Europejski kodeks postępowania dla zasilaczy zewnętrznych - nowa wersja już obowiązuje

Obejmują one wyłącznie zasilacze zewnętrzne, czyli te, które umieszczono w oddzielnej obudowie (tzn. nie w tej, w której zamknięto zasilane urządzenie). Przykładem są m.in. ładowarki baterii do sprzętów AGD, telefonów komórkowych, narzędzi ręcznych (wiertarek itp.) i sprzętu komputerowego. W grupie urządzeń, do których stosuje się ograniczenia określone w CoC, wyróżnia się podgrupę zasilaczy niskonapięciowych (low voltage). Są to EPS, których znamionowe napięcie wyjściowe nie przekracza 6 V, a znamionowy prąd wyjściowy jest równy albo większy niż 550 mA.

Kodeks postępowania KE nie dotyczy natomiast zasilaczy wewnętrznych, czyli tych umieszczonych w produkcie końcowym. Do zaleceń zawartych w tym dokumencie nie muszą się również stosować producenci m.in. zasilaczy DC/DC oraz zasilaczy sieciowych z więcej niż jednym wyjściem.

Cele i ograniczenia

Tabela 1. Pobór mocy w stanie bez obciążenia

Celem, który chcą osiągnąć autorzy kodeksu, jest ograniczenie zużycia energii elektrycznej przez zasilacze zewnętrzne, mają one bowiem znaczny wkład w całkowity pobór mocy przez gospodarstwa domowe w Europie. Do jego realizacji, przez odpowiedni projekt urządzenia, mają dążyć producenci EPS, którzy zadeklarują zgodność z CoC. Sygnatariusze tego ostatniego, którzy nie zajmują się bezpośrednio produkcją zasilaczy, zobowiązują się natomiast do uwzględniania kryterium minimalnej sprawności energetycznej na etapie wyboru i zakupu EPS dla swoich produktów.

Tabela 2. Pobór mocy w stanie aktywnym (dla EPS oprócz tych niskonapięciowych)	Tabela 3. Pobór mocy w stanie aktywnym dla EPS niskonapięciowych

W kodeksie postępowania podano konkretne wartości poboru mocy w stanie bez obciążenia oraz przy różnym stopniu obciążenia. W wersji czwartej dokumentu to ostatnie to 25%, 50%, 75% i 100% obciążenia znamionowego, natomiast w najnowszym wydaniu również 10% tego ostatniego. Ograniczenie to dodano przede wszystkim po to, żeby zwiększyć sprawność energetyczną w aplikacjach, w których przez większość czasu urządzenie pracuje przy niskim poborze mocy (stand by). Progi określone w CoC dla EPS przedstawiono w tabelach 1, 2 i 3 (w tej ostatniej zebrano wytyczne dla zasilaczy zewnętrznych niskonapięciowych). Opisu metod pomiarowych, z których trzeba korzystać przy wyznaczaniu sprawności energetycznej EPS, należy z kolei szukać w dokumencie "Test Method for Calculating the Energy Efficiency of Single Voltage External ac-dc and ac-ac Power Supplies" opracowanym w 2004 roku przez US EPA.

Zobowiązania i ich dotrzymywanie

Docelowo co najmniej 90% produktów spośród wszystkich nowych modeli zewnętrznych zasilaczy, które są wprowadzane na rynek albo tych zamówionych, powinno spełniać zalecenia CoC, z kolei liczba tych, których sprawność energetyczna jest mniejsza, nie może przekroczyć 10%. Termin dopełnienia tych zobowiązań w wypadku nowych sygnatariuszy kodeksu postępowania dla EPS ustalono na datę ich przystąpienia do niego. Dla tych wcześniejszych, odpowiednio w wypadku firm zaliczanych do grupy Tier 1 i Tier 2, jest to styczeń bieżącego roku oraz ten sam miesiąc dwa lata później.

Dokument przygotowany przez KE określa również zasady, na jakich przebiegać ma nadzorowanie procesu wdrażania zaleceń CoC. Raz w roku (na koniec lutego) firmy deklarujące zgodność z tymi ostatnimi będą (z zachowaniem poufności) informować Komisję Europejską, ile modeli zasilaczy przez nie wyprodukowanych/wykorzystanych w roku poprzedzającym złożenie sprawozdania charakteryzuje się wymaganą sprawnością energetyczną. Sposób przedstawienia tych informacji jest znormalizowany. Dane te będą później poddawane analizie (również anonimowo) przez uprawnione do tego organy KE, a jej wyniki będą publikowane.

Monika Jaworowska