Relacje z klientami budowane są przez dekady na lata

Zmiany na rynku PCB zachodzą bardzo wolno i krajobraz firm przez lata pozostaje niezmienny. Za ten efekt w dużej mierze odpowiadają klienci kupujący obwody drukowane. Ich przywiązanie do poszczególnych producentów jest bardzo duże i w efekcie migracje od jednego dostawcy do drugiego są relatywnie niewielkie. Jeśli tylko dostawca jest w stanie zachować wysoką i powtarzalną jakość wykonania oraz dobrą obsługę oraz ma kompetencje techniczne, to drobne niedogodności czy różnice w cenie nie są w stanie spowodować odejścia do konkurencji. Przyczyną inercji jest ryzyko związane z koniecznością ustalenia szczegółów w zakresie formatów plików i dokumentacji, szczegółów związanych z panelizacją, obróbką mechaniczną lub też z ograniczeniami procesowymi i technologicznymi.

Najważniejsze trendy pozytywne dla rozwoju rynku #2

 

Najważniejszym zjawiskiem pozytywnie oddziałującym na rynek obwodów drukowanych jest wzrost zainteresowania jakością i zaawansowaniem technologicznym produktów oraz ogólny szybki rozwój elektroniki, który tworzy coraz więcej potrzeb na obwody drukowane. Rosnący rynek daje przestrzeń do rozwoju dla wielu firm i sprawia, że mimo silnej konkurencji i wielu problemów natury ekonomicznej mamy względną równowagę. Nietrudno też dostrzec, że większość krajowych producentów PCB oferuje też montaż podzespołów, przez co możliwość zaoferowania kompleksowej usługi jest ważnym czynnikiem prowzrostowym.

Te związki z czasem stają się jeszcze głębsze, bo zakres usług jest coraz szerszy, głównie w zakresie montażu. Jest w tym sens, bo możliwość zamówienia w jednej firmie całego urządzenia w ramach kompleksowej usługi produkcyjnej z roku na rok jest coraz bardziej oczekiwana na rynku i popularna. Powodów jest wiele: wygoda, niższe koszty, jeden dostawca, który odpowiada za całość produkcji, a także wiele innych problemów kadrowych, organizacyjnych, kłopoty z zaopatrzeniem, a także często skala działania na tyle niewielka, aby inwestycje w park maszynowy były uzasadnione. W efekcie takich procesów firmy zajmujące się montażem zapewniają klientom obwody drukowane, a wielu producentów płytek rozszerza ofertę o montaż. Wszyscy razem dają ponadto możliwość zajęcia się kupnem elementów elektronicznych. Można wskazać minimum kilka przypadków, że producent PCB na tyle rozwinął działalność w zakresie usług montażowych, że przestał produkować płytki lub znacząco ograniczył skalę działań i zajął się importem.

Najważniejsze czynniki negatywne dla rynku PCB #3

 

W rankingu problemów trapiących rynek obwodów drukowanych w Polsce w ostatnich latach na czołowych pozycjach plasowały się kryteria związane z dużą konkurencją na rynku, w tym ze strony producentów chińskich, wzrost kosztów był na drugim miejscu. Teraz problemy wynikające z infl acji, cen nośników energii i pracy stały się dominujące. Z pewnością firmy krajowe mają teraz wiele problemów i wykres trafnie oddaje sytuację na rynku. Nie ma też już podziału między producentów krajowych a firmy importowe, bo już od dawna importerzy konkurują ze sobą oraz bezpośrednio z producentami, którzy też mają w kraju swoich przedstawicieli. Większe wymagania klientów i znaczenie zaawansowanej technologii po stronie czynników negatywnych należy odczytywać w taki sposób, że dostawcy muszą sprostać wymaganiom przy jednoczesnej presji cenowej, co nie jest łatwe.

W przypadku zleceń PCB + montaż cena jednostkowa płytki nie odgrywa tak dużej roli. Natomiast jest istotna kompleksowość usługi: PCB, kompletacja elementów, montaż i testy oraz doradztwo/ wsparcie techniczne. W takich przypadkach klienci naciskają również bardzo na czas wykonania całości usługi, ale ten, kto będzie w stanie zapewnić im dobry serwis – zdobędzie zlecenie.

Rozwój technologiczny przyspiesza

Przez wiele lat obwody wykraczające technologicznie poza sztywne płytki jedno- i dwustronne były w zasadzie tylko niszą i ciekawostką. Płytki wielowarstwowe były drogie, ich produkcja trwała długo a firm, które zajmowały się ich produkcją, nie było wiele. Dzisiaj to już jest historia i warunki są zupełnie inne.

Wszystkie globalne trendy zmieniające światową elektronikę, a więc IoT, komunikacja bezprzewodowa, elektronika mobilna oraz noszona prowadzą do coraz większej miniaturyzacji i szybkiego wzrostu wymagań technologicznych w zakresie obwodów drukowanych. To tworzy ogromną potrzebę użycia płytek wielowarstwowych, gdyż one pozwalają na miniaturyzację. A ponieważ takich aplikacji jest bardzo dużo, odpowiadający popyt rynku pozwala producentom na inwestycje w technologię. Z podobnych przesłanek ciągle zwiększa się zainteresowanie obwodami sztywno-giętkimi i elastycznymi oraz obwodami HDI. W wielu urządzeniach obwody drukowane to bardzo skomplikowane projekty na małych powierzchniach, gdzie odległości pomiędzy ścieżkami, padami i ringami są coraz mniejsze (nawet 3-milsowe). Pojawiają się również potrzeby w zakresie ślepych i zagrzebanych przelotek, niestandardowe grubości laminatów i miedzi (cieńsze laminaty, grubsza miedź). W przypadku projektów do układów dużej mocy liczy się też dostępność laminatu o wyższej wartości dopuszczalnej temperatury pracy (temperatury szklenia).

Oczekiwania klientów w zakresie technologii #4

 

W zestawieniu najważniejszych oczekiwań klientów w zakresie technologii obwodów drukowanych na pierwszym miejscu znalazło się 100-procentowe testowanie połączeń, a więc pewność jakości mozaiki połączeń. Wysoka pozycja na wykresie płytek wielowarstwowych i sztywno-giętkich to doskonała wiadomość, bo jest to pośredni dowód na to, że krajowa elektronika ewoluuje w kierunku zaawansowania technicznego. Płytki wielowarstwowe są sposobem na zapewnienie miniaturyzacji urządzeń, a także na to, aby osiągnąć cele związane z emisją EM, rozpraszaniem ciepła, integralnością sygnałową i podobne. Niezmiennie od lat na górze wykresu lokuje się też możliwość szybkiego wykonania obwodów prototypowych, co zawsze było ważne dla działów konstrukcyjnych. Projektantom zawsze brakuje czasu i przerwa między wysłaniem plików z dokumentacją a uruchamianiem wersji modelowej zawsze się dłuży.