Kastomizacja i projekty
Coraz więcej urządzeń i systemów nie tworzy obecnie sztywnej koncepcyjnie całości, ale jest elastycznie dopasowywanych do potrzeb. Nierzadko sprzęt bazuje na jednej uniwersalnej elektronice, ale zawiera różne komponenty peryferyjne, a więc czujniki, układy wykonawcze, elementy interfejsu użytkownika. Takie instalacje powstają w ramach tzw. projektów lub integracji oraz są elementem spójnej rodziny produktów. Nierzadko każda wersja wymaga innej wiązki, stąd komponent ten staje się podstawą do zapewnienia elastyczności i różnorodności produktowej. Takie podejście do konstrukcji jest standardem w branżach profesjonalnych (medycyna, wojsko), motoryzacji oraz przemyśle i zjawisko to można postrzegać jako pierwotne źródło potrzeb.
Zapotrzebowanie na wiązki to także pochodna szybkiego rozwoju elektroniki, a więc miniaturyzacji, dużej liczby złączy i ich typów oraz producentów, przez co montaż przewodów, zgodny z wymaganiami producenta, wymaga posiadania nie tylko pełnego spektrum narzędzi, ale również wiedzy i doświadczenia niezbędnego do zapewnienia wysokiej jakości i trwałości. Koszty serwisu i obsługi posprzedażnej są dzisiaj wysokie, a gdy firma sprzedaje swoje produkty za granicę, to nawet bardzo wysokie, dlatego unikanie problemów przez współpracę ze specjalistami, którzy są w stanie zagwarantować brak wad ukrytych, wydaje się nie tylko rozsądne, ale także dalekowzroczne. Kiepska wiązka jest w stanie pogrążyć markę producenta i opinię o produkcie. Jej uszkodzenie oznacza fatalną awarię, taką samą jak uszkodzenie zasilacza. Dlatego jakość wykonania ma kluczowe znaczenie dla realizowanej produkcji, kosztów serwisu. Te zależności są dzisiaj oczywistością dla znakomitej części odbiorców tych produktów.
Główne problemy rynku
Największym problemem dla producentów wiązek kablowych są rosnące koszty działalności, tj. materiałów, pracy i energii. Z uwagi na te czynniki przedsiębiorstwa tracą atuty konkurencyjności na rzecz firm azjatyckich i mają ograniczone możliwości inwestycyjne i rozwojowe. Problemem rynku jest także nie najlepsza sytuacja w gospodarce europejskiej i krajowej. Wpływ wojny na Ukrainie oraz sytuacja w Chinach nie są w tym obszarze biznesu ważne. Ponadto, kiepska sytuacja w gospodarce europejskiej oceniona została oceniona jako czynnik sporo ważniejszy od rynku krajowego. Przez wiele lat sprzedaż usług i produktów na eksport, praca na rzecz kontrahentów z Europy Zachodniej była dla wielu polskich firm czynnikiem łagodzącym fluktuacje koniunktury w kraju, a dla wielu firm osią działalności. Ten czynnik dzisiaj nie oddziałuje tak znacząco na rynek.
Akcesoria
Wiązki to nie tylko złącza, ale też przewody, taśmy i uszczelki uszczelniające, osłony złączy, wyprowadzeń kabla ze złącza, peszele, ekrany oraz koszulki termokurczliwe, które dostępne są w wersjach sztywnych i elastycznych, o różnym stopniu kompresji, a nawet z wewnętrznym ekranem oraz klejem uszczelniającym.
Jakość tych materiałów jest tak samo istotna jak całej reszty, bo zapewnia długoterminową odporność mechaniczną oraz środowiskową. Przewody i duża część materiałów tego typu są wytwarzane przez firmy krajowe, zwłaszcza dotyczy to przewodów standardowych. Na rynku działają też firmy specjalizujące się w sprzedaży takich akcesoriów. Przewody specjalistyczne (na wysokie temperatury, bardzo cienkie, w podwójnej izolacji, o dużej elastyczności i podobne) pochodzą w większości z importu.
Jakie znaczenie dla biznesu firmy mają wiązki?
Blisko 40% firm wymienionych w tabeli 3 tego zestawienia specjalizuje się w tematyce wiązek, czyli są one dla niej produktem głównym. To bardzo dużo w porównaniu do innych branż omawianych w naszych analizach i dowód na istotne znaczenie rynkowe wiązek w Polsce. Krajowe firmy usługowe zdobywają klientów wiedzą i doświadczeniem, elastycznością, konkurencyjnymi cenami, jakością i podobnymi aspektami oraz obsługują szerokie spektrum klientów. Specjalizacja jest naturalną konsekwencją dla tak zdefiniowanego profilu.
Jakość oczkiem w głowie
W warunkach charakterystycznych dla Polski producenci wiązek kablowych stawiają na zaawansowanie techniczne i jakość produktów, dysponują kadrą doświadczonych inżynierów, mają z reguły nowoczesny park maszynowy, w tym automaty do obróbki przewodów i zaciskania złączy. Po wielu latach zajmowania się tą tematyką najlepiej wyposażone zakłady dysponują najnowocześniejszym parkiem maszynowym do obróbki i konfekcji wiązek kablowych czy stanowiskami precyzyjnego lutowania laserowego złączy. Również działające przy zakładach laboratoria dysponują kompetencjami oraz specjalistycznym sprzętem do kontroli wiązek pozwalającym m.in. na badanie obszaru zacisku przewodu, prześwietlanie obszaru zacisku czy wręcz badanie składu chemicznego materiałów wiązek pod kątem zgodności z RoHS. Te kompetencje są ogromnym atutem na rynku i w dużej części decydują o tym, że branża jest konkurencyjna i w jakieś mierze pomagają rozwojowi. Kompetentny partner i usługodawca zawsze mogą liczyć na to, że klient to doceni. Można powiedzieć, że celem w omawianym biznesie jest zapewnienie niskiej ceny i bardzo wysokiej powtarzalności produkcji, będącej podstawą wysokiej jakości.
Najważniejsze dla klientów cechy ofert brane pod uwagę przy zlecaniu wykonania wiązek
Zestawienie najważniejszych czynników ofert związanych z wiązkami kablowymi otwiera oczywiście cena, co jest standardem we wszystkich takich rankingach. Drugą pozycję na wykresie zajęła jakość wykonania, a trzecią termin dostawy. Warto dostrzec wysokie miejsce podkreślające rolę certyfikatów i dopuszczeń formalnych dla takich produktów, a także wysoką pozycję jakości tych produktów. Kolejne pola o wskazaniu już poniżej 50% uwypuklają znaczenie kompetencji technicznych producentów i zapewniane wsparcie techniczne. Za istotne uznano ponadto kryteria, takie jak długoletnia współpraca z dostawcą lub możliwość kompleksowego zaopatrzenia w jednym miejscu.
Wzrost złożoności
Wiązki stają się produktem coraz bardziej złożonym. Są to nie tylko złącza i przewody, ale też taśmy, uszczelki, osłony złączy, peszele, ekrany, koszulki termokurczliwe. Umiejętne dobranie takich materiałów w jeden produkt nie jest proste, ale jest tak samo istotne dla jakości jak i cała reszta, bo zapewnia długoterminową odporność mechaniczną oraz środowiskową. Podobnie jest z przewodami, gdzie poza wersjami typowymi funkcjonuje wiele wersji specjalistycznych: na wysokie temperatury z izolacją silikonową, bardzo cienkie, w podwójnej izolacji, linkowe o dużej elastyczności. Ich aplikacja wymaga uwzględnienia wielu szczegółów i jest to domena producentów.
Grzegorz Gorzka
kierownik grupy produktowej elementy mechaniczne, Transfer Multisort Elektronik
Jaka koniunktura jest obecnie na krajowym rynku wiązek kablowych w Polsce?
Rynek wiązek kablowych w Polsce pozostaje w stabilnym, choć wymagającym otoczeniu. Z jednej strony widoczny jest stały popyt ze strony branży motoryzacyjnej, AGD czy sektora przemysłowego, z drugiej jednak wpływ na koniunkturę mają czynniki makroekonomiczne – wahania kosztów energii, dostępność surowców oraz rosnące oczekiwania w zakresie jakości i terminowości dostaw. Mimo trudności Polska utrzymuje silną pozycję jako centrum produkcji w Europie Środkowo-Wschodniej, co sprzyja dalszym inwestycjom.
Gdzie kieruje się rozwój tego biznesu?
Rozwój branży zmierza w stronę większej automatyzacji i cyfryzacji procesów. Producenci coraz częściej inwestują w linie półautomatyczne i robotyzację, co pozwala zwiększać efektywność i ograniczać ryzyko błędów. Kluczowym kierunkiem jest także dostosowanie do potrzeb elektromobilności oraz odnawialnych źródeł energii – obszarów, które generują rosnące zapotrzebowanie na zaawansowane rozwiązania w zakresie okablowania.
Jakie nowości i trendy są warte zauważenia?
Wśród najważniejszych trendów należy wskazać rozwój wiązek wysokowoltowych do pojazdów elektrycznych i hybrydowych, miniaturyzację komponentów przy jednoczesnym zwiększaniu ich wydajności, a także rosnącą rolę zrównoważonej produkcji. Coraz większe znaczenie ma ekoprojektowanie, ograniczanie odpadów oraz stosowanie materiałów nadających się do recyklingu. Równocześnie obserwuje się większą integrację branży z rozwiązaniami IoT i systemami monitoringu jakości w czasie rzeczywistym.
