Laboratoria badawcze - rola i znaczenie

Istotne znaczenie ma niewątpliwie biegłość techniczna personelu laboratorium. Stąd strategiczną kwestią jest uzyskanie przez laboratorium obiektywnego dowodu, potwierdzającego jego kompetencje do przeprowadzania badań. Akredytacja laboratorium według międzynarodowej normy PN-EN ISO/IEC 17025 stanowi niepodważalny dowód potwierdzający wysoką jakość usług świadczonych klientom przez laboratorium.

Radmor S.A. Laboratorium Badawcze - historia i teraźniejszość

Radmor S.A. to przedsiębiorstwo o długoletniej historii i znakomitych tradycjach, sięgających 1947 roku. Przez lata swojego istnienia dynamicznie rozwijał się, rozszerzał asortyment produkowanych urządzeń i świadczonych usług. Firma osiągała znaczące sukcesy w takich dziedzinach jak: elektronika morska, sprzęt powszechnego użytku (słynna "wieża Hi-Fi Radmoru"), sprzęt łączności UKF.

W tym samym czasie firmowe laboratorium dynamicznie rozwijało swoje zaplecze sprzętowe, zakres i poziom świadczonych usług, jednocześnie zatrudniając pracowników o najwyższych kwalifikacjach i doświadczeniu.

Badania radiokomunikacyjne wykonywane przez Laboratorium Badawcze Radmoru

W dzisiejszym świecie, w którym liczba sprzedanych w kraju telefonów komórkowych przewyższa liczbę mieszkańców, niezwykle istotne jest prawidłowe zaprojektowanie sieci oraz terminali używanych przez abonentów. Lawinowo zwiększająca się liczba telefonów powoduje, że rosną wymagania dotyczące nowo projektowanego sprzętu, chociażby z tego powodu, iż obecnie poziom zaburzeń w eterze jest o wiele wyższy niż jeszcze kilka lat temu.

Podobnie sytuacja wygląda w dziedzinie urządzeń radiokomunikacji profesjonalnej. Nowo projektowane systemy cyfrowe muszą współistnieć z dawno zaprojektowanymi i wdrożonymi systemami radiokomunikacji analogowej.

Zgodnie z przepisami unijnymi (dyrektywy) każdy wyrób wprowadzany do obrotu na terenie Unii Europejskiej musi mieć deklarację zgodności, która na zewnątrz jest uwidoczniona charakterystycznym symbolem CE. Wymusza to na dostawcach wykonanie testów zgodności wprowadzanych na rynek wyrobów z tzw. normami zharmonizowanymi.

W przypadku badań radiokomunikacyjnych dyrektywą UE, której spełnienie jest obligatoryjne, jest dyrektywa 99/5/WE, dotycząca radiowych i telekomunikacyjnych urządzeń końcowych.

Radmorowskie laboratorium badawcze wykonuje badania na zgodność z następującymi normami zharmonizowanymi (przykłady):

• PN-ETSI EN 300 086-1 oraz PN - ETSI EN 300 113-1 - dotyczy urządzeń pracujących w paśmie 1 GHz.
• PN-ETSI EN 300 220-1 - dotyczy urządzeń krótkiego zasięgu, pracujących w paśmie do 1 GHz z mocą do 500 mW.
• PN-ETSI EN 300 440-1 - dotyczy urządzeń krótkiego zasięgu, pracujących w paśmie powyżej 1 GHz.

Badania kompatybilności elektromagnetycznej

Podobna sytuacja występuje w przypadku badań z zakresu kompatybilności elektromagnetycznej. W tym przypadku konieczność wystawienia przez producenta (bądź importera) deklaracji zgodności dla wyrobów jest obligatoryjne, przy czym obowiązującą dyrektywą nowego podejścia jest w tym przypadku dyrektywa kompatybilności elektromagnetycznej 2004/108/WE.

Laboratorium Badawcze Radmoru wykonuje badania na zgodność z następującymi normami zharmonizowanymi z zakresu EMC (przykłady):

• PN-ETSI EN 301 489 - dotyczy badań EMC urządzeń i systemów radiokomunikacyjnych,
• PN-EN 55022 oraz PN-EN 55024 - dotyczy kompatybilności urządzeń informatycznych.

Wykonujemy również badania wg procedur opisanych w standardach, które nie są zharmonizowane z dyrektywą EMC:

• PN-EN 61000-4-2 - wyładowania elektrostatyczne (ESD),
• PN-EN 61000-4-4 - serie szybkich elektrycznych stanów przejściowych (EFT/Burst),
• PN-EN 61000-4-5 - udary (surge),
• PN-EN 61000-4-8 - pole magnetyczne o częstotliwości sieci elektroenergetycznej,
• PN-EN 61000-4-9 - impulsowe pole magnetyczne,
• PN-EN 61000-4-11 - zapady napięcia, krótkie przerwy i zmiany napięcia.

Spełnienie wymagań kompatybilności elektromagnetycznej jest niezmiernie istotne również w przypadku urządzeń i wyposażenia dostarczanego dla odbiorcy wojskowego. Zazwyczaj wymagania stawiane takiemu wyposażeniu są o wiele ostrzejsze niż w przypadku urządzeń dostarczanych dla odbiorcy cywilnego, tym niemniej metody badań są zbliżone.

Laboratorium badawcze wykonuje pomiary emisyjności urządzeń elektronicznych na złączu zasilania oraz emisyjności radiostacji na ich złączach antenowych zgodnie ze standardami militarnymi NO-06-A500 oraz MIL-STD 461F.

Badania oddziaływania warunków środowiskowych

Niezwykle istotną z punktu widzenia klienta cechą urządzeń jest ich niezawodność oraz zdolność do pracy w warunkach ekstremalnych. Łatwo wyobrazić sobie niezadowolenie użytkownika popularnej komórki, któremu telefon przestaje działać w momencie wyjścia z domu na dwudziestostopniowy mróz.

Równie irytujące może być działające nieprawidłowo radio podczas długiej podróży wygodnym samochodem osobowym. Inżynierowie projektujący urządzenia przeznaczone do pracy w trudnych warunkach (na przykład praca na otwartym powietrzu) stoją więc przed zadaniem opracowania konstrukcji odpornej na pojawiające się narażenia podczas pracy. Szczególnie istotne jest to w przypadku urządzeń, od których zależy najogólniej pojęte bezpieczeństwo człowieka - wyposażenie wykorzystywane w zakresie obronności i bezpieczeństwa państwa, przemyśle motoryzacyjnym, lotniczym, kolejowym.

Urządzenia takie przechodzą bardzo wymagające testy oddziaływania warunków środowiskowych. Zazwyczaj są one wykonywane według przyjętych standardów międzynarodowych, jednakże w wyjątkowych przypadkach producenci tego typu wyposażenia operują własnymi, o wiele ostrzejszymi standardami.

Przykładem takiej normy jest amerykański standard MIL-STD 810. Został on zaaprobowany do stosowania przez Departament Obrony USA, jednakże coraz więcej europejskich krajów (ze względu na uczestnictwo w siłach zbrojnych NATO) decyduje się na korzystanie z niego. W przypadku naszego kraju Ministerstwo Obrony wymaga stosowania krajowych tzw. norm obronnych, dotyczących wyposażenia wykorzystywanego przez wojsko. Odnośnie badań środowiskowych są to dwie normy obronne - NO-06-A103 oraz NO-06-A107.

Laboratorium badawcze działające w firmie Radmor wykonuje badania zgodnie z następującymi standardami:

• MIL-STD 810 - badania środowiskowe wyposażenia wojskowego,
• MIL-STD 202 - badania środowiskowe komponentów elektronicznych,
• NO-06-A107 - badania środowiskowe wyposażenia wojskowego,
• PN - EN 60068-2-1 - zimno,
• PN - EN 60068-2-2 - ciepło,
• PN - EN 60068-2-6 - wibracje sinusoidalne,
• PN - EN 60068-2-14 - zmiany temperatury otoczenia,
• PN - EN 60068-2-27 - udary,
• PN - EN 60068-2-30 - wilgotne gorąco cykliczne,
• PN - EN 60068-2-31 - spadki,
• PN - EN 60068-2-64 - wibracje typu random,
• PN - EN 60068-2-78 - wilgotne gorąco stałe.

Akredytacja laboratorium

Od stycznia 2010 roku Laboratorium Badawcze Radmoru jest laboratorium akredytowanym przez Polskie Centrum Akredytacji. Szczegółowy wykaz badań objętych akredytacją znajduje się na stronie Polskiego Centrum Akredytacji pod adresem http://www.pca.gov.pl.

Andrzej Piwowarski, Kierownik
Laboratorium Badawczego Radmor S.A.
www.laboratorium.radmor.com.pl