Komponenty na szynę DIN

Szyna DIN to bardzo popularny system montażu w układach automatyki budynkowej, aplikacjach przemysłowych i wielu innych specjalistycznych obszarach techniki. Możliwość montażu na szynie zapewnia coraz więcej, sterowników, zasilaczy, układów nadzorczych, czujników i przetworników. Z roku na rok takich komponentów jest więcej, stąd na rynku istnieje spore zapotrzebowanie na rozwiązania pozwalające na tworzenie aplikacji.

Szyna DIN jest w zasadzie odpowiednio uformowanym paskiem metalu, który stanowi główny element standardu używanego powszechnie na całym świecie podczas montażu urządzeń elektrycznych oraz elektronicznych w szafach sterowniczych. Szyna pozwala na bezpieczny montaż całej gamy różnych elementów wykorzystywanych w rozwiązaniach przemysłowych. Do najczęściej spotykanych rodzajów układów zaliczyć można bezpieczniki, złącza (bloki terminali), zasilacze czy wzmacniacze. Tak naprawdę do szyny DIN przymocowany może jednak zostać każdy układ, pod warunkiem że umieszczony zostanie w obudowie przystosowanej do takiego montażu.

Szyna DIN służy przede wszystkim do czysto mechanicznego mocowania oraz łączenia elementów, nie pełniąc zazwyczaj żadnej elektrycznej roli w systemie. System montażu komponentów oparty na szynie DIN ma wiele zalet:

• Skrócenie oraz uproszczenie procesu montażu. Przymocowanie poszczególnych elementów nie wymaga użycia żadnych narzędzi, dzięki kształtowi szyny oraz obudowy są one po prostu zatrzaskiwane, następnie mogą być zaś przesuwane w obrębie szyny w celu umieszczenia w odpowiednim miejscu.
• Oszczędność miejsca. Poszczególne komponenty umieszczone na szynie DIN ściśle do siebie przylegają, co pozwala zminimalizować ilość zajmowanego przez nie miejsca. Tego typu rozwiązanie gwarantuje również niezbędną przestrzeń na umieszczenie wewnętrznych oraz zewnętrznych połączeń kablowych.
• Wysoka opłacalność, zarówno ze względu na niską cenę samej szyny DIN, jak i wysoką wydajność tego systemu, co pozwala w efekcie ograniczyć wymaganą ilość wolnej przestrzeni oraz zużycie okablowania.
• Uporządkowanie całego systemu. Dostarcza to nie tylko walorów czysto estetycznych, ale zapewnia również łatwość dostępu do poszczególnych elementów oraz połączeń systemu, co upraszcza i przyspiesza czynności serwisowe oraz konserwacyjne.
• Uniwersalność oraz skrajnie wysoka kompatybilność, co przekłada się na możliwość korzystania z rozwiązań wielu różnych producentów.

Największą siłą systemu montażowego opartego na szynie DIN jest wysoki poziom standaryzacji. Rozwiązanie to było projektowane oraz rozwijane z myślą o całkowitej kompatybilności urządzeń pochodzących od różnych producentów. Decydując się na skorzystanie z tej technologii, zarówno projektant układu, jak i jego instalator mogą mieć praktycznie stuprocentową pewność, że poszczególne elementy systemu montażowego będą ze sobą kompatybilne, bez względu na nazwę ich producenta. Dzięki temu z ogromną łatwością korzystać można z komponentów oferowanych przez różnych wytwórców, integrując je wszystkie w jeden system.

zdefiniowana w normie EN 50022) o szerokości 35 mm jest prawdopodobnie najbardziej rozpowszechnionym standardem montażowym, szczególnie w aplikacjach przemysłowych. Ten typ wykorzystywany jest powszechnie do montażu szerokiej gamy układów elektronicznych oraz elektrycznych stosowanych w przemyśle, jak różnego typu urządzenia sterujące, bezpieczniki, porty wejścia/wyjścia, transformatory, sterowniki oraz wiele innych. Nazwa top hat odnosi się do charakterystycznego kształtu poprzecznego szyny, przypominające przekrój kapelusza. Szerokość szyny (odległość od krawędzi do krawędzi) wynosi 35 mm.

Komponenty na szynę DIN

Komponenty na szynę DIN to jednostki, które wyróżniają się specjalną obudową, w której tylnej części umieszczony jest zaczep pozwalający na zamocowanie. Mocowanie polega na przyciśnięciu obudowy do szyny. Zamocowanie następuje automatycznie i nie wymaga narzędzi. Poszczególne elementy tego typu mają taką samą wysokość obudowy i głębokość, a w zależności od mocy złożoności różnią się tylko szerokością. Mają one przyłącze śrubowe w dolnej i górnej części obudowy, a podłączenie do instalacji odbywa się za pomocą przewodu. Natomiast szerokość jest wielokrotnością 17,5 mm. Najmniejsze jednostki mają właśnie tyle i często określa się to symbolem U (unit). 1 U to jeden unit, czyli jeden moduł, a więc 17,5 mm. Często nie podaje się innych wymiarów, bo są praktycznie nieistotne.

Złącza dla szyny DIN

Jednym z komponentów niezbędnych w każdej realizacji wykonanej z użyciem szyny DIN są złącza, czyli moduły służące do tworzenia połączeń elektrycznych pomiędzy dwoma lub więcej przewodami. Za pomocą złączek (terminal block) możliwe jest szybkie tworzenie bezpiecznych i niezawodnych połączeń pomiędzy obwodami.

Do głównych typów złączy zaliczyć można złącze pojedyncze (single-level terminal block), złącze uziemiające (grounding terminal block) oraz złącze złożone (multi-level terminal block). Złącza pojedyncze oraz złożone występować mogą w wersji z bezpiecznikiem lub bez. Złącza pojedyncze służą do łączenia dwóch przewodów, złącza złożone pozwalają połączyć ze sobą kilka par obwodów (zależnie od typu złącza – w konfiguracji jeden-do-jednego lub jeden-do-wielu), zaś złącza uziemiające pozwalają na połączenie przewodów z uziemieniem, którą to rolę pełni wtedy szyna DIN. Za pomocą odpowiednich akcesoriów, takich jak mostki, można łączyć ze sobą kilka złączy, tworząc systemy dystrybucji sygnału, np. w celu rozprowadzenia zasilania w systemie. Do tego samego celu można też wykorzystać gotowe moduły zawierające większą liczbę wyprowadzeń.

Złącza różnią się również typem połączenia przewodów wejściowych – do najpopularniejszych sposobów zalicza się rozwiązania oparte na śrubach, sprężynach oraz zaciskach. W przypadku tych ostatnich do utworzenia połączenia nie ma konieczności używania żadnych narzędzi (w pozostałych przypadkach wymagane jest zastosowanie śrubokrętu).

W ofercie producentów znaleźć można bloki złączy dostępne w całej gamie kolorystycznej, co ułatwia organizację systemu oraz utrzymanie wysokiej czytelności połączeń. Niektóre złącza wyposażone są również w etykiety, co pozwala odpowiednio oznaczyć wszystkie obwody w układzie.

Na rynku znaleźć można wiele akcesoriów przeznaczonych do stosowania razem ze złączami. Do najbardziej popularnych należą pokrywki końcowe (wszystkie złącza są z jednej strony "otwarte", czyli pozbawione plastikowej ścianki tworzącej obudowę), elementy blokujące (unieruchamiające blok w określonym miejscu szyny – małe bloki często nie mają połączeń śrubowych do zamocowania ich na szynie), taśmy z oznaczeniami oraz wspomniane już mostki wtykowe (pozwalające tworzyć połączenie elektryczne pomiędzy kilkoma złączami).

Zawory elektromechaniczne

Wiele systemów przemysłowych steruje pracą elementów pneumatycznych lub hydraulicznych. W celu obsługi tego typu komponentów opracowano przeznaczone do montażu na szynie DIN zawory, jak również złącza pozwalające łączyć tego typu linie. Zawory elektromechaniczne pozwalają sterować przepływem sygnału nieelektrycznego (jak ciecz lub gaz) za pomocą sygnału elektrycznego (w szczególności poprzez przepływ prądu, który indukuje pole magnetyczne kontrolujące mechanizm).