Do niedawna tematem numer jeden na rynku komponentów elektronicznych, w tym także złączy, były długie czasy dostaw i ogólne problemy z dostępnością. W ogromnej większości przypadków to już jest przeszłość, dostępność się poprawiła i dzisiaj problemem dyżurnym raczej jest słaba koniunktura na rynku przemysłowym. Czasy dostaw dalej są długie, niemniej z uwagi na spowolnienie rynku przemysłowego nie są tak dokuczliwe jak dwa lata temu. Plusem aktualnej sytuacji jest to, że obecnie producenci są bardziej elastyczni i chętni do kastomizacji produktów, bardziej otwarci na pomysły klientów i propozycje nowych rozwiązań połączeniowych. Do niedawna realizacja czegokolwiek ponad standard była bardzo trudna, a nawet bardzo zdeterminowanych klientów producenci zniechęcali koniecznością zamawiania dużych ilości.
Cały czas problemem jest logistyka na linii Chiny– Europa, gdyż Kolej Transsyberyjska jest ostatnio bardzo niestabilna pod wpływem polityki, a transport morski z uwagi na piratów musi w drodze do Europy opływaćAfrykę i wiele statków omija Kanał Sueski. Ponadto negatywnie na rynek złączy oddziałuje sytuacja na rynku motoryzacyjnym, gdyż branża ta jest znaczącym odbiorcą wiązek kablowych i złączy. W Polsce jest wiele firm zajmujących się ich produkcją i zapewne te, ukierunkowane na klientów wyłącznie z motoryzacji, muszą ten gorszy okres odczuwać.
Zastosowania profesjonalne
Największym i najważniejszym obszarem zbytu dla omawianych produktów jest oczywiście przemysł. Złącza silnoprądowe potrzebne są do realizowanych projektów automatyki przemysłowej, modernizacji starych maszyn i linii, remontów urządzeń oraz utrzymania ich w ruchu. Nasycenie elektroniką produkcji przemysłowej w Polsce cały czas rośnie, przez co złączy potrzeba coraz więcej. W tym procesie mają znaczny udział nowoczesne półprzewodniki szerokoprzerwowe, które są zdolne do pracy z napięciami mierzonymi w kilowoltach i prądach w setkach amperów. Nowoczesne napędy silników, zgrzewarki, siłowniki, spawarki i inne podobne aplikacje mają stopnie mocy wykonane na takich tranzystorach, a do działania wymagają doskonałej jakości wiązek kablowych oraz złączy.
W obszarze przemysłu rozwojowi rynku sprzyjają rosnące wymagania klienta i coraz większa specjalizacja tych elementów. Dzięki nim rynek jest otwarty na nowe rozwiązania poprawiające efektywność w procesach produkcyjnych. Łatwiejszy montaż i demontaż zapewniany przez logiczny podział aplikacji na części, liczne systemy szybkich połączeń niewymagających stosowania narzędzi to obecnie nie fanaberia, ale konkretne oszczędności w serwisie, utrzymaniu ruchu, instalacji, modernizacji.
Drugim pod względem znaczenia rynkiem dla złączy silnoprądowych jest energetyka, która w ostatniej dekadzie rozwija się w szybkim tempie. Modernizacje i inwestycje dotyczą infrastruktury technicznej, w skład której wchodzi wiele urządzeń, nie tylko tych związanych z transmisją energii i najwyższych mocy są związane z coraz większą różnorodnością wynikającą z instalacji energii odnawialnej. Pozytywne oddziaływanie na rozwój rynku ma ponadto rynek kolejowy, który jest ważnym odbiorcą rozwiązań napędowych, zasilających i komunikacyjnych. Zarówno energetyka, jak i kolej przez wiele lat były niedoinwestowane i zaniedbane. To się zmienia dzięki pieniądzom z funduszy Unii Europejskiej, która postrzega transport kolejowy jako priorytetowy, a energetykę jako dziedzinę związaną z bezpieczeństwem i wspiera tutaj silnie modernizacje i rozwój. Wiele lat opóźnienia i szybko rosnące wymagania jakościowe dla infrastruktury transportowej i energetycznej sprawiają, że w tych obszarach tkwi ogromny potencjał. W tych segmentach jakość złączy jest stawiana na pierwszym miejscu, a cena ze względu na niewielkie ilości staje się drugorzędna.
Jan Szyszko
Semicon
Jaka jest sytuacja w łańcuchach dostaw, jeśli chodzi o złącza?
Obecnie sytuacja w łańcuchach dostaw jest stabilna. Duże zakłócenia można było zaobserwować w latach 2020–2022, kiedy to czasy dostaw złączy produkowanych na zamówienie sięgały kilkudziesięciu tygodni, a w niektórych przypadkach przekraczały nawet rok. Obecnie czas ten wynosi od kilku do kilkunastu tygodni, w zależności od tego, czy złącze jest wykonane z typowych komponentów, czy też jest wysoko wyspecjalizowane i dostosowane do indywidualnych potrzeb odbiorcy.
Jakie oczekiwania wobec dostawców złączy mają dzisiaj klienci?
Najważniejszym oczekiwaniem klientów, które często decyduje o wyborze danego rozwiązania, jest dostępność złączy. Ma to znaczenie na różnych etapach: od budowy prototypu, przez wdrożenie produktu finalnego, aż po produkcję seryjną. W przypadku produkcji pierwszych wersji produktu istotna jest otwartość producenta złączy na produkcję małoseryjną lub wytworzenie zaledwie kilku/kilkunastu sztuk na potrzeby testów. Po wdrożeniu produktu finalnego kluczowe jest utrzymywanie buforu magazynowego przez dostawcę, aby być przygotowanym na nagłe zwiększenie zapotrzebowania. Brak gotowości na takie zmiany może skłonić klienta do wyboru innego dostawcy lub nawet innego producenta, zwłaszcza że na rynku dostępna jest szeroka oferta zamienników.
Jakie są największe problemy i wyzwania w tym sektorze rynku?
Największym problemem na polskim rynku jest pogodzenie oczekiwań producentów złączy z wymaganiami ich klientów, czyli producentów urządzeń finalnych. Producenci złączy preferują produkcję dużych partii – tysiące sztuk. W Polsce znajdują oni dużych odbiorców, jednak wiele krajowych firm produkuje urządzenia w ilości kilkuset sztuk rocznie lub specjalistyczny sprzęt w liczbie kilkudziesięciu sztuk. W takich przypadkach klienci są praktycznie skazani na wybór rozwiązań "gotowych", które nie zawsze w pełni odpowiadają ich wymaganiom. Przestawienie linii produkcyjnej złączy oraz logistyka dostosowana do małych partii generują dodatkowe koszty, które są często nieakceptowalne dla klientów.
