Przełączniki, przyciski i klawiatury

Kiepskiej jakości przełącznik lub klawiatura są w stanie skutecznie popsuć opinię o producencie urządzenia wśród wielu klientów, a firmę wpędzić w kosztowny serwis. W miarę upływu lat coraz więcej osób jest świadomych takiego ryzyka i co jest również ważne, ma obecnie fundusze na to, aby go minimalizować. Temat jakości elementów elektromechanicznych zawsze w omawianym sektorze był istotny i dyskutowany. Dystrybutorzy i producenci wkładają od lat wiele wysiłku w promocję elementów markowych wśród firm elektronicznych, cierpliwie pracując nad zmianą podejścia klientów do zakupów. Te ich działania przynoszą na szczęście efekty.

W ostatnich latach jakość przełączników i przycisków znacznie się poprawiła, a udział tandety jest wyraźnie mniejszy. Wytwórcy udoskonalili technologię, poprawili precyzję działania tych elementów i sięgnęli po nowe, lepsze materiały, aby zdjąć z elementów elektromechanicznych piętno najsłabszego ogniwa.

Przełączników i przycisków na rynku jest mnóstwo, tak samo jak producentów i firm, które mają je w ofertach. Czołowi producenci mają licznych naśladowców, wiele innych firm korzysta z tego, że rynek jest chłonny i proponuje wielowariantowe rozwiązania, które w zamyśle mają pokryć większość potrzeb klientów. Brakuje standaryzacji, bo w praktyce dotyczy ona tylko tych najpopularniejszych produktów, które mają wielu producentów i tym samym standardem staje się to, co jest popularne. Doskonałym przykładem są przyciski membranowe do PCB.

W przełącznikach i przyciskach nie funkcjonuje system modułowy, który pozwala na ograniczenie liczby części składowych, taki, jaki spotyka się w złączach. Przeciwnie, wiele produktów daje możliwość kompozycji spośród wielu typów. Za jedną pozycją kryją się dziesiątki wersji różniących się kształtem dźwigni, kapturkiem, stopniem ochrony, końcówkami łączeniowymi, kolorem podświetlenia. Utrudnia to dokonywanie wyborów, także zmianę produktu na inny pochodzący od innego producenta, a także utrudnia promocję nowych rozwiązań.

Przełączniki, przyciski i klawiatury – znaczenie w biznesie

 

Dla 17% firm klawiatury, przyciski i przełączniki stanowią główną część biznesu i tworzą kierunek specjalizacji. W porównaniu do innych grup produktowych omawianych w naszych raportach jest to całkiem sporo. Ta specjalizacja oznacza w praktyce produkcję klawiatur, w obszarze tym od lat mamy kilka renomowanych firm krajowych o bardzo ustabilizowanej pozycji. W zakresie przełączników pełnej specjalizacji nie ma nawet w przypadku, gdy dystrybutor ma w swoim portfolio znane marki.

JAKOŚĆ I WZORNICTWO

Ciągłym trendem w branży jest poprawiająca się jakość rozwiązań elektromechanicznych i ich wygląd, czyli wzornictwo. Żywe kolory tworzyw sztucznych, kształty wykraczające daleko poza nudne prostopadłościany lub podświetlenia ledowe są z pewnością przykładem zachodzących zmian w omawianym sektorze. Jest to z pewnością wynik tego, że producenci mają dzisiaj do dyspozycji lepsze materiały i urządzenia produkcyjne zapewniające większą dokładność, ale także z tego, że zaawansowane technologie produkcyjne są coraz bardziej przystępne. Druk cyfrowy o wysokiej rozdzielczości znakowarki i obrabiarki laserowe nie są już dzisiaj luksusem dostępnym dla największych firm i coraz częściej są wykorzystywane do personalizacji produktów, wykonywania produkcji małoseryjnej i innych operacji. Obrabiarki laserowe zapewniają wszystko, co jest dzisiaj potrzebne do zapewnienia jakości, a więc wysoką precyzję wykonywania oznaczeń, trwałość oraz szybkość. Patrząc na całkowite koszty posiadania, widzi się, że stają się także kosztowo efektywne, gdyż nawet jak inwestycja wymaga większych nakładów na początku, to potem jest to równoważone małymi kosztami użytkowania.

Takie urządzenia pozwalają zapewnić możliwość wytwarzania produktów o wysokiej jakości technicznej i wizualnej w małej skali, bez konieczności sięgania po kompromisy. W warunkach krajowych jest to bardzo cenne.

Struktura obrotów ze sprzedaży przełączników, przycisków i klawiatur

 

Dla co trzeciej firmy z tego zestawienia sprzedaż przełączników i klawiatur to działalność uzupełniająca dla biznesu oraz niewielka pod względem skali sprzedaży. Ponad połowa firm nie sprzedaje tytułowych produktów na tyle, aby ich obroty przekroczyły 1 mln rocznie, a jedynie 6% (co szesnasta) ma sprzedaż ponad 10 mln. Są to słabsze wyniki niż w innych grupach komponentów elektromechanicznych.

KLAWIATURY

Klawiatury membranowe lub inaczej foliowe znajdują szerokie zastosowanie w urządzeniach powszechnego użytku, sprzęcie kontrolno-pomiarowym, rozwiązaniach przemysłowych, motoryzacji, urządzeniach medycznych oraz sprzęcie AGD. Ich duża popularność wynika z dobrej dostępności i niewielkiego skomplikowania technologii produkcji, co przekłada się na niskie ceny uruchomienia produkcji i koszty jednostkowe oraz dobre własności użytkowe i jakość. Kolejny atut to taki, że jest to produkt elastyczny, taki który można dopasować do wielu specyficznych wymagań aplikacyjnych. Klawiatury mogą być z klikiem klawiszy, podświetleniem, z frontem silikonowym lub foliowym, z polami przezroczystymi lub kolorowym filtrem pod wyświetlacz itd. Wraz z warstwami realizującymi ekranowanie elektromagnetyczne konstrukcja jest zabezpieczana przed wpływem czynników środowiskowych lakierami i warstwami ochronnymi. Możliwości jest wiele, a rynek szeroki i chłonny.

O atrakcyjności klawiatur przekonuje to, że w miarę upływu lat liczba firm zajmujących się ich wytwarzaniem (we własnym zakresie lub w kooperacji) rośnie.uje to, że w miarę upływu lat liczba firm zajmujących się ich wytwarzaniem (we własnym zakresie lub w kooperacji) rośnie. Nie jest to dynamiczny przyrost, ale dostrzegalny, najbardziej u producentów obudów, którzy rozszerzają ofertę o klawiatury.

Producenci klawiatur cały czas inwestują w rozwój technologii, w nowe trwałe materiały, zapewniające odporność środowiskową i długotrwałe działanie, wykorzystują druk cyfrowy po to, aby dać możliwość pełnej indywidualizacji projektów, także tych określanych jako małe serie oraz łączą w ramach jednej oferty wiele rozwiązań przełączających, podświetleń i całego know-how, aby mieć ofertę dla każdego klienta.

W których typach jest największa konkurencja na rynku?

 

Przełączniki standardowe oraz miniaturowe są grupą towarową, w której konkurencja jest największa. Wynika to z ich standardowej budowy, istnienia wielu producentów takich produktów i tym samym dostępności zamienników oraz dużej popularności. Im produkty bardziej specjalistyczne, tym naturalnie konkurencja się zmniejsza. Produkty specjalistyczne nierzadko mają innowacyjną konstrukcję, są wykonane z wysokojakościowych materiałów, spełniają normy i mają certyfikaty potwierdzające ich parametry.

DOTYK KONTRA NACISK

Obszar określany terminem interfejs człowiek-maszyna (Human Machine Interface, HMI) to sfera zagadnień związanych z dwukierunkową komunikacją z urządzeniami. Są to nie tylko aspekty techniczne, gdyż wiele uwagi poświęca się zagadnieniom takim, jak percepcja przez człowieka komunikatów płynących od urządzeń, wygoda i intuicyjność sterowania nimi, a także temu, aby mechanizmy wymiany informacji były jednoznaczne i spójne.

W zakresie interfejsu HMI sporo się dzieje i istnieje spora szansa na to, że w kolejnych latach równowaga ta może zostać naruszona. Rozwiązania dotykowe stają się coraz lepsze i wiele z nowych kontrolerów pozwala na obsługę w rękawiczce, bez problemów z szybkością detekcji i pewnością wykrywania dotyku. Są też takie, gdzie istnieje możliwość wykrycia siły nacisku palca na przycisk (poprzez ocenę wielkości dotkniętego pola), co daje możliwość zapewnienia lepszej responsywności interfejsu.

Co się liczy od strony funkcjonalności?

 

W przełącznikach i klawiaturach liczy się głównie trwałość mechaniczna i elektryczna, a w drugiej kolejności odporność środowiskowa. Cała reszta zagadnień łącznie z ergonomią i wzornictwem w hierarchii potrzeb klientów lokuje się znacznie niżej niż wymienione zagadnienia jakościowe. Jest to znakiem, że dominuje praktyczne, utylitarne wręcz podejście do wybierania oraz oceny potencjału technicznego tych rozwiązań. Na samym dole zestawienia znalazła się miniaturyzacja, która w obszarze rozwiązań z obszaru GUI ma mniejsze znaczenie niż gdzie indziej, bo dłonie i oczy operatorów stawiają tutaj twarde ograniczenia na minimalną wielkość.

Widoczny jest też rozwój technologii haptycznych, a więc takich, w których urządzenie komunikuje się z operatorem za pomocą dotyku. Na razie sprowadza się to do potwierdzenia stanu za pomocą wibracji, co już w przypadku przycisków dotykowych i klawiatur ekranowych jest wykorzystywane do zapewnienia wspomnianego potwierdzenia zadziałania, ale zapewne niedługo aktuatory haptyczne zostaną też wbudowane do przycisków.

Kolejna innowacja, jaka czeka w kolejce, to optyczne czujniki zbliżeniowe, które wykorzystują do wykrywania obiektu (palca) impuls światła generowany przez laser lub LED i mierzą czas, po jakim wróci sygnał odbity od przedmiotu (jest to metoda o nazwie Time of Flight, ToF). Elementy dotykowe z czujnikiem ToF rozwiązują całkowicie problem rękawiczki, pozwalają na aktywację (wybudzenie urządzenia) przy zbliżeniu się osoby do czujnika. W wersji z laserem czujniki ToF mogą dokonywać wielu pomiarów odległości jednocześnie, tworząc mapę trójwymiarową zbliżającego się obiektu i w ten sposób zapewniają niewrażliwość na zakłócenia.

Na koniec warto wspomnieć, że do interfejsu HMI dodawane będzie rozpoznawanie gestów. Umożliwią to właśnie wielopunktowe czujniki ToF, które tworząc trójwymiarowy model obiektu, dostarczą danych dla komputera, który na podstawie serii pomiarów wykryje gest, czyli w praktyce ruchy dłoni.

Czy te wszystkie nowe pomysły wypchną z rynku rozwiązania mechaniczne? Z pewnością nie, ale mogą doprowadzić do przetasowań i zapewnią, że w branży zawsze będzie coś nowego.

Branże o największym potencjale zakupowym

 

W obszarze przełączników, przycisków i klawiatur strukturę odbiorców zdominowali klienci z obszaru przemysłu. To z pewnością nie jest zaskakujące, bo oni są modelowym klientem dla takich rozwiązań i w ich przypadku można mówić o najmniejszym znaczeniu wszystkich nowości dotykowych. Rynek przemysłowy jest konserwatywny, a jednocześnie zainteresowany jakością, przez co znaczenie tej grupy zawsze jest w warunkach krajowych wysokie. Drugie pozycje dla sprzętu z obszaru elektroniki konsumenckiej jest bardziej zaskakujące i sugeruje ono, że jeśli ktoś oczekiwał, iż technologie dotykowe wypchną z rynku rozwiązania mechaniczne, to ten scenariusz nie jest realizowany i nic nie wiadomo o takich planach.

Główne zjawiska techniczne widoczne na rynku

 

Patrząc na rozwój rynku pod kątem zjawisk technicznych, za najbardziej istotne czynniki wybrano dostępny szeroki asortyment wyrobów gotowych. Pozwala on dobrać do aplikacji dobrze pasujący produkt, bez konieczności godzenia się na kompromisy. Przekrojowa oferta, razem ze znajdującą się na drugim miejscu miniaturyzacją, zapewnia możliwość sprostania przez konstruktorów oczekiwaniom klientów i wpasowanie się w uniwersalne trendy zmieniające elektronikę. Taką hipotezę potwierdzają też dwie kolejne pozycje, a więc dostępność wersji specjalistycznych, bardziej zaawansowanych, funkcjonalnych i tym samym użytecznych.

CZOŁOWI DOSTAWCY I PRODUCENCI

Pierwszą i wyraźnie odrębną grupę firm stanowią firmy, których biznes związany jest głównie z klawiaturami, czyli Qwerty, Frontica, Irga, Horizon Technologies, Satori, Utech, Maszczyk, LC Elektronik. Oferta wymienionych firm prawie wyłącznie obejmuje wersje nastawione na indywidualne wzornictwo. Taki profil rynkowy ma także firma dystrybucyjna Beatronic Polska, która proponuje klientom klawiatury do aplikacji przemysłowych.

Kolejny obszar aktywności tworzą katalogowe firmy dystrybucyjne o szerokim profilu, dla których przełączniki i przyciski to jedna z wielu pozycji w katalogu: TME, RS Components, Digi-Key, Maus Electronics (Mouser Electronics), Farnell, Conrad Electronic, Elfa Distrelec. W dalszej kolejności są to dostawcy specjalizowani obsługujący głównie sektor elektroniki, jak Semicon, Maritex, Micros, Future Electronics, Masters AET, Firma Piekarz, Euro-Impex Marketing, Würth Elektronik, Eltronika, Aksotronik.

Jeszcze inną grupę dostawców tworzą dystrybutorzy przycisków i przełączników dla systemów przemysłowych, energoelektroniki i zastosowań profesjonalnych. Takimi firmami są na przykład RA Controls, Dacpol, Eltron, Apar oraz krajowy producent – spółdzielnia Promet.