Zmiany w BigBlue - IBM rezygnuje z produkcji na rzecz usług

Poniedziałek, 22 października 2007 | Gospodarka Artykuły

Jeżeli ktoś zastanawia się, dlaczego IBM w 2005 roku sprzedał firmie Lenovo dział produkcji komputerów osobistych odpowiedzi powinien szukać w nowej strategii przedsiębiorstwa. Celem nowych działań było oczywiście uzyskanie wyższych zysków, a zwiększenie przychodów zamierzano osiągnąć poprzez odcięcie się od tych dziedzin działalności, które przynoszą stosunkowo niewielkie zyski w odniesieniu do kosztów produkcji. Porzucając dotychczasową działalność związaną z produkcją i rozwijając nowe kierunki swojej działalności IBM poprawił wyniki finansowe o prawie 5% w porównaniu do roku 2000.

Zmiany w BigBlue - IBM rezygnuje z produkcji na rzecz usług

Straty i zyski

Rys. 1a. Procentowy udział poszczególnych sektorów IBM w dochodach firmy. Źródło: IBM

Dział sprzętu komputerowego przynosi obecnie firmie zyski poniżej 25% rocznego dochodu. W roku 2006 była to suma 91 mld dol. Udziały te gwałtownie spadały w porównaniu do roku 2000, w którym hardware stanowił 41% zysku IBM. Z tego powodu gigant z Armonk zaprzestał sprzedaży produktów, co początkowo było szokiem dla obserwatorów rynku. Działania w tym kierunku zapoczątkowała sprzedaż oddziału dysków twardych firmie Hitachi, która nastąpiła w roku 2002. Rozpoczęło to trwający do dziś proces przemiany IBM z dostawcy sprzętu w firmę głównie świadczącą usługi.

O celowości wprowadzenia zmian świadczą liczby. Zyski ze sprzedaży sprzętu stale spadały – z 40,5 mld dol. w roku 2000 do 26,7 mld w roku 2005 i 24,6 mld dol. w roku 2006. Tymczasem w tym samym sześcioletnim okresie nastąpił gwałtowny wzrost zysków pochodzących z działalności usługowej firmy. Globalny Serwis zwiększył w tym czasie dochód IBM z 39 do 52,8 mld dol.

Zmiany

Rys. 1b. Procentowy udział poszczególnych sektorów IBM w dochodach firmy. Źródło: IBM

Na czym dokładnie polegały zmiany? Usługi stanowią obecnie prawie 53% całkowitego rocznego dochodu. Firma określa swój Globalny Serwis dwoma słowami: „zrozumienie i rozwiązanie”. Oznacza to, że IBM skupia się obecnie przede wszystkim na outsourcingu, konsultingu, realizacji projektów, rozbudowie infrastruktury oraz serwisie.

Zyski osiąga również działalność związana z oprogramowaniem. Dodatkowo sektor ten jest uważany za najbardziej przyszłościowy. Widać to w momencie porównania danych z roku 2006, w którym zysk Globalnego Serwisu wynosił 27,5% - czyli niewiele w porównaniu z 85,2% zysku sektora IBM zajmującego się oprogramowaniem. Mimo wszystko wkład działalności w dziedzinie software ciągle stanowi jedynie około 20% całkowitego dochodu firmy. Istnieją jednak przesłanki świadczące o tym, że dochody z oprogramowania będą wzrastać jeżeli firma będzie ten sektor w dalszym ciągu rozwijała w takim tempie jak obecnie - głównie przez wykupywanie mniejszych firm.

Inwestycje

Rys. 2. Zyski poszczególnych działów IBM w procentach. Sprzedaż sektora PC poprawiła zysk w 2006 roku o około 10%. Źródło: IBM

Dla przykładu znów warto przytoczyć pewne dane. Tylko w 2006 roku IBM przeprowadził 13 znaczących transakcji, których koszt szacowany jest na około 5 mld dol. Większość z wykupionych firm została włączona zarówno do sektora usług jak i do działu oprogramowania. Podobna sytuacja miała miejsce w roku 2005. Wówczas IBM powiększyło się o 16 firm nabytych za cenę w przybliżeniu równą 2 mld dol. Największy z zakupów – wartą miliard dolarów firmę Ascential – dołączono do sektora oprogramowania. Proces przyłączania kolejnych firm pomógł IBM zwiększyć zysk z 12,6 mld dol. w 2000 przez 15,8 mld w roku 2005 aż do 18 mld w roku 2006.

Ważny wkład w dochód firmy ma także sektor finansowy. W roku 2006 przyniósł on zyski rzędu 50,3%. W tym przypadku nastąpił jednak wzrost kosztów ponieważ jeszcze kilka lat temu sektor ten przynosił zyski rzędu 60%.

Wymierne korzyści

Sprzedaż oddziału komputerów osobistych oraz wcześniejsze pozbycie się działu dysków twardych sprawiło, że w większym stopniu nastąpił rozwój pozostałych sektorów firmy. W roku 2006, tuż po transakcji z chińską firmą Lenovo, pozostały w IBM sektor sprzętu komputerowego osiągnął zysk rzędu 37%, co jest dobrym wynikiem w porównaniu z zyskiem około 35,1% osiągniętym w roku poprzednim i wynikami finansowymi sprzed kilku lat - 27,1% w roku 2002. Mimo takich wyników IBM jest ciągle jednym z głównych nabywców komponentów elektronicznych, korzystającym również z innych usług w tej dziedzinie. Według ostatnich ocen Komisji Papierów Wartościowych, firma wydaje rocznie około 36 mld dol. na działalność związaną z opłacaniem dostawców, zakupem materiałów oraz innymi usługami. Wartość ta jest jednak i tak mniejsza niż przed sprzedażą sektora PC - w roku 2004 wydatki IBM w tym zakresie wynosiły 41 mld dol.

Monika Jaworowska