Przełączniki i przyciski są niewątpliwie przykładem produktów, które dzisiaj wytwarza się głównie na Dalekim Wschodzie. Obojętnie, czy chodzi o markowy wyrób wysokiej jakości do zastosowań w przemyśle, czy też o komponent przeznaczony do tanich wyrobów o ograniczonej trwałości, jest on produkowany tam, gdzie są mniejsze koszty pracy oraz gdzie jest lepszy dostęp do chłonnych rynków lokalnych.

W Chinach i okolicy produkują firmy markowe oraz tanie firmy, dlatego w tym obszarze produktów nasz rynek jest zdominowany przez import, a nieliczne wyjątki dotyczą jedynie zakładów pracy chronionej wytwarzających przyciski sterownicze oraz specyficzny osprzęt instalacyjny dla przemysłu. Możliwość skorzystania z odpisów PFRON powoduje, że przedsiębiorstwa te są w stanie współistnieć w warunkach silnej presji cenowej.

Rys.3. Ocena, jaki wpływ na relacje na krajowym rynku elementów przełączników mają producenci dalekowschodni

Konkurencja ze strony firm chińskich dotyczy natomiast producentów klawiatur. Im dłuższe serie, coraz bardziej typowe projekty, tym większa szansa na konflikt interesów. Potwierdzają to dane zobrazowane na rys. 3, gdzie pokazane zostało zbiorcze zestawienie zebranych w ankietach ocen na temat siły oddziaływania tamtejszych firm na relacje panujące na naszym rynku. Blisko połowa ankietowanych zgodnie stwierdziła, że konkurencja jest bardzo duża, co na pewno nie jest zaskoczeniem.

Szczęśliwie obserwowane ostatnio osłabienie złotego w stosunku do dolara i euro zmniejszyło konkurencyjność ofert chińskich i znaczenie presji cenowej, gdyż z punktu widzenia klienta krajowego tamtejsze produkty stały się droższe. Krajowi producenci klawiatur od wielu lat opierają swoją działalność na produkcji na indywidualne zamówienie, tworzeniu małych serii i zapewnieniu krótkich terminów dostawy. Wydaje się, że te trzy czynniki determinują ich siłę i stanowią wystarczającą przeciwwagę dla ofert firm chińskich.

Rys.4. Ocena, jakie znaczenie na rynku klawiatur ma produkcja na zamówienie i w jakim stopniu jest ona odporna na konkurencję z Chin

Tezę tę potwierdzają wyniki głosowania z ankiet na temat znaczenia rynkowego produkcji klawiatur na zamówienie, w kontekście konkurencji dalekowschodniej, które pokazane zostały na rys. 4. Połowa firm uważa, że jest to podstawa biznesu dla wytwórców krajowych.

Trochę niepokojące są ostrzeżenia zawarte w co czwartej odpowiedzi mówiące, że klawiatury według indywidualnego projektu można też zamówić w Chinach. Jest to znak, że rynek nie jest już tak jednobiegunowy jak kiedyś, ale bardziej otwarty i podatny na zmiany.

Podobne zjawiska można było obserwować na rynku płytek drukowanych, który przez wiele lat był zdominowany przez krajowych producentów. Niemniej w pewnym momencie pojawili się pośrednicy, którzy zaoferowali płytki importowanw, podświetlenie, kolor, a także spinać kilka oddzielnych przycisków w bloki. To samo dotyczy zgodności akcesoriów, które zwykle są wspólne dla wielu różnych elementów.

Leszek Czabak LC Elektronik Jakie zmiany zaszły na krajowym rynku elementów przełączających? Jakie są prognozy na kolejne miesiące? LC Elektronik działa na rynku klawiatur krótkiego skoku. W segmencie, na którym jesteśmy obecni, istnieje spore zróżnicowanie technologii, takich jak: membranowe, silikonowe, PCB, STK, panele dotykowe. Wydaje mi się, że ten segment rynku jest mocny i ma duży potencjał wzrostu, co pokazało jego zachowanie przy ostatnich globalnych zawirowaniach. Uważam, że będzie dalej się rozwijał w ponadprzeciętnym tempie. W segmencie rynku klawiatur krótkiego skoku uczestniczą wszyscy polscy producenci, jak również firmy handlowe reprezentujące producentów zagranicznych. Jakie cechy oferty są ważne w biznesie w przypadku klawiatur? Klienci oczekują kompleksowości, kompetencji w spojrzeniu na całość projektu, uwzględniania w projekcie nie tylko kwestii klawiatury, ale także obudowy i pozostałych elementów wchodzących w skład urządzenia. To samo dotyczy zdolności do modyfikacji standardowych wyrobów, ich montażu, uzbrojenia w elementy ochrony elektromagnetycznej instalacji podświetlenia i podobnych czynników. Szerokie spektrum technologii wytwarzania klawiatur u jednego dostawcy to niewątpliwie bardzo cenna wartość dla klienta. Może on łatwo porówna właściwości techniczne różnych klawiatur, wybrać optymalną realizację dla swojego projektu czy nawet zmienia ją w trakcie rozwoju produktu i rynku. Na jakie cechy zwracają uwagę najczęściej klienci branżowi? Jakim czynnikiem jest tutaj cena? Cena klawiatury w kosztach produkcji wielu urządzeń to niewielki wydatek. Natomiast użytkownik poprzez jej wygląd, wzornictwo, technologię wykonania ocenia całe urządzenie. W wielu współczesnych wyrobach niektóre parametry techniczne są tylko liczbami nieprzekładającymi się na odczuwalne przez użytkownika zalety. Klawiatura i obudowa decydują wtedy o rynkowym powodzeniu wyrobu. Dlatego tak ważna jest współpraca konstruktora urządzenia z dostawca klawiatury i obudowy od samego początku pracy nad projektem.

Oprócz komponentów o ogólnym przeznaczeniu na rynku pojawiają się wersje ukierunkowane na konkretne aplikacje, na przykład przeznaczone do zastosowań w aparaturze medycznej lub w określonych miejscach instalacji. W tym drugim obszarze zawierają się wszystkie zastosowania określane jako wandaloodporne, a więc o powiększonej odporności na celową dewastację, także wersje dla motoryzacji, jachtów i łodzi.

Tab.4. Dane kontaktowe do uczestników raportu

Żywotność większości markowych przełączników i przycisków liczy się dzisiaj w milionach naciśnięć. Poziom trwałości w miarę upływu lat stopniowo się podnosi, co oznacza, że producenci nieustannie doskonalą konstrukcję mechaniczną. Ponieważ w wielu aplikacjach przełączniki i przyciski pracują z niske pochodzące od wyspecjalizowanych producentów chińskich.

Oferta importu dotyczyła początkowo większych serii i najbardziej złożonych projektów, ale z czasem stała się już normalnym elementem krajobrazu tej branży. Z pewnym prawdopodobieństwem można założyć, że podobnie może być w przypadku klawiatur na zamówienie za kilka lat i aktywność dostawców z zagranicy wzrośnie.