Wyświetlacze o panoramicznych kształtach
| TechnikaW sprzętach domowych, transporcie, handlu, systemach digital signage i przemyśle – w każdym z tych obszarów korzystamy z urządzeń wyposażonych w ekrany. Często są to wyświetlacze panoramiczne, które jednak nie zawsze występują w powszechnie kojarzonych z nimi proporcjach, czyli 16:9. W artykule prezentujemy szereg aplikacji, w których stosuje się tego typu rozwiązania.
Takie ujęcie tematu zobowiązuje do zdefiniowania pojęcia "panoramiczny kształt", które wielokrotnie pojawi się w artykule. Przyjmijmy, że w tym przypadku wspólnym mianownikiem dla produktów o "panoramicznych kształtach" są wszelkie wydłużone prostokątne rozwiązania – nie tylko formatu 16:9, lecz również, np. 5:2, 15:4, 12:1 czy 24:1. Najczęściej będą to wyświetlacze LCD o zróżnicowanych przekątnych – od 3.9- czy 4.2- do 65-cali. Uzupełniają je egzemplarze reprezentujące inne technologie, np. coraz bardziej popularne i pożądane EPD (Electronic Paper Display, czyli e-papier). Nie znajdą się już jednak wśród nich wyświetlacze LED, które obecnie jeszcze nie wyszły całkowicie z użytku, ale są stosowane w nielicznych projektach, zwykle na życzenie klienta.
Niektóre z opisywanych aplikacji mogą wymagać obsługi za pomocą dotyku, co wiąże się z koniecznością połączenia wyświetlacza z sensorem dotykowym i szkłem ochronnym. Tak skonstruowany moduł można doskonalić poprzez nakładanie różnych powłok, np. anti-fingerprint (AF), która sprzyja utrzymaniu powierzchni ekranu w czystości – nie przywierają do niego zanieczyszczenia, co ogranicza np. widoczność odcisków palców. Czynności związane z łączeniem poszczególnych elementów urządzenia mogą zostać wykonane w Unisystemie – gwarancją najwyższej jakości usługi jest jej realizacja w oddanym kilka miesięcy temu do użytku cleanroomie spełniającym wymagania klasy ISO 5.
Wyświetlacze do sprzętów domowych
To grupa wyświetlaczy, z których korzystamy na co dzień – już niemal wszystkie sprzęty domowe wyposażane są w niewielkich rozmiarów ekrany. Są to urządzenia RTV (np. odtwarzacze audio i video, amplitunery czy equalizery) i AGD (np. mikrofalówki, ekspresy, stacje pogody), a niekiedy również akcesoria komputerowe (np. drukarki czy skanery). Coraz częściej montuje się w nich wyświetlacze LCD o standardowych parametrach – optymalną czytelność w różnych warunkach oświetleniowych zapewnią rozwiązania o jasności ok. 500 cd/m². Ponadto, na tego typu ekrany zwykle spoglądamy z dołu lub z góry – wystarczy odpowiednio dobrać kierunek obserwacji, tj. na godzinę 6:00 lub 12:00. Pełne kąty obserwacji nie są tu wymogiem. W ofercie Unisystemu jest kilkanaście modeli, które można zastosować w tego typu urządzeniach – należą do nich m.in. 3,9-, 4,6- i 5,2-calowe produkty firmy Winstar (WF39CTIASDNN0#, WF39BTLASDNN0#, WF46ATIATDNNA# czy WF52ATLASDNN0#).
Wyświetlacze dla transportu
W branży transportowej, np. na kolei, możemy zetknąć się z wieloma wariantami wyświetlaczy panoramicznych. Wykorzystywane są do informowania pasażerów o, np. odjazdach i przyjazdach pociągów czy aktualnych warunkach pogodowych. Mogą również pełnić funkcję nośników reklam. W przypadku użycia rozwiązań LCD w tego typu aplikacjach ważne jest zapewnienie pasażerom nieograniczonego dostępu do informacji – w związku z tym wymogiem stają się pełne kąty obserwacji (89°/89°/89°/89°), a także odpowiednia jasność (co najmniej 700 cd/m²). W tabeli 1 zaprezentowano wybrane modele panoramicznych wyświetlaczy LCD od AUO, BOE i Litemaxa (w wersji H, dostępne również warianty F, O, D) dla aplikacji transportowych.
Alternatywą dla wyświetlaczy LCD w tego typu aplikacjach mogą być rozwiązania EPD, które – dzięki swoim właściwościom (np. pełnym kątom obserwacji) – zapewniają doskonałą czytelność (pod warunkiem dostępu do zewnętrznego źródła światła). Ponadto, są energooszczędne – nie wymagają podświetlenia, a pobór mocy następuje jedynie przy zmianie prezentowanych treści. Ciekawym posunięciem jest podjęcie prac nad 28-calowym kolorowym e-papierem m.in. dla transportu, które prowadzone są przez dwie firmy – to E Ink (pionier w zakresie EPD) oraz Innolux (jeden z wiodących dostawców LCD). Na premierę tego rozwiązania trzeba jednak poczekać – wciąż nie jest znana data jego wprowadzenia na rynek. W międzyczasie można skorzystać z innych dostępnych panoramicznych wyświetlaczy e-papierowych, np. 31,2-calowego ED312TT2 (E Ink, 2560×1440 pikseli, 16:9, 0~50ºC).
Warto wspomnieć również o innej grupie urządzeń, które są powiązane z transportem, czyli kasownikach. Korzysta się tu z różnych technologii, a na ich wybór kluczowy wpływ mają zwykle rozmiary ekranu. W przypadku urządzeń wymagających kilkucalowych wyświetlaczy godnymi polecenia są ekonomiczne 7-calowe modele firmy Winstar, np. WF70A8SYAHLNN0#. Z kolei dla niewielkich formatów można zastosować, np. 16- lub 20-znakowe i 2- lub 4-wersowe rozwiązania LCM z kierunkiem obserwacji na godzinę 12:00, np. WH1602B1-SLL-JWV# (16×2), WH1604A-SLL-CWV# (16×4), WH2002G-SLL-CTV# (20×2) czy WH2004A-SLL-CTV# (20×4), również tego producenta.
Wyświetlacze dla handlu
Z tym obszarem kojarzą się różne wielkoformatowe reklamy, wśród których powszechne są rozwiązania LCD o proporcjach oscylujących wokół 16:9. Najważniejszym w ich przypadku parametrem – obok pełnych kątów obserwacji, czyli 89°/89°/89°/89° – jest jasność, która powinna wynosić co najmniej 700 cd/m², aby gwarantować czytelność prezentowanych treści w warunkach intensywnego oświetlenia (np. w galeriach handlowych). Ciekawym rozwiązaniem reklamowym są wideowalle, czyli połączone ze sobą wyświetlacze bezramkowe (ang. bezelless), na których prezentowany jest jeden obraz dzielony na poszczególne ekrany.
Kolejną grupą aplikacji są różnego rodzaju kioski, np. punkty informacyjne, automaty sprzedające, biletomaty, parkomaty, POS (point of sale) itd., w których powszechnie korzysta się z wyświetlaczy LCD. Ich parametry w znacznej mierze zależą od przeznaczenia urządzenia, np. nie zawsze będą wymagane pełne kąty obserwacji – w kasach samoobsługowych w zupełności wystarczy kierunek na godzinę 12:00, ponieważ zwykle znajdują się poniżej linii wzroku. Rozwiązania dla tego typu aplikacji znajdziemy w ofercie wielu dostawców Unisystemu – w tabeli 2 zebrano wybrane modele o proporcjach 16:9 i 16:10 od AUO, Winstara oraz Litemaxa (w wersji H, dostępne również warianty F, O, D).
Kategorię rozwiązań dla handlu uzupełniają wyświetlacze przeznaczone do montażu na półkach. Należą do nich m.in. zyskujące popularność e-papierowe cenówki, które zastępują papierowe etykiety (np. produkty od E Inka – czarno- białe ET014TT6 (1,43") i ED029TC1 (2,9") oraz kolorowe, np. EL029TR1 (2,9"; z barwą czerwoną), a także czarno- białe 2,9-calowe EL029TC1, które ze względu na zakres temperatur pracy określony na –25~10°C, można z powodzeniem stosować w sklepowych lodówkach czy zamrażarkach). Do rozwiązań "półkowych" zaliczane są również smart shelfy, czyli ultrapanoramiczne wyświetlacze LCD o proporcjach 12:1 (G229HAF01.0 (22.9") i G229HAF02.0 (22.9"), AUO) oraz 24:1 (DV471FBM-N10 (47.1"), BOE), które posłużą przede wszystkim do prezentowania reklam w bezpośrednim otoczeniu produktów.
Inne zastosowania wyświetlaczy panoramicznych
Wspominane aplikacje dla transportu czy handlu można włączyć w inną kategorię, czyli digital signage. To dość obszerna grupa centralnie zarządzanych rozwiązań służących do dystrybucji treści dostosowanych do bieżących potrzeb odbiorców. Upowszechniają się w różnych branżach, m.in. sektorze HoReCa (służąc do prezentowania oferty, składania zamówień w kawiarniach lub restauracjach czy koordynowania konferencji w hotelach).
Wyświetlacze panoramiczne znajdują również zastosowanie w przemyśle – zwłaszcza w panelach sterowniczych HMI, które obecnie tworzą nie tylko liczniki, przyciski i pokrętła, ale także ekrany (najczęściej z panelami dotykowymi). W aplikacjach industrialnych istotnym parametrem jest temperatura pracy, która powinna być dostosowana do warunków, w jakich urządzenie będzie obsługiwane. W przypadku, gdy moduł jest narażony na działanie, np. wody lub kurzu, koniecznie staje się jego zabezpieczenie poprzez zastosowanie obudowy o odpowiedniej szczelności. Poszczególne stopnie ochrony definiuje norma PN-EN 60529:2003. Na koniec pozostaje jeszcze dobranie odpowiedniej jasności (co najmniej 1000 cd/m2) i kątów obserwacji (optymalnie 89°/89°/89°/89°). Oczywistym jest, że w powyższym zestawieniu nie uwzględniono wszystkich możliwych obszarów zastosowania wyświetlaczy panoramicznych. Mogłoby ono zostać jeszcze uzupełnione m.in. o aplikacje gamingowe, czyli automaty do gier. To urządzenia, które zwykle znajdują się w przestrzeniach o przytłumionym oświetleniu (np. w kasynach), co sprawia, że kryteria dotyczące jasności nie są aż tak restrykcyjne – w takich przypadkach można rozważać montowanie rozwiązań osiągających ok. 250 cd/m². Często nie ma również potrzeby stosowania pełnych kątów obserwacji, przy czym to parametr zależny od usytuowania ekranu w odniesieniu do linii wzroku (powyżej – godzina 6:00, a poniżej – godzina 12:00). Do tego typu aplikacji klienci chętnie sięgają m.in. po modele T215HVN01.1 (21,5") i M238HVN01.0 (23,8") od AUO.
Wskazywane dotychczas parametry dotyczą urządzeń działających we wnętrzach. W przypadku aplikacji zewnętrznych konieczne staje się uwzględnienie również innych właściwości, jak np. zakresu temperatur pracy, który musi być na tyle szeroki, aby gwarantował poprawne działanie modułu zarówno upalnym latem, jak i mroźną zimą.
Ponadto, niektóre z opisywanych urządzeń, np. w systemach digital signage, przeznaczone są do pracy w trybie ciągłym (24/7) – w związku z tym warto zwrócić uwagę na żywotność produktu, aby uniknąć częstych konserwacji urządzenia. Rozwiązania, których czas życia określany jest na co najmniej 100 000 godz. dostępne są w ofercie Litemaxa, np. modele 4300-L (43", 16:9, 2500 cd/m²), 5500-L (55", 16:9, 2500 cd/m²) czy 6500-A (65", 16:9, 2000 cd/ m²) z serii Durapixel oraz 3665-I (36,6", 16:2.4, 1000 cd/m²), 4485- I (44,8", 16:4.5, 1000 cd/m²) czy 5745-I (57,4", 16:3.4, 1000 cd/m²) z serii Spanpixel.
Każdą z opisywanych aplikacji określaliśmy potencjalnymi wymaganiami, które warunkują nie tylko poprawne działanie modułu, lecz również czytelność prezentowanych treści. Zwykle dotyczą jasności czy kątów obserwacji, jednak nie są to jedyne parametry, na które powinniśmy zwracać uwagę dobierając wyświetlacz do urządzenia. Nie ma wątpliwości, że każdy projekt wymaga indywidualnego podejścia – zawsze analizujemy wszystkie znane czynniki środowiskowe, które mogą wpływać na poprawne funkcjonowanie urządzenia, aby finalnie wybrać tę technologię, która najlepiej sprawdzi się w danej aplikacji (i będzie korzystna pod względem ceny). Nie powinniśmy obawiać się nietypowych kształtów, które nadawane są, np. stosowanym w handlu smart shelfom. Wciąż nie są to powszechnie używane wyświetlacze, co daje możliwość wyróżnienia się na tle konkurencji – lokując produkt w otoczeniu takich rozwiązań, zwiększamy szanse na skupienie uwagi przechodzącego pomiędzy półkami konsumenta. Co więcej, zazwyczaj nic nie stoi na przeszkodzie, aby montować te wyświetlacze zarówno w orientacji horyzontalnej, jak i wertykalnej. Jedynym ograniczeniem jest wyobraźnia.
Jacek Marcinkowski Project Manager
Unisystem
tel. 58 761 54 20
www.unisystem.pl
