Chińczycy planują inwestycje w rozwój przemysłu półprzewodnikowego
| Gospodarka ArtykułyDobra dostępność kadry technicznej, wsparcie rządowe badań oraz ulgi podatkowe przyciągają firmy elektroniczne do Xi’an. Ta stolica prowincji Shaanxi, a dokładniej jej strefa ekonomiczna, stała się w ostatnich latach siedliskiem R&D zarówno dla firm krajowych, jak i zagranicznych. Biorąc pod uwagę, jak wiele mamy w kraju stref ekonomicznych oraz planów powołania i rozwoju parków technologicznych warto przyjrzeć się, w jaki sposób do tego zagadnienia podchodzi się w Chinach.
Modelowa strefa ekonomiczna w Xi’an o nazwie HTDZ (High Tech Industrial Development Zone) zajmuje powierzchnię 35 km2, a w ciągu kilku kolejnych lat planowane jest jej rozszerzenie do 98 km2. Znajduje się tu około 12 tys. firm, park elektroniczny, przemysłowy, badawczy oraz park oprogramowania, który jest jednym z pierwszych czterech komercyjnych centrów oprogramowania autoryzowanych przez państwo.
Mieszczące się tu spółki R&D oraz projektowe znacznie przewyższają swoją liczebnością firmy OEM oraz integratorów. Strefa ekonomiczna HTDZ skupia firmy z branż, takich jak elektronika oraz IT, produkcja sprzętu, biomedycyna oraz nowoczesne usługi. Szczególnie promowane są klastry firm przemysłowych, półprzewodniki, oprogramowanie, komunikacja, komponenty elektroniczne, wyposażenie optyczno-mechaniczno-elektroniczne oraz aplikacje lotnicze, kosmiczne i motoryzacyjne (w tym samochody elektryczne). Celem strefy jest stworzenie atrakcyjnej alternatywy dla firm międzynarodowych oraz szybko rozwijających się przedsiębiorstw.
Swoje centra administracyjne oraz R&D utworzyło w Xi- ’an wiele zagranicznych firm, takich jak np. Infineon, NEC czy Applied Materials. Zainteresowanie strefą ekonomiczną obrazuje anegdota o pewnej europejskiej firmie, która w ciągu dwóch lat nie mogła ukończyć swojego projektu. Przyjęła jednak do pracy absolwenta uniwersytetu w Xi’an, któremu dokończenie dzieła zajęło niecałe osiem miesięcy.
W ciągu ostatnich dwóch lat wiele amerykańskich i europejskich firm rozpoczęło tutaj inwestycje. W 2007 roku zakończono pierwszą fazę budowy obiektów należących do Micron Semiconductor oraz Applied Materials, przeznaczonych odpowiednio do testowania urządzeń oraz do projektowania wyposażenia półprzewodnikowego. Applied Materials testuje obecnie 32-nanometrowe produkty, które są pierwszymi opracowanymi przez firmę poza USA w tak zaawansowanym procesie technologicznym. Niemiecka firma z branży automatyki, SEW-Eurodrive, zakończyła fazę planowania oraz projektowania budowanego tu obiektu. Z kolei Amphenol zaangażował się w projekt joint venture o wartości 50 mln dol.
Strefa rozwojowa
Strefa ekonomiczna przyciąga również azjatyckie firmy spoza Chin. Ostatnio powstało tu joint venture Toshiby z Xingyi Science and Technology oraz Renesasu z RealMicro System Technology. Z kolei Nvidia buduje w Xi’an centrum R&D. Strefa ekonomiczna HTDZ jest miejscem wielu wspólnych projektów pomiędzy firmami z Hongkongu, Makau czy Tajwanu. Inwestycji w nowe technologie dokonały tu takie firmy, jak TeleEpoch, TeleNav i Walsin Lihwa. Projekt układu WiMax firmy TeleEpoch oraz centrum R&D dla telefonii 4G były w poprzednim roku jednymi z kluczowych w prowincji Shaanxi.
Natomiast całkowite nakłady inwestycyjne tajwańskiego producenta kabli, spółki Walsin Lihwa, szacuje się na 600 mln dol. Polityka zachęt pomaga przyciągać do strefy Xi’an nowe firmy. Według planu na lata 2006–2010, dochody na poziomie 10 miliardów juanów (ok. 1,5 mld dol.) osiągnie pięć obecnych tu firm, 5 mld juanów – dziesięć firm, a 1 mld juanów – pięćdziesiąt firm. W 2010 roku całkowite dochody spółek z elektroniki oraz IT mają przekroczyć 135 mld juanów (19,7 mld dol.).
Według kierownictwa strefy, istotną częścią polityki zachęt jest wspieranie pracowników. Zapewniane są tu szkolenia, praktyki dla studentów okolicznych uniwersytetów oraz staże dla absolwentów. Istotne są również zachęty podatkowe. Personelowi o średnich zarobkach przysługują ulgi podatkowe na poziomie od 40 do 60%, podczas gdy najlepiej zarabiający również otrzymują preferencje na poziomie zależnym od statusu pracowniczego ich firm. Spółki oraz branże uznawane przez kierownictwo strefy jako kluczowe dla sukcesu Xi’an również otrzymają specjalne zachęty.
Skorzystały z nich na przykład takie firmy, jak Infineon, Micron, NEC, Huawei, ZTE czy Applied Materials. Strefa Xi’an przeznacza rocznie około 800 mln juanów (117 mln dol.) wpływów podatkowych na wsparcie firm, przyciąganie kolejnych inwestycji, promocję przedsiębiorczości oraz marketing. Inkubatory technologii oraz parki oprogramowania znajdujące się w strefi e organizują darmowe cotygodniowe kursy prowadzone przez znanych specjalistów, przedsiębiorców, doradców i wykładowców. Położenie strefy Xi’an wewnątrz kraju, w oddali od rynków globalnych, obsługiwanych przez tutejsze elektroniczne firmy R&D oraz produkcyjne może być wyzwaniem, jednak niekorzystna lokalizacja jest częściowo rekompensowana przez rozwiniętą bazę talentów oraz zasoby R&D. Znajduje się tu ponad 50 krajowych laboratoriów, inżynierskich centrów badawczych i instytutów rozwojowych z sektora elektroniki oraz IT, 672 instytucje naukowe i ponad 30 uniwersytetów elektronicznych oraz IT.
Lokalne firmy
Lokalne firmy znacznie przewyższają liczebnością spółki zagraniczne, jednak trwają wzmożone przygotowania do przyciągnięcia większej liczby tych drugich w latach 2009–2010, ponieważ atrakcyjność firm lokalnych jest relatywnie mała. Wciąż dominuje tu produkcja analogowa dla branży wojskowej tworzona na 6-calowych płytkach półprzewodnikowych, a większość lokalnej produkcji kierowana jest do branż niszowych. Według kierownictwa HTDZ, sukces strefy może być zagrożony przez brak rynkowo zorientowanej strategii. Firmy nie do końca dają sobie radę w kooperacji na poszczególnych etapach łańcucha przemysłowego, a jeśli spółki projektowe nie sprostają potrzebom rynkowym, to nie będą się rozwijać.
W parku komunikacyjnym o powierzchni 4100ha, ZTE zajął obszar 800ha, tworząc centrum R&D oraz linie produkcyjne telefonów komórkowych. Docelowo znajdzie tu pracę około 26 tys. osób. W tym samym parku Huawei zainwestowało 1,5 biliona juanów (219 mln dol.) w budowę centrum R&D, w którym zatrudnienie wyniesie 12 tys. pracowników. W tym roku w HTDZ przewidziano inwestycje infrastrukturalne o wartości ponad 6 mld juanów, nie licząc narodowego planu mającego zwiększyć popyt wewnętrzny. Większość środków zostanie przeznaczona na działalność powiązaną z elektroniką oraz IT ze względu na spodziewany rozwój tych branż w kolejnych latach. W obszarze zainteresowań kierownictwa strefy Xi’an znajduje się zarówno R&D, projektowanie, jak i produkcja dla końcowego użytkownika. W ramach działań marketingowych, strefa HTDZ została także sponsorem międzynarodowej konferencji IIC China. Takie imprezy są nie tylko wizytówką lokalnych firm z Xi’an, ale również umożliwiają zdobycie nowych doświadczeń od międzynarodowych gigantów przemysłowych.
Projektowanie układów scalonych
Xi’an jest jednym z siedmiu głównych chińskich centrów projektowych układów scalonych, chociaż w strefi e mają siedziby przedstawiciele całego łańcucha produkcyjnego IC, firmy materiałowe, rozwojowe, produkcyjne oraz pakujące i testujące. Aktywność producentów skupia się na mniejszych płytkach i tworzeniu wysoko wydajnych półprzewodników mocy oraz urządzeń opartych na azotku galu i węgliku krzemu, mimo że w ostatnich latach szybko rozwinęły się ogniwa fotowoltaiczne. W strefi e Xi’an ponad 40 firm zajmuje się projektowaniem takich urządzeń, jak układy do zarządzania mocą, półprzewodniki dyskretne, sterowniki oraz układy komunikacyjne.
Do aplikacji można zaliczyć oświetlenie, komunikację, pomiary oraz przemysł lotniczy i kosmiczny. Średnio- i długoterminowym celem w rozwoju przemysłu półprzewodnikowego Xi’an są usługi projektowe korzystające z dostępnej tu szerokiej bazy talentów. Kierownictwo strefy kładzie nacisk na przyciągnięcie firm projektowych, ze względu na to, że zużywają one mniej surowców energetycznych i wymagają najbardziej wykwalifi kowanych pracowników. Ponieważ uniwersytety i college’e Xi’an należą do chińskiej czołówki, wiele lokalnych firm projektowych korzysta z ich technologicznego wkładu. Na przykład TD-SCDMA, krajowy standard telefonii 3G, jest zawdzięczany głównie chińskiej firmie Datang Telecom. Infineon oraz Qimonda należą do zagranicznych firm półprzewodnikowych, które utworzyły w Xi’an centra projektowe układów scalonych. Krajowi producenci, tacy jak ZTE czy Huawei, także są tam obecni, a ze względu na swój model biznesowy charakteryzują się dosyć dużą odpornością na przetaczający się przez świat kryzys fi nansowy.
Grzegorz Michałowski