniu na rysunku 9, gdzie pokazano, jaką część sprzedaży firmom przynoszą transformatory i elementy indukcyjne.

Albo jest to drobny dodatek do głównego biznesu nieprzynoszący więcej niż 10% sprzedaży (dla 56% firm), albo omawiana tematyka jest główną specjalizacją i osią działalności (dla 25% ankietowanych).

Małgorzata Żytkowiak

Noratel

Jakie nowości i trendy w technologii są warte zauważenia na rynku elementów indukcyjnych?

Najważniejszy trend to miniaturyzacja, nie można jednak zapomnieć o wymaganiach norm, które stawia branża. W związku z wejściem w życie od 1.07.2015 ekodyrektywy producenci są zobligowani do dostarczania transformatorów 3-fazowych produkowanych w technologii umożliwiającej osiągnięcie minimalnej efektywności energetycznej. Wielu producentów musi wdrożyć zmiany w konstrukcjach, które zaowocują wyższą ceną produktów.

Co jest ważne w handlu elementami indukcyjnymi?

Liczy się solidność, rzetelność i etyka biznesu. Dodatkowo w naszej branży napotykamy konkurencję ze strony producentów z Chin, którzy, nie respektując zapisów norm i regulacji prawnych, oferują tańszy asortyment. Rolą rodzimych producentów jest sporządzenie oferty zawierającej korzyści dla klientów, dostosowane do ich potrzeb, indywidualizacja produktów itp.

Nowe technologie w elementach indukcyjnych - czy klienci szukają nowości?

Nie chodzi o nowości, lecz o korzyści. Jeżeli firma ma do zaproponowania nowy produkt, ale nie niesie on żadnej wartości dodanej w stosunku do poprzednika, rynek nie zareaguje ożywieniem tylko dlatego, że jest on nowy. Istotą rozwoju jest celowość, praktyczne podejście do innowacji, rynek determinuje rozwój. Cykl życia produktu jest istotny, ale przede wszystkim chodzi o właściwe rozwiązania, o właściwe podejście do rozwoju produktów, w oparciu o potrzeby rynku.

Jakie wymagania w stosunku do dostawcy elementów indukcyjnych mają dzisiaj klienci?

Dziś, aby móc współpracować z największymi, najbardziej wymagającymi klientami, nie wystarczy mieć bogatego asortymentu, atrakcyjnych cen i elastycznego planu produkcyjnego. Dostawca jest postrzegany przez duże firmy jako wartość dodana do łańcucha dostaw, wręcz buduje markę swojego klienta poprzez czynny udział w procesie logistycznym, od prognozy zakupów po realizację zapisów gwarancji w okresie determinowanym wymogami rynku.

Które branże w kraju są największymi odbiorcami transformatorów sieciowych?

Obecnie możemy liczyć na rozwój branży energetyki, medycznej i kolejowej. Oprócz tradycyjnych, w tym przemysłowej, myślę, że tu można upatrywać największych obrotów.

Czy rynek elementów indukcyjnych jest chłonny i perspektywiczny?

Najbliższe lata na pewno będą wymagały inwestycji w sektorze. Jeżeli dany producent nie pokona bariery inwestycyjnej, nie sprosta konkurencji za kilka lat. Elementy indukcyjne powinny być produkowane w oparciu o najnowsze trendy w branży. Niezbędny jest ich rozwój, z zastosowaniem dostępnych technologii w produkcji. Producenci tradycyjnych rozwiązań będą z rynku stopniowo eliminowani.

Jakie jest znaczenie Chin dla rynku?

Chiny to przede wszystkim masowa produkcja. Z powodu ostatnich ruchów cenowych komponentów w Chinach część materiałowa znacznie zdrożała, a ponieważ jednocześnie robocizna stawała się na przestrzeni lat coraz droższa, Chiny raczej nie stanowią zagrożenia. Raczej skupiają się na kopiowaniu, stąd zawsze będą podążać za trendami, a nie je inicjować. Nie bagatelizując znaczenia Chin jako globalnego gracza w branży, można stwierdzić, że równie ważne jest budowanie nowoczesnych rozwiązań niosących dodatkowe korzyści dla klientów.

Dostawcy elementów indukcyjnych

Rys. 10. Zestawienie typu chmurka wiodących marek na rynku krajowym w zakresie transformatorów i komponentów indukcyjnych

Dostawców transformatorów i elementów indukcyjnych można podzielić na kilka wyraźnie zarysowanych grup. Pierwszą z nich tworzą krajowi producenci elementów indukcyjnych, tacy jak Feryster, Neotech, Telzam, 4Coils, Elsit oraz Polfer PI, którzy wytwarzają cewki, dławiki, transformatory i wykonują nietypowe wyroby na zamówienie.

Elementy indukcyjne oferują też firmy dystrybucyjne o szerokiej ofercie komponentów, jak Elhurt, Masters, Conrad, TME, Farnell, Elfa, Future, BNS lub Micros. Ma je też duża część wąsko sprofilowanych dostawców, czyli Piekarz, Semicon, Wurth, Eltron.

Tabela 3. Plan raportów "Elektronika" na najbliższe miesiące

Elementy indukcyjne sprzedają także firmy znane na rynku z dostaw rdzeni i materiałów magnetycznych, karkasów, przewodów i akcesoriów do nich, a przykładem mogą być Contrans TI, Magneto oraz AET. Elementy indukcyjne, w tym oczywiście transformatory sieciowe, wytwarzają także firmy dawniej znane głównie z produkcji transformatorów sieciowych: Noratel, Sigma, Indel, Breve, Elhand, Sizei, Telto.

Na rysunku 10 pokazane zostało zestawienie chmurkowe oceniające znajomość poszczególnych marek na omawianym rynku. Nazwy firm, które zdaniem specjalistów są wiodące na rynku i często były wskazywane w ankietach napisane są czcionką proporcjonalnie większą od tych pojawiających się rzadziej. Z wykresu wynika, że najbardziej rozpoznawani dostawcy elementów indukcyjnych w Polsce to Feryster, Indel, Noratel i Breve.

Zestawienie zbiorcze w tabelach

Przegląd aktualnych ofert w zakresie transformatorów i elementów indukcyjnych publikujemy w tabeli 1, a dane kontaktowe do firm oraz lista dystrybuowanych marek, które nadesłały ankiety, zostały umieszczone w tabeli 2.

Podobnie jak w poprzednich edycjach naszego opracowania dotyczącego tego sektora rynku, prezentacja ofert w tabelach została podzielona na 3 części: transformatory sieciowe, transformatory impulsowe oraz podzespoły indukcyjne.

Robert Magdziak

Źródłem wszystkich danych przedstawionych w tabelach oraz na wykresach są wyniki uzyskane w badaniu ankietowym przeprowadzonym wśród dostawców transformatorów i elementów indukcyjnych w Polsce.