Zakres tematyczny

Głównym celem pytań zawartych w ankiecie raportu było określenie doświadczenia oraz możliwości projektowych poszczególnych firm. Dlatego dane przedstawione w tabelach 1 i 2 podzielone zostały na trzy części. Pierwsza z nich omawia potencjał projektowy firm, a więc liczbę zrealizowanych do tej pory projektów, liczbę zatrudnionych w firmie inżynierów, jak również główną branżę, w której przedsiębiorstwo w największym stopniu się specjalizuje. Znaczenie ma również to od ilu lat świadczone są takie usługi co z pewnością jest kolejną informacją obrazującą doświadczenie.

W następnej kolejności zebrane zostały informacje na temat sposobu rozliczania się klientem, a więc sposobu wyceny pracy, ustaleń, kto jest właścicielem praw autorskich do tworzonego oprogramowania oraz udzielanej gwarancji na projekt. W ogromnej części odpowiedzi w tabelach znajdują się tutaj wskazówki, że takie sprawy rozliczane są w oparciu o indywidualne ustalenia.

Druga część tabeli zawiera opis kompleksowych usług projektowania zawierających wykonanie części sprzętowej, oprogramowania i obudowy. W tabeli podane zostały typy tych urządzeń, jak również informacje, czy biuro oferuje dodatkowe usługi związane z produkcją takie jak zakup podzespołów, wykonywanie płytek drukowanych, montaż komponentów itp.

W kolejnej części zebrane zostały informacje o ofercie biura na temat programowania mikrokontrolerów, możliwości realizacji projektów bazujących na układach programowalnych oraz językach i oprogramowaniu wykorzystywanym przy realizacji.

W ostatnich wierszach tabeli przestawione zostały umiejętności projektowania obwodów drukowanych oraz możliwość wykonywania detali mechanicznych, które zawsze towarzyszą konstrukcji elektronicznej.

Firmy – uczestnicy raportu

Rys. 3. Znaczenie biznesowe usług projektowania dla uczestników raportu

Biorąc pod uwagę to, iż krajowy rynek usług projektowania urządzeń elektronicznych dopiero się tworzy, wynoszącą blisko 30 liczbę firm, które nadesłały do redakcji wypełnione ankiety, należy ocenić jako bardzo dużą. Jest to szczególnie zaskakujące, gdy weźmiemy pod uwagę fakt, że nasza praca nad raportem przypadła na lipiec, a więc wakacje.

Pierwszą grupę firm w raporcie tworzą dostawcy projektów układów scalonych w postaci komponentów wirtualnych, wśród których można wyróżnić krajową firmę Evatronix, zajmującą się opracowywaniem bloków IP procesorów, mikrokontrolerów wraz z szeroką gamą układów peryferyjnych dostosowanych do współpracy z nimi, układów do transmisji danych, jaki i rozwiązań multimedialnych.

Podobny profil mają dwa przedstawicielstwa firm zagranicznych, jak Chipidea, która specjalizuje sie w projektowaniu analogowych i mieszanych układów w postaci bloków IP dla scalonych układów ASIC w technologiach CMOS i BiCMOS o skali litografii od 45nm do 0,6μm. Firma specjalizuje się w projektowaniu przetworników A/C i C/A, układów zasilania i komunikacji bezprzewodowej, układów syntezy częstotliwości oraz układy odbiorczo/nadawcze przewodowych interfejsów (np. USB, LVDS).

Podobną firmą jest Alatek zajmujący się tworzeniem narzędzi do weryfikacji i symulacji sprzętowej projektów elektronicznych opisywanych w językach HDL (VHDL, Verilog, SystemC). Specjalizacja firmy dotyczy projektów w oparciu o języki HDL wraz z implementacją sprzętową w układach FPGA, weryfikacji projektów FPGA, ASIC, SoC w oparciu o symulacje, akceleracje, emulacje oraz prototyping.

W drugiej kolejności uczestnikami zestawienia są firmy o charakterze produkcyjnym, które główną działalność wspierają usługami projektowania. Taka firmą jest niewątpliwie Ente, zajmująca się tworzeniem przyrządów, narzędzi i aparatury kontrolno-pomiarowej, sprzętu badawczego i nawigacyjnego, systemów sterowania pojazdami szynowymi, urządzeń do sterowania i wizualizacji procesami przemysłowymi, a nawet urządzeń nadawczych telewizyjnych i radiowych. Oferta usług projektowych Ente opiera się na wymienionym doświadczeniu.

Ofertę usług projektowych bazującą na produkcji własnej ma także firma DGT, która specjalizuje się w opracowywaniu i produkcji urządzeń i systemów telekomunikacyjnych bazujących na sieciach telekomunikacyjnych, radiowych, IP, ATM, a także w szerokopasmowych sieciach dostępowych. Specjalnością DGT stała się umiejętność tworzenia rozwiązań dedykowanych, integrujących różne systemy telekomunikacyjne oraz realizacja nietypowych projektów.

Omawianą w raporcie działalnością zajmują się również firmy takie jak Neotech, będący producentem elementów indukcyjnych oraz zbliżonych branżowo urządzeń technologicznych (nawijarki). Doświadczenie produkcyjne pozwala firmie oferować usługi projektowania urządzeń elektronicznych, mechanicznych oraz oprogramowania. Inną firmą jest Lediko, która zajmuje się projektowaniem i wykonywaniem systemów i urządzeń oświetleniowych wykorzystujących diody LED.

Na bazie tego doświadczenia firma podejmuje się realizacji projektów związanych z wykorzystaniem diod LED, w tym układów zasilania i sterowania. Z kolei firma Inveo zajmuje się wykonaniem urządzeń elektronicznych dla medycyny, telekomunikacji i automatyki. Firma oferuje kompletne usługi od założeń wstępnych, poprzez prototypy i badania w akredytowanych laboratoriach, aż po dokumentację technologiczną i wykonanie serii produkcyjnych.

Projektowaniem zajmują się również firma Platan – znana z central telefonicznych i systemów łączności. Oferuje swoje usługi w zakresie central, systemów alarmowych i powiadamiania dla służb ratowniczych. Inny profil ma PI Project oferujaca projektowanie i produkcję systemów audiowizualnych, oświetlenia i reklamy.

Usługi projektowe blisko związane z produkcją to również domena firmy RK-System, która zajmuje się projektami systemów do wyważania elementów wirujących w łożyskach własnych oraz pomiaru drgań. Kolejną taką firmą jest Digital Domain, skupiająca się na projektowaniu i produkcji urządzeń elektronicznych na zlecenie.

Specjalizuje się w mikroprocesorowych systemach sterowania, w szczególności do urządzeń AGD oraz elektronice konsumenckiej. Digital Domain ma własne linie do montażu SMD. Ostatnią firmą w tej grupie jest EU Control zajmująca się projektowaniem urządzeń telemetrycznych, wyświetlaczy diodowych, jak również aplikacji na PC do akwizycji danych z systemów telemetrycznych.

Kolejna grupa to firmy o charakterze integratorskim, a więc takie które podejmują się realizacji na zlecenie większch projektów, o kompleksowym charakterze. Przykłądem może być Algebar - firma inżynierska zajmująca się inżynierią wodną, systemami inteligentnych budynków oraz elektroniką i informatyką.

Specjalizuje się w wykonywaniu dokumentacji projektowych i nadzorze inwestorskim. Drugą taką firmą jest EC Electronics, która zajmuje się projektowaniem specjalizowanych systemów elektroniki przemysłowej, a szczególnie układów sterowania, monitorowania i diagnostyki maszyn. Świadczy również usługi w zakresie projektowania i wdrożeń systemów automatyki przemysłowej.

Wiele z firm tej grupy powiązanych jest z przemysłem, który jest tutaj największym źródłem zleceń. Widać to na przykładzie firmy Netronix, specjalizującej się w doradztwie, projektowaniu i produkcji sterowników i czytników RFID. Podobnie jest w firmie Mikro Automatyka projektującej obwody drukowane oraz realizującej projekty urządzeń bazujących na mikrokontrolerach oraz TS Electronic, zajmującej się projektowaniem wielowarstwowych obwodów drukowanych, projektowaniem układów cyfrowych oraz tworzeniem oprogramowania w C, asemblerze i VHDL-u.

W tej grupie jest też Microtech, który oferuje usługi projektowe oraz kompleksową realizację w zakresie systemów automatyki, systemów bezpieczeństwa, wyspecjalizowanych konstrukcji elektronicznych, oprogramowania a także systemów audiowizualnych. Szczegółowa oferta obejmuje systemy automatyki i sterowania, telemetrii, wizualizacji, opracowanie algorytmów i aplikacji oprogramowania, systemy bezpieczeństwa takie jak kontrola dostępu, sygnalizacja włamania i napadu, telewizja przemysłowa, wykrywanie pożaru, detekcja gazu oraz sieci komputerowe i telefoniczne i podobne.

Jarosław Raszewski - Prezes Softcom Sp. z o.o. W jaki sposób rozwija się rynek usług projektowych w Polsce? Popyt na usługi projektowe wynika przede wszystkim z tego, że małe i średnie firmy nie wykonują zbyt wielu projektów rocznie, nie posiadają wykwalifikowanych projektantów lub specjalistycznego oprogramowania. Te trzy podstawowe czynniki sprawiają, że outsourcing w zakresie projektowania staje się dla takich przedsiębiorstw najdogodniejszym rozwiązaniem. Oczywiście na początku można spotkać się z obawami ze strony zleceniodawców, którzy po raz pierwszy korzystają z usług firmy zewnętrznej, ale najczęściej rozpoczyna się w ten sposób długotrwała współpraca. Bardzo dużo projektów wykonywanych jest przez naszych projektantów na potrzeby odbiorców zagranicznych jednak z radością obserwujemy wzrost zainteresowania rodzimych firm tego typu usługami. Jest to prawdopodobnie wynikiem znacznego rozwoju, jaki nastąpił w ostatnich latach w branży elektronicznej na polskim rynku, a co za tym idzie wzrostu eksportu krajowych wyrobów elektronicznych. Obserwując stopień trudności zlecanych projektów od 2-3 lat można zauważyć pewną tendencję, mianowicie firmy, które zaczynały od realizacji bardzo prostych urządzeń powoli zaczynają tworzyć produkty ambitne, o wysokim stopniu zaawansowania technicznego. Wymaga to jednak stosowania profesjonalnych narzędzi EDA, których wypożyczenie bądź zakup wciąż jednak przekracza ich możliwości finansowe, zatem zlecanie wykonania projektów staje się najwygodniejszym rozwiązaniem. Pozostaje nam tylko liczyć, że ten trend będzie dalszym ciągu utrzymywał tendencję wzrostową.

Jako następną grupę można sklasyfikować producentów kontraktowych, którzy coraz częsciej rozszerzają swoją ofertę dodtyczącą produkcji o montaż. Jedną z takich firm jest Fideltronik - firma specjalizująca się w kontraktowej produkcji elektroniki z pełnym zakresem usług uzupełniających w skład których wchodzą również usługi projektowe i badawczo-rozwojowe w zakresie elektroniki, oprogramowania i mechaniki.

Fideltronik zajmuje się także wykonywaniem testów elektrycznych i pisaniem oprogramowania. Drugą firmą kontraktową w raporcie jest Propox, który specjalizuje się w kompleksowej obsłudze firm polegającej na projektowaniu urządzeń, wykonaniu prototypów, wdrożeniu do produkcji, kompletacji elementów, zapewnieniu magazynów buforowych, montażu urządzeń SMD, THT i mechanicznym, programowaniu i testowaniu oraz serwisie posprzedażowym. Firma realizuje także montaż finalny i pakowanie.

Kolejny obszar tworzą dostawcy komponentów elektronicznych tacy jak na przykałd Semicon, który oprócz działalności dystrybucyjnej projektuje i produkuje moduły laserowe, generatory linii i krzyża laserowego dla przemysłu. Semicon świadczy również usługi projektowe w zakresie optoelektroniki laserowej. Z kolei Masters to dystrybutor, który oferuje outsourcing w zakresie montazu i PCB a w oparciu o inżynierów FAE również podejmuje się realizacji projektowania.

W raporcie uczestniczą także instytuty i placóweki naukowe, takie jak Instytut Tele- i Radiotechniczny zajmujący się opracowywaniem nowych materiałów, technologii płytek drukowanych, systemami elektronicznej identyfikacji. Jest również Instytut Łączności – wiodącą instytucją badawczo-rozwojowa w dziedzinie telekomunikacji i technik informacyjnych oraz Instytut Technologii Elektronowej, który specjalizuje się w projektowaniu cyfrowych i analogowych układów scalonych, projektowaniem układów scalonych w.cz. oraz analogowych bloków IP. ITE projektuje i wytwarza detektory promieniowania jonizującego i fotodetektory, układy przetwarzania energii DC/AC, elektronikę medycznę, układy pomiarowe, czujniki i wiele innych podzespołów.

Na koniec wymienić należy firmy inżynierskie dla których działalność projektowa jest główną częścią biznesu. Przykładem może być Qwed – firma tworząca oprogramowanie do symulacji zjawisk mikrofalowych, optymalizacji i analizy układów w.cz., jak również zajmująca się projektowaniem układów mikrofalowych i podzespołów w.cz. Inna to Softcom, która specjalizuje się głownie w projektowaniu obwodów drukowanych, w większości skomplikowanych projektów. Firma zajmuje się też projektowaniem obudów i klawiatur. Z kolei TS Tronic to firma oferująca usługi projektowania obwodów drukowanych oraz wykonywanie prototypów urządzeń, projekty mechaniczne z metalu bądź tworzyw sztucznych.

Robert Magdziak