W Toruniu uruchomiono pierwszy optyczny zegar atomowy

W Instytucie Fizyki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu zbudowano pierwszy w Polsce optyczny zegar atomowy. Prace nad jego skonstruowaniem rozpoczęto w 2008 roku w ramach finansowanego przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego projektu "Polski Optyczny Zegar Atomowy (POZA)", kierowanego przez prof. Czesława Radzewicza z Uniwersytetu Warszawskiego. Optyczne zegary atomowe wykorzystują drgania optyczne, które są 40 tys. razy szybsze niż drgania wykorzystywane w konwencjonalnych zegarach atomowych - o tyle jest też zatem większa ich dokładność.

Posłuchaj
00:00

Toruński optyczny zegar atomowy jest połączeniem elektroniki, komputerów, aparatury próżniowej, laserów i setek elementów optycznych. Na świecie tylko kilka ośrodków naukowych posiada zegary optyczne podobne do toruńskiego. Są to placówki funkcjonujące we Francji, Japonii, w Niemczech i Stanach Zjednoczonych.

W celu zbudowania pierwszego polskiego optycznego zegara atomowego współdziałały ze sobą trzy ośrodki naukowe. Naukowcy z Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie opracowali pierwszy wzorzec atomowy wykorzystujący atomy strontu, na Uniwersytecie Warszawskim zbudowano optyczny grzebień częstości, a w Toruniu powstał drugi wzorzec atomowy i ultrastabilny laser. W Instytucie Fizyki UMK w listopadzie 2014 r. połączono wszystkie podzespoły, konstruując dwa optyczne zegary, co pozwoliło na sprawdzenie poprawności ich działania.

- Mamy teraz superdokładny wzorzec częstości, którym można synchronizować najdokładniejsze zegary. To jest przełom w metrologii. Punktualność takiego zegara to 10-15 sekundy osiągana już po 10 minutach. Oznacza to tyle, że zegar spóźni się zaledwie o sekundę po około 31 milionach lat - to niewyobrażalna dokładność - mówił dyrektor Krajowego Laboratorium Fizyki Atomowej, Molekularnej i Optycznej w Toruniu, dr hab. Roman Ciuryło.

Tak niezwykle dokładny zegar może służyć do precyzyjnych pomiarów. - Coraz więcej jednostek fizycznych, na przykład metr, opartych jest na pomiarze częstotliwości. Im dokładniej metrolodzy są w stanie zdefiniować sekundę, tym dokładniej będą zdefiniowane także pozostałe jednostki. Mogą też za ich pomocą sprawdzać np. czy stałe fizyczne są naprawdę niezmienne, prowadzić obserwacje astrofizyczne, badać ciemną materię oraz testować teorię względności. Prawdopodobna jest również zmiana obowiązującej od 1967 roku definicji sekundy, która obecnie oparta jest na atomach cezu w zwykłych zegarach atomowych - mówił dr hab. Michał Zawada z Wydziału Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej UMK.

źródło: naukawpolsce.pap.pl

Zobacz więcej w kategorii: Gospodarka
Aktualności
Nowy oddział Würth Elektronik w Republice Południowej Afryki
Komponenty
Sprzęt dla półprzewodników bije rekordy – AI i nowe technologie napędzają globalny rynek do 138 mld USD!
Zasilanie
Trina Storage i Stiemo zbudują w krajach bałtyckich sieć potężnych magazynów energii
Projektowanie i badania
Dania chce mieć najpotężniejszy na świecie komputer kwantowy
Elektromechanika
Dold wzmacnia międzynarodową obecność - tworzy nowy oddział sprzedaży w Polsce
Projektowanie i badania
Tranzystory diamentowe odmienią elektronikę dużej mocy
Zobacz więcej z tagiem: Artykuły
Magazyn
Lipiec 2025
Magazyn
Czerwiec 2025
Targi zagraniczne
Elmässan Stockholm 2025

Komponenty indukcyjne

Podzespoły indukcyjne determinują osiągi urządzeń z zakresu konwersji mocy, a więc dążenie do minimalizacji strat energii, ułatwiają miniaturyzację urządzeń, a także zapewniają zgodność z wymaganiami norm w zakresie EMC. Stąd rozwój elektromobilności, systemów energii odnawialnej, elektroniki użytkowej sprzyja znacząco temu segmentowi rynku. Zapotrzebowanie na komponenty o wysokiej jakości i stabilności płynie ponadto z aplikacji IT, telekomunikacji, energoelektroniki i oczywiście sektorów specjalnych: wojska, lotnictwa. Pozytywnym zauważalnym zjawiskiem w branży jest powolny, ale stały wzrost zainteresowania klientów rodzimą produkcją pomimo wyższych cen niż produktów azjatyckich. Natomiast paradoksalnie negatywnym zjawiskiem jest fakt, że jakość produktów azjatyckich jest coraz lepsza i jeśli stereotyp "chińskiej bylejakości" przestanie być popularny, to rodzima produkcja będzie miała problem z utrzymaniem się na rynku bez znaczących inwestycji w automatyzację i nowe technologie wykonania, kontroli jakości i pomiarów.
Zapytania ofertowe
Unikalny branżowy system komunikacji B2B Znajdź produkty i usługi, których potrzebujesz Katalog ponad 7000 firm i 60 tys. produktów