Polscy producenci i dystrybutorzy złączy śrubowych

Listwy

Łączówki listwowe są produktem o komplementarnym zastosowaniu w stosunku do złączy śrubowych. Umożliwiają one podłączenie większej liczby sygnałów, są przeznaczone do transmisji sygnałów o większym poziomie mocy i mogą być montowane zarówno na płytce drukowanej jak również mocowane do chassis lub obudowy.

Złącza te są produktem z pogranicza elektroniki i elektrotechniki, jednak wersje ukierunkowane na zastosowania w elektronice wykonane są z innych tworzyw sztucznych niż miękki i elastyczny polietylen, mają możliwość mocowania na szynie oraz charakteryzują się dużą gęstością upakowania pól stykowych.

Łączówki listwowe mają pola stykowe umieszczone w kilku rzędach, najczęściej we dwóch lub czterech i zwielokrotnienie realizowane jest przez upakowanie pól stykowych w rzędach jeden nad drugim. Możliwość łączenia elementarnych listew w większe zespoły pozwala na kompozycję złącza zawierającego pola stykowe o różnej obciążalności, co lepiej dopasowuje całość do urządzenia.

W przypadku łączówek listwowych klienci mają możliwość kupna złączy wyposażonych w wiele użytecznych drobiazgów, takich jak śrubki, które nie wypadają nawet po ich pełnym odkręceniu, gniazda probiercze umożliwiające wsunięcie kabla pomiarowego multimetru, gniazda bezpiecznikowe.

Materiały

Jakość materiałów użytych do wykonania złącza ma zasadniczy wpływ na jego trwałość. Obudowa elementu o dobrej jakości jest wykonana z wysokiej jakości tworzyw sztucznych, najczęściej poliamidu i poliwęglanu, które są odporne na naprężenia mechaniczne i podwyższoną temperaturę, a także o charakteryzują się ograniczoną palnością. Kiepskiej jakości tworzywa deformują się, w miarę upływu czasu stają się kruche i pękają, co może być przyczyną wielu trudnych do wykrycia przebić izolacji, a nawet zwarć pomiędzy stykami.

Tworzywo, z jakiego wykonane jest złącze determinuje również jego odporność mechaniczną i możliwość pracy w podwyższonej temperaturze. Dobre jakościowo złącza wykonywane są z materiałów odpornych na korozję i utlenianie, a elementy przewodzące wykonywane są prawie zawsze z mosiądzu. Elementy stykowe złączy w większości przypadków są niklowane, ale w przypadku konieczności zapewnienia odporności w agresywnym środowisku występują też w wersji złoconej.

Rynek

Złącza śrubowe nie są produktem złożonym technicznie, a konstrukcja najpopularniejszych typów opiera się na standardowych i wspólnych dla wielu firm rozwiązaniach obudowy i styku. Dlatego poza grupą renomowanych dostawców, produkcją zajmuje się szereg mniejszych firm, zlokalizowanych głównie na Dalekim Wschodzie, które walczą o klienta niską ceną, szczególnie w zakresie standardowych, najpopularniejszych typów złączy.

W tamtym rejonie świata powstaje większość złączy, zarówno tych dobrych, markowych i legitymujących się certyfikatami, jak też najtańszych, dla których nie liczy się nic oprócz niskiej ceny.

Omawiany w tym numerze Elektronika segment rynku w niczym szczególnym nie wyróżnia się od innych typów złączy, dlatego wszystkie uwagi, co do rozkładu sił wśród firm istniejących na rynku i panującej koniunktury, jakie były opisywane w numerach 2/2006 i 4/2006, są przez cały czas aktualne.

Wiele z firm, jakie nadesłały wypełnione ankiety dotyczące złączy śrubowych, pojawiało się również w pozostałych opracowaniach dotyczących tej tematyki. Wynika to z naturalnego trendu dążenia producentów i dystrybutorów do maksymalnie pełnego pokrycia obsługiwanego sektora rynku. Jeśli zatem ktoś zajmuje się złączami to ma ich w ofercie, co najmniej kilka kategorii i szansa na wielokrotne uczestnictwo w naszych zestawieniach jest dość duża.

W Polsce złącza oferują niemal wyłącznie firmy handlowe, mające w swojej ofercie wyroby produkowane przez najważniejszych światowych producentów. Są wśród nich dystrybutorzy elementów oraz podzespołów elektronicznych i elektrycznych o zasięgu międzynarodowym, skupiający się tylko na Polsce, a także krajowe przedstawicielstwa firm produkujących złącza, takie jak Molex, Harting czy Phoenix-Contact.

Rynek oceniany jest jako ewoluujący w kierunku produktów markowych o dobrej i uznanej jakości. Kończy się czas dominacji na rynku elementów o najniższej cenie i, idącej z nią w parze, niskiej jakości. Produkcja na eksport i rosnące wymagania klientów polskich powodują zmianę nastawienia, w którym coraz częściej zwraca się uwagę na jakość wykonania. Zmiany te wynikają również z wielu negatywnych doświadczeń ze stosowania tanich elementów.

Sporo zmian wprowadziła także dyrektywa RoHS. W naturalny sposób wymusiła ona zainteresowanie materiałem, z którego wykonane są te podzespoły i znacznie ograniczyła zapotrzebowanie na najtańsze i niespełniające ograniczeń złącza.

Kolejnym czynnikiem, który sprawia, że polskie firmy stawiają na produkty o wysokiej jakości, jest fakt, że ceny złączy na rynkach dalekowschodnich zbliżyły się do minimum poza które nie da się wyjść bez obniżki jakości. Część z markowych producentów zachodnich korzysta z taniej pracy w Chinach, kooperując w zakresie montażu lub otwierając w tamtym rejonie swoje filie. Inni producenci stawiają na pełną automatyzację wytwarzania, co znacząco zmniejsza różnicę cen między złączami markowymi i tymi „bez nazwy”.

Jak dobrać złącze do aplikacji?

Duży asortyment, wielu dostawców oraz brak jednolitego i jednoznacznego systemu oznaczeń utrudnia dokonywanie wyborów. Dlatego pracę trzeba zacząć od przejrzenia oferty rynkowej, w czym pomocne powinny się okazać dane zawarte w tabeli 1. Zanim skontaktujemy się z dostawcą należy również sprecyzować swoje wymagania, przez co ryzyko pomyłki lub złego wyboru zostanie zminimalizowane.

Warto zastanowić się jaki jest przewidywany zakres zastosowań i czas eksploatacji złączy, w jakim środowisku będzie pracować złącze, czy przewód będzie cyklicznie demontowany, jakie są poziomy i moce sygnałów oraz wypisać wymagania dotyczące akceptowanych typów złączy i sposobu montażu.

Warto przyswoić sobie nieco informacji na temat materiału z jakiego wykonywane są styki, stosowanych pokryć galwanicznych oraz własności materiałów izolacyjnych, gdyż czynniki te mają bezpośredni wpływ na czas eksploatacji złącza. Warto również przejrzeć strony większych internetowe producentów, gdyż zawierają one wiele przydatnych informacji technicznych i handlowych.

Z dodatkowych wskazówek warto wskazać na fakt, że styki pokrywane są złotem, srebrem, niklem lub stopami łączącymi dobre właściwości elektryczne z dużą odpornością na czynniki środowiskowe. W przypadku złączy przeznaczonych na duże prądy stosowane są stopy srebra, które jest bardziej odporne na wysoką temperaturę, a dla złączy niskosygnałowych korzystne jest złocenie z uwagi na brak efektów nieliniowych w styku.

Firmy uczestniczące w zestawieniu

W stosunku do pierwszego wydania raportu o złączach śrubowych, który ukazał się w Elektroniku we wrześniu 2003 roku, zmiany na liście uczestników są niewielkie. Lista dostawców, jaką pokazujemy w tabeli 2 powiększyła się o szereg polskich przedstawicielstw producentów takich jak takich jak Conec, Arrow, Harting, Molex i TTI. Są też firmy związane bliżej z energetyką takie jak Weidmuller lub Wieland.

Zestawienie ofert producentów i dystrybutorów złączy śrubowych, jakie podajemy w tabeli 1 zostało podzielone na dwie grupy. Pierwsza zawiera przegląd złączy do montażu na płytce drukowanej (terminal-block), druga grupa obejmuje listwy łączeniowe, które sprawdzają się w większych systemach, gdzie służą najczęściej do łączenia większych instalacji w funkcjonalną całość.

część 1. [228,9kB]	część 2. [165,7kB]	część 3. [242,2kB]	część 4. [176,3kB]	część 5. [191,1kB]
Tabela 1. Zestawienie zbiorcze ofert polskich producentów i dystrybutorów złączy śrubowych.