Sonel – gdzie zyskuje, a gdzie traci?

Sonel przypuszczalnie utrzyma dotychczasowe tempo rozwoju, lecz prawdopodobieństwo, że zysk netto w 2009 roku przekroczy wyniki z 2008, jest niewielkie. Obecny od ponad 15 lat na rynku Sonel znany jest głównie jako producent aparatury pomiarowej dla energetyki. Asortyment spółki w tym zakresie obejmuje m.in. wielofunkcyjne mierniki do pomiaru parametrów instalacji elektrycznej, mierniki rezystancji izolacji, impedancji i rezystancji pętli zwarcia, zabezpieczeń różnicowo-prądowych, rezystancji uziemień oraz inne przyrządy, w tym np. luksomierze, pirometry, multimetry i mierniki cęgowe.

Rys. 1. Sprzedaż produktów Sonelu w pierwszym półroczu 2009 i 2008 roku z podziałem na obszary działalności (źródło: dane firmy)

Oprócz tego spółka prowadzi też działalność usługową w zakresie montażu powierzchniowych elementów elektronicznych oraz wzorcowania przyrządów pomiarowych. Wyniki pokazane w raporcie podsumowującym pierwszą połowę 2009 roku dowodzą jednak, że zdywersyfikowana oferta nie zawsze gwarantuje zyski.

Lista problemów

W porównaniu do 2008 roku w analogicznym okresie 2009 roku nastąpił spadek sprzedaży produktów i usług o 11%. Dodatkowym czynnikiem negatywnym z punktu widzenia rentowności firmy okazały się koszty działalności w nowej siedzibie, do której spółka przeniosła się w połowie ubiegłego roku. Okazało się, że większy obiekt produkcyjny wymaga wyższych nakładów finansowych na utrzymanie, niż wcześniej zakładano. W raporcie przyznano też, że zbyt późno zweryfikowano plany sprzedaży, co skutkowało znacznym zwiększeniem zapasów materiałowych w pierwszym półroczu.

Ich ograniczenie w drugiej połowie roku stało się jednym z priorytetów spółki. Słabsze wyniki sprzedaży w pierwszej połowie 2009 r. były rezultatem przede wszystkim zmniejszenia dochodów z eksportu, zwłaszcza na rynek rosyjski, będący dotychczas głównym zagranicznym odbiorcą produktów Sonela. W pierwszym kwartale popyt na produkty spółki w tym regionie zmalał na tyle, że znacznie zaciąży na podsumowania roku 2009. Sytuacja w tym regionie przybrała tak niekorzystny obrót, że konieczna była interwencja ze strony samej spółki.

Sonel pożycza od Sonelu

Przykład Sonelu pokazuje, że mimo względnie ustabilizowanej sytuacji gospodarczej naszego kraju problemy ekonomiczne sąsiadów, głównie Rosji i Ukrainy, mogą poważnie utrudnić prowadzenie interesów polskim firmom działającym na rynkach zagranicznych. Jednym ze skutków kryzysu gospodarczego były np. kłopoty z uzyskaniem kredytu przez rosyjskiego partnera spółki – moskiewską firmę Sonel OOO, zajmującą się dystrybucją produktów firmy macierzystej w tym regionie.

Rozwiązaniem okazała się pożyczka w wysokości 220 tys. euro, którą Sonel OOO przyjął w kwietniu od polskiego właściciela. Konieczność pilnego wsparcia partnera rosyjskiego okazała się decydująca dla utrzymania płynności finansowej oddziału rosyjskiego. Plan okazał się skuteczny i w drugim kwartale 2009 roku udało się nieco zwiększyć sprzedaż na rynku rosyjskim, m.in. wznowiono sprzedaż mierników. Chociaż eksport do Rosji w I półroczu 2009 roku stanowił zaledwie 33% wartości sprzedaży w euro w analogicznym okresie 2008 roku, przedstawiciele Sonelu optymistycznie oceniają taki obrót sytuacji. Ich zdaniem obecnie sytuacja na rynku rosyjskim ulega poprawie i przybywa zamówień.

Rys. 2. Sprzedaż przyrządów pomiarowych Sonelu w pierwszym półroczu 2008 i 2009 roku (źródło: dane firmy)

Ponadto, mimo coraz stabilniejszych zamówień na rynkach byłej WNP, spółka poszukuje nowych kierunków zbytu, jednocześnie zamierzając zwiększać sprzedaż do Niemiec, Brazylii, Argentyny i krajów azjatyckich.

Wzrost na polskim rynku

Jednym ze skutków zmniejszenia dochodów z eksportu była konieczność ograniczenia produkcji, w wyniku czego w pierwszym półroczu wyprodukowano o około 40% mniej mierników niż w analogicznym okresie rok wcześniej. Mimo to jednocześnie powiększono asortyment o nowe urządzenia. Rozpoczęto w tym czasie produkcję nowych serii: MRU 200 – miernika rezystancji uziemienia i rezystywności gruntu oraz MPI 520 – wielofunkcyjnego miernika parametrów instalacji elektrycznych. Nowe produkty zdaniem przedstawicieli firmy zostały przychylnie przyjęte przez polski rynek. Potwierdzeniem tego są wyniki sprzedaży w Polsce wykazujące odmienną tendencje w porównaniu do wyników sprzedaży za granicę.

W kraju sprzedaż mierników wzrosła w pierwszym półroczu o 6% w stosunku do I półrocza 2008 roku. Zwiększenie popytu na rynku krajowym podziałało na spółkę mobilizująco. Dlatego, jak można przeczytać w raporcie finansowym za pierwsze półrocze, celem Sonela w drugiej połowie roku 2009 jest uzyskanie na rynku polskim 60% całej rocznej sprzedaży. By ten cel osiągnąć Sonel podejmuje też inne działania. Jedną z form promocji produktów spółki na rynku krajowym jest rozpoczęty w drugiej połowie roku program szkoleń z obsługi przyrządów pomiarowych skierowany do użytkowników aparatury.

Podsumowanie – po fundusze na rozwój do Unii

Mimo powolnego odzyskiwania rynku rosyjskiego oraz zysków ze sprzedaży w kraju w raporcie można było znaleźć też informacje świadczące o tym, że kłopoty finansowe spółki mogą niekorzystnie odbić się na działalności badawczo-rozwojowej Sonelu. Słabsza koniunktura sprawiła, że oszczędności Sonel postanowił szukać właśnie w dziale R&D, którego finansowanie stanowi znaczną część wydatków firmy.

Gdyby konieczność takiego ograniczenia stała się faktem, projekty, nad którymi prace są już od dłuższego czasu prowadzone, prawdopodobnie uległyby zahamowaniu. Wówczas plan wdrażania nowych wyrobów w perspektywie kilku lat zostałby ograniczony. Nadzieję na kontynuację projektów badawczych spółka znalazła też w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka. Dofinansowanie ma zostać wykorzystane na wsparcie wdrożeń wyników prac badawczo-rozwojowych, a zwłaszcza na działania w kierunku uruchomienia nowej linii do produkcji mierników.

Monika Jaworowska