20 technologii i obszarów techniki wartych uwagi z punktu widzenia rozwoju branży

1. Internet of Things

Bezsprzecznie IoT, zwłaszcza w aspekcie przemysłowym jako IIoT lub Przemysł 4.0, jest najważniejszym trendem rozwojowym ostatnich kilku lat, który szybko zmienia całą współczesną technikę. Tempo zmian jest tutaj imponujące i daje wiele szans zaistnienia dla pomysłowych przedsiębiorców. Na rynku jest już mnóstwo rozwiązań sprzętowych, które stanowią gotowe lub prawie gotowe platformy IoT, gdyż wielu producentów półprzewodników, łącznie z Intelem, zaangażowało się w takie projekty.

Dlatego tworzenie własnych platform raczej nie ma sensu, a zarabianie na IoT sprowadza się do sfery oprogramowania, użytecznej aplikacji, a przede wszystkim do korzyści biznesowej (np. oszczędności, informacji), jaką takie urządzenia mogą dać klientowi. Płytki z czujnikami i komunikacją lada moment będą kosztować grosze, przez co wartość dodana kryje się w funkcjonalności systemu w tym, co ma on robić, a nie jego elementach składowych. Bezsprzecznie dobry pomysł jest tu warunkiem sine qua non.

2. Inteligentny budynek

Inteligentny budynek może być doskonałym obszarem biznesowym do tego, aby zaistnieć jako producent systemów oświetleniowych, układów alarmowych, systemów dozoru i urządzeń takich, jak sterowniki ogrzewania i klimatyzacji i wielu mniej lub bardziej niszowych urządzeń.

Trzeba tylko czekać na moment, aż wyklaruje się jeden standard komunikacji i obsługi takich urządzeń. Inwestycja dużej firmy takiej jak Google w oprogramowanie i protokoły komunikacyjne i powiązanie tego standardu z Androidem byłaby katalizatorem zmian, na co rynek dość długo już czeka.

3. Drony

Drony i inny sprzęt latający zdalnie sterowany, to temat chętnie przywoływany przez krajowych polityków, ale z punktu widzenia branży elektroniki to w zasadzie temat zamknięty. Platformy latające wytwarza wiele firm i bez problemu można dzisiaj kupić doskonałej jakości sprzęt latający lub komponenty do różnych zastosowań.

Myśląc o biznesie wykorzystującym drony, nie należy myśleć zatem o nich samych, ale o tym, co mają one robić i jaką korzyść z tego można mieć. Innymi słowy należy traktować je jako dobre narzędzie do wprowadzenia idei w życie.

4. Robotyzacja produkcji

Roboty w produkcji elektroniki pojawiają się coraz częściej i zastępują człowieka w prostych i średnio skomplikowanych operacjach montażowych. Z czasem będzie ich coraz więcej, czemu sprzyja dostępność na rynku takich urządzeń w sensownych cenach oraz to, że w tym kierunku idzie świat.

Roboty wymagają integracji w gotowy produkt, a więc budowy sterownika, napisania oprogramowania, co tworzy spory obszar do zagospodarowania dla firm inżynierskich. Produkcja elektroniki dość długo opierała się robotyzacji, ale coraz większa miniaturyzacja i rosnące koszty pracy, a także wzrost wymagań jakościowych powodują, że robotów będzie potrzebnych coraz więcej i ktoś musi je aplikować do konkretnych zadań.

5. Usługi projektowe

Montaż kontraktowy elektroniki stał się w ostatniej dekadzie krajową specjalnością. Mamy w kraju ponad setkę takich firm, które pracują na rzecz klientów z kraju i zagranicy. Z czasem będzie rosło zapotrzebowanie na usługi projektowania elektroniki, bo przed koniecznością elektronizacji wyrobów stanie coraz więcej firm spoza samej elektroniki.

Przykładowo, producent mebli poszukujący inteligentnego systemu oświetleniowego bazującego na diodach LED będzie chciał zlecić jego opracowanie do firmy projektowej, bo się na tym nie zna. Stąd biura inżynierskie zajmujące się projektowaniem powinny mieć coraz więcej zleceń.

Co więcej, wydaje się, że dobrym pomysłem jest szukanie klientów na realizację projektowania na bogatych rynkach zagranicznych, bo w kraju na razie chętnych do godnego płacenia za pracę inżynierską jeszcze nie ma wielu.

6. Ochrona mienia

Póki ochroniarze zarabiali w kraju grosze, inwestycje w zaawansowane środki ochrony mienia, kontroli dostępu, zapewnienia bezpieczeństwa i dozoru, a także urządzenia z nimi związane miały silną konkurencję. To się w ostatnich miesiącach zmieniło i należy przypuszczać, że zapotrzebowanie rynku na takie produkty będzie się zwiększać.

Elektronizacja tego obszaru jest naturalną konsekwencją - kamery, inteligentne czujniki, detektory obecności i ruchu, systemy komunikacji oraz oprogramowanie z nimi związane i niezbędne do budowy systemów alarmowych zawsze w Polsce cieszyły się powodzeniem i należy przypuszczać, że w perspektywie dekady ochrona mienia będzie głównie elektroniczna.

7. Domowa medycyna

W Polsce i Europie jest coraz więcej osób starszych, które stają się dobrymi potencjalnymi klientami na elektronikę medyczną. Takich aplikacji będzie potrzebnych bardzo wiele np. do nadzoru zdrowia w sposób zdalny, automatycznego wzywania pomocy, łagodzącego dolegliwości i choroby przewlekłe, wymuszającego branie leków czy też wykonywanie zaleceń lekarskich.

Obszar nowoczesnej elektroniki medycznej przeznaczonej do pracy w warunkach domowych wydaje się bardzo atrakcyjną i cenną niszą rynkową do zagospodarowania w przyszłości przez producentów elektroniki, bo urządzenia te są z reguły dość drogie, mają długi czas życia i ich aplikacja nie jest ograniczona do Polski.

Co więcej, nie zawsze muszą się one opierać na zaawansowanych technologiach, bo dla osób starszych i chorych pierwszeństwo mają utylitarność i funkcjonalność. Warto dodać, że na elektronikę medyczną czekają też zwierzęta - trzymane w domach psy i koty, poprzez oddanych właścicieli, też są potencjalnymi klientami na wybrane aplikacje z obszaru medycyny.

8. Inteligentne sensory i moduły funkcjonalne

W miarę jak postępuje miniaturyzacja, coraz częściej projektanci sięgają po gotowe moduły funkcjonalne, które mają postać upakowanej płytki zawierającej nie tylko ten jeden funkcjonalny chip (np. sensor), ale także układ kondycjonowania sygnału, przetwornik i mikrokontroler z interfejsem komunikacyjnym. Taki komplet jest w stanie stworzyć czujnik inteligentny, łatwy w implementacji moduł funkcjonalny (zasilacz, układ izolacji).

Całość razem to klocki Lego, z których projekty można przygotować dosłownie w ciągu jednego dnia. Ponieważ czasu na projektowanie jest coraz mniej, znaczenie takich modułów będzie szybko rosło. Oznacza to, że można myśleć o produkcji modułowych rozwiązań, oczywiście nie typowych i popularnych, ale o wysokim stopniu inteligencji, skalibrowanych i poddanych wzorcowaniu, zarówno z obszaru elektroniki, jak i mechatroniki.

9. Smart cities

Inteligentne miasta, a więc infrastruktura miejska wyposażona w różnego rodzaju czujniki, układy obróbki i prezentacji danych, np. o natężeniu ruchu, wolnych miejscach parkingowych, staje się rzeczywistością także w Polsce. Dla firm elektronicznych jest to atrakcyjny obszar, w którym można robić biznes.

Największy potencjał mają tutaj usługi integracji i tworzenia systemów, bo nie ma tutaj ani dominującego standardu, ani platform sprzętowych dedykowanych takim aplikacjom. Smart cities z pewnością są atrakcyjnym obszarem, niemniej prawie wszystkie projekty realizują samorządy w ramach przetargów. Oznacza to wiele wymagań, duże tempo pracy i niekoniecznie duże dochody.

10. Smart packaging, czyli nowoczesne opakowania

Opakowania z wbudowaną elektroniką niedługo staną się standardem w medycynie, logistyce towarów nietrwałych lub produktów wymagających specjalnego traktowania. Wymogi norm, konieczność zapewnienia jakości, a także konieczność przedstawienia dowodów na to, że produkt (np. lek) był właściwie traktowany, transportowany, przenoszony w drodze do klienta, spowodują wzrost zapotrzebowania na opakowania, które będą w stanie rejestrować dane środowiskowe i parametry ruchu (jak czarna skrzynka). Z czasem lista funkcji realizowanych przez opakowania będzie się zwiększać, np. o zapewnienie bezpieczeństwa przemysłowego i ochronę informacji i podobne.

11. Desktop manufacturing, czyli produkcja na biurku

Produkcja specjalistyczna, małe serie, częste zmiany asortymentu, wariantów, szybkie prototypowanie - to zagadnienia, które zyskują na znaczeniu i będą tworzyć podwaliny rynku urządzeń produkcyjnych działających w małej skali i wymiarach pozwalających na postawienie ich na biurku.

Frezarki CNC, drukarki 3D już mamy, ale z czasem startupy i mały biznes powinny mieć też robota do montażu, może także obrabiarkę laserową. Urządzenia do prototypów i produkcji małoseryjnej pojawiają się na rynku, ale nadal nie jest to sprzęt mały, tani ani wystarczająco zintegrowany.

12. Kosmos

Wraz z przystąpieniem Polski do Europejskiej Agencji Kosmicznej otworzył się dla krajowych przedsiębiorstw rynek technologii kosmicznych. Możliwość uczestniczenia jako wykonawca realizowanych przez agencję projektów, nawet jeśli tylko w części, jest bezsprzecznie szansą biznesową, po którą zaczynają sięgać krajowe przedsiębiorstwa. Ponieważ zasady są takie, że wpłacana przez rząd do ESA składka wraca w formie zleceń o równoważnej wartości do krajowych firm, oznacza to, że jest o co się starać.

13. Cyfrowe ubrania i elektroniczna moda

Elektronika noszona (wearables) to kolejna odsłona nowego trendu w elektronice konsumenckiej. Wydaje się, że coraz więcej ubrań (sportowych i zwyczajnych) będzie miało w jakimś miejscu wszyty fabrycznie układ elektroniczny: czujnik, kartę identyfikacyjną lub całą platformę analizującą ruch, wysiłek, funkcje życiowe. Producenci odzieży będą poszukiwać z czasem dostawców takich technologii i urządzeń, gdyż są one odległe od ich profilu biznesowego.

14. Interaktywne zabawki

Zabawki dla dzieci wydają się tematem mało poważnym, ale realia są takie, że zabawki elektroniczne zawsze znajdą nabywców, nawet jeśli będą drogie. Elektroniczne zabawki, takie które są interaktywne lub mają walory edukacyjne oraz wspierające rozwój intelektualny lub pomagają walczyć z dziecięcymi problemami, takimi jak chociażby dysleksja, to nierzadko pewniaki sprzedaży.

Produkcja zabawek nie jest naszą specjalnością, ale przykład szumiącego misia (whisbear) pokazuje, że stosunkowo prosta konstrukcja poparta niebanalnym pomysłem może być strzałem w dziesiątkę.

15. Nowoczesne rolnictwo

Realia naszego kraju są takie, że dużo eksportujemy żywności i jesteśmy liczącym się na rynku europejskim producentem warzyw, mięsa, jaj itp. Gospodarstw nastawionych na produkcję i hodowlę jest dużo i na razie elektroniki nie ma w nich wiele. Ale to w przyszłości musi się zmienić, bo wieś się wyludnia i rąk do pracy tam też brakuje.

Stąd w produkcji rolnej jest sporo miejsca na systemy automatyki, monitoringu warunków klimatycznych i pogody, na inteligentne systemy dozowania oraz sterowania, odstraszania szkodników i wiele innych urządzeń, które poprawią jakość pracy i plonów.

16. Osoby niedołężne i niepełnosprawne

Większość nowości z obszaru elektroniki konsumenckiej kierowana jest do osób młodych, tymczasem spora część społeczeństwa to osoby niedołężne lub w jakiejś części niepełnosprawne. Oni również mogą być klientami na urządzenia elektroniczne poprawiające ich komfort życia, a więc takie, które ograniczą ich problemy ze wzrokiem, słuchem, poruszaniem, pamięcią itp. Na razie oferta rynku w zakresie takich produktów jest bardzo uboga i czeka na chętnych przedsiębiorców.

17. Oświetlenie

Nowoczesne oświetlenie ledowe staje się standardem przemysłowym. Jest to już obszar dogłębnie spenetrowany i na dodatek silnie konkurencyjny. Ale cały czas jest miejsce dla producentów oświetlenia specjalistycznego, luksusowego i takiego, gdzie wartością dodaną jest projekt i funkcjonalność.

Skoro na rynku jest dużo chińskiej tandety, wydaje się sensownym zaproponowanie klientom opraw o wysokiej jakości świetlnej, z wbudowaną komunikacją, inteligencją, funkcjami autodopasowania do warunków, wiernie oddającego barwy, pozwalającego na regulację temperatury barwowej oraz oczywiście bazującego na nowoczesnym wzornictwie.

18. Usługi serwisowe i refurbishing

Usługi serwisu elektroniki, modernizacji i odnawiania urządzeń zyskują na znaczeniu, bo duże firmy produkcyjne wydzielają ze swoich struktur obsługę posprzedażną do zewnętrznych jednostek. Takie działania są od dawna częścią rynku telefonów komórkowych, sprzętu AGD i popularnej elektroniki konsumenckiej, ale coraz częściej zlecenia serwisowe płyną od wytwórców urządzeń specjalistycznych: aparatury pomiarowej, elektroniki medycznej lub sprzętu przemysłowego. Usługi serwisowe, wykonywane oczywiście za zgodą i wsparciem producenta, mogą w kolejnych latach stać się interesującym pomysłem na biznes.

19. Komunikacja głosowa

Mimo że większość z nas traktuje klawiaturę jak część ciała, to właśnie głos jest najbardziej efektywną i naturalną metodą komunikacji człowieka z otoczeniem. Interfejsy sterowania bazujące na rozpoznawaniu poleceń głosowych już się pojawiają, ale ten, kto zaoferuje system w formie gotowego modułu z wyjściem cyfrowym, który nie będzie popełniał rażących błędów, zdobędzie przyczółek na ważnym i tworzącym się właśnie rynku.

20. Energy harvesting, zasilanie pojazdów EV i energia odnawialna

Każde urządzenie wymaga zasilania, zatem nowoczesne rozwiązania bazujące na wychwycie energii wolnodostępnej (energy harvesting), wykorzystujące źródła odnawialne, będą na rynku poszukiwane, zwłaszcza te nietypowe, niszowe, na przykład bazujące na ogniwach paliwowych, termoelektryczne lub zdolne do działania w trudnych warunkach środowiskowych lub o małych wymiarach. Ogólnie technologia jest znana, ale nie jest dostępna w formie gotowych do wykorzystania modułów.

Wraz z rewolucją w zakresie transportu pojawi się zapotrzebowanie na specjalistyczny serwis akumulatorów wykorzystywanych w takich pojazdach, w tym sprzęt do monitorowania stanu, mierniki pojemności i testery ogniw, a także naprawy, wykonywanie pakietów akumulatorowych i podobne usługi.