Przełączniki, przyciski i klawiatury
Podobnie jak dla wielu innych elementów elektronicznych, tematem dyżurnym w branży przełączników i klawiatur jest jakość rozumiana w największym stopniu przez pryzmat trwałości mechanicznej i elektrycznej. Zainteresowanie jakością to splot wielu czynników, jak zwiększająca się wymiana handlowa z zagranicą, usługi projektowe realizowane na zlecenie partnerów zagranicznych, duże znaczenie branży przemysłowej. Jakość to też sposób producentów klawiatur na konkurencję dalekowschodnią.
W przypadku omawianych produktów jakość jest szczególnie istotna, bo często wyrabia opinię klientowi końcowemu o marce i producencie. Przez wiele lat napływ niskiej jakości azjatyckiej produkcji spędzał dystrybutorom renomowanych produktów sen z powiek i wymuszał nacisk działań na edukację klientów. Póki na rynku były ciężkie czasy, nie było to łatwe zadanie, ale w ostatnich latach świadomość klientów wyraźnie się poprawiła. Być może powodem jest też wzrost zamożności i potencjału firm, które nie muszą oszczędzać na wszystkim. Ponadto pierwotny dystans między dużymi cenami produktów kwalifikowanych jako czołowe marki a tanimi wyrobami chińskimi znacząco się zmniejszył i nie tworzy przepaści niedostępności.
Najważniejsze cechy ofert brane pod uwagę przy kupowaniu komponentów elektromechanicznych
Trzy kryteria wyraźnie wybijają się ponad resztę w zestawieniu najważniejszych cech ofert handlowych w zakresie przełączników, przycisków i klawiatur: cena, krótki termin dostawy oraz jakość produktów. Cena zawsze lokuje się na szczycie tego typu zestawień, tak samo było w poprzednich edycjach naszego raportu, stąd nie ma żadnego zaskoczenia. Co więcej, różnice procentowe w trzech najwyższych słupkach na wykresie są pomijalne. Duże znaczenie terminu dostawy to pokłosie rozchwianych łańcuchów dostaw i problemów z logistyką oraz zaopatrzeniem w materiały. Z kolei zainteresowanie jakością to efekt zmian w całej technice w ostatnich latach i wysokie notowania są normalne dla większości komponentów.
Ogromny asortyment
Przełączników i przycisków na rynku jest mnóstwo, tak samo jak producentów i firm, które mają je w ofertach. Czołowi producenci mają licznych naśladowców, wiele innych firm korzysta z tego, że rynek jest chłonny i proponuje wielowariantowe rozwiązania, które w zamyśle mają pokryć większość potrzeb klientów. Brakuje standaryzacji, bo w praktyce dotyczy ona tylko tych najpopularniejszych produktów, które mają wielu producentów i tym samym standardem staje się to, co jest popularne.
W przełącznikach i przyciskach nie funkcjonuje system modułowy, który pozwala na ograniczenie liczby części składowych taki, jakie spotyka się w złączach. Przeciwnie, wiele produktów daje możliwość kompozycji spośród wielu typów. Za jedną pozycją kryją się dziesiątki wersji różniących się kształtem dźwigni, kapturkiem, stopniem ochrony, końcówkami łączeniowymi, kolorem podświetlenia. Utrudnia to dokonywanie wyborów, także zmianę produktu na inny, pochodzący od innego producenta, a także utrudnia promocję nowych rozwiązań.
Krystian Adamus
Horizon Technologies
- Jak wybierać dostawcę elementów elektromechanicznych? Na co zwracać uwagę?
Poszukując dostawcy czy też producenta elementów elektromechanicznych, których nie możemy kupić z tak zwanej półki, należy wziąć pod uwagę nieco więcej aspektów niż tylko dostępność i cena danego komponentu. W pierwszym kroku warto przeanalizować ogólnodostępne informacje finansowe, które dany podmiot publikuje. Zyskamy wiedzę dotyczącą finansowej wiarygodności oraz stabilności naszego potencjalnego partnera. Następnie powinniśmy ocenić jego zdolność do szybkiej i profesjonalnej wymiany informacji w zakresie potencjalnego projektu. Sprawdzić należy również portfolio produktowe tego podmiotu. Jeżeli nasz potencjalny dostawca jest w stanie zaprojektować i wyprodukować na przykład klawiaturę membranową czy elewację foliową – to dobrze. Jeśli natomiast potrafi on również przeanalizować, zaprojektować, wdrożyć i dostarczyć inne elementy, jak obudowy z tworzyw sztucznych, dedykowane płytki PCB czy nawet dostarczyć kompleksowe i zmontowane urządzenie, to jeszcze lepiej. Będzie to wówczas potwierdzeniem, że ma on zdolność, by do projektu danego elementu elektronicznego podejść w sposób horyzontalny. Dzięki temu unikniemy potencjalnych problemów i kolizji technologicznych, które mogą wystąpić w przypadku projektowania i przygotowywania danego elementu, bez zrozumienia szerszego aspektu i środowiska, w którym ten element będzie wykorzystywany.
- Jakie cechy oferty są ważne w biznesie w przypadku klawiatur?
W przypadku produkcji klawiatur i innych elementów elektromechanicznych jednymi z najważniejszych cech oferty są oczywiście cena oraz jakość. Należy jednak pamiętać, że produkt oferowany w najniższej cenie zazwyczaj nie będzie charakteryzował się wysoką jakością. Aby zatem uznać, że oferta na produkcję i dostawy klawiatur membranowych jest atrakcyjna, musi cechować się ona dodatkowymi parametrami. Przede wszystkim musi ona bazować na wysokiej jakości materiałach, precyzyjnym odwzorowaniu szaty graficznej, poprawnej pracy przetłoczonych przycisków, poprawnie wlutowanych i spozycjonowanych diod LED oraz utrzymywaniu wymiarów w granicach zaakceptowanej tolerancji. Najważniejszą jednak cechą, która wpisuje powyżej wskazane parametry we wspólny nawias, jest powtarzalność. Każda klawiatura, setna czy tysięczna, z partii wyprodukowanej w tym miesiącu czy dwa lata temu, musi być wierną kopią prototypu, który był wykonany na etapie wdrożenia projektu i został zaakceptowany przez inwestora. Można zatem uznać, że główną i najważniejszą cechą oferty w biznesie w przypadku klawiatur membranowych jest zachowanie ich powtarzalności. Ta cecha daje nam pewność, że jakość produktu pochodzącego z różnych partii produkcyjnych będzie zawsze na wysokim poziomie – tożsamym z jakością zatwierdzonego prototypu. A wspomniana wcześniej cena powinna być oczywiście niska.
|
Ważne i poszukiwane wersje komponentów elektromechanicznych
Listę ważnych i poszukiwanych wersji otwierają wersje standardowe przełączników, czyli typowe produkty, bez cech charakterystycznych dla producenta i wytwarzane przez wiele firm. Takie rozwiązania najczęściej zapewniają dobrze zbalansowany stosunek ceny do jakości oraz są łatwo dostępne. W dalszej kolejności uplasowały się przełączniki i przyciski przeznaczone do montażu na płytach czołowych oraz wersje w wykonaniach przemysłowych, a więc do maszyn, urządzeń, grzybki awaryjne, sterownicze i podobne. Niemniej różnice pomiędzy poszczególnymi kategoriami nie są duże i na wykresie nie ma jednej wyraźnie wybijającej się nad inne grupy.
Klawiatury
Klawiatury membranowe (foliowe) znajdują szerokie zastosowanie w sprzęcie kontrolno-pomiarowym, systemach przemysłowych, maszynach, w motoryzacji, sprzęcie medycznym i wielu innych obszarach spoza konsumenckiego. Ich duża popularność wynika z dobrej dostępności i niewielkiego skomplikowania technologii wytwarzania, co przekłada się na niskie koszty uruchomienia produkcji i jednostkowe oraz dobre własności użytkowe i jakości. Kolejny atut to taki, że jest to produkt elastyczny, taki, który można dopasować do wielu specyficznych wymagań aplikacyjnych. Klawiatury mogą być z klikiem klawiszy, podświetleniem, z frontem silikonowym lub foliowym, z polami przezroczystymi lub kolorowym filtrem pod wyświetlacz itd. Wraz z warstwami realizującymi ekranowanie elektromagnetyczne, konstrukcja jest zabezpieczana przed wpływem czynników środowiskowych lakierami i warstwami ochronnymi. Możliwości jest wiele, a rynek szeroki i chłonny. Klawiatury integruje się też z wyświetlaczami, sklejając je w całość tworzącą interfejs HMI.
Produkcja indywidualnie dopasowanych do aplikacji klawiatur, w pełni zintegrowanych z obudową także w małych seriach, tworzonych za pomocą druku cyfrowego, od wielu lat jest podstawą biznesu krajowych wytwórców. Firmy te inwestują w rozwój technologii, w nowe trwałe materiały, zapewniające odporność środowiskową i długotrwałe działanie, wykorzystują druk cyfrowy po to, aby dać możliwość pełnej indywidualizacji projektów, także tych określanych jako małe serie oraz łączą w ramach jednej oferty wiele rozwiązań przełączających, podświetleń i całego know-how, aby mieć ofertę dla każdego klienta.
Marcin Rzechonek
właściciel firmy Irga
- Jak zmieniają się w ostatnich latach wymagania klientów w zakresie klawiatur?
Od początku działalności celowaliśmy w pracę z firmami, dla których istotna była trwałość i wytrzymałość ich produktów. Nie tworzyliśmy rozwiązań typowych i wytwarzanych masowo, raczej zawsze wybieraliśmy te bardziej specjalistyczne oraz potrzebne w mniejszych seriach.
W takim obszarze mamy klientów wytwarzających np. maszyny rolnicze, sprzęt górniczy i medyczny. Wspólną cechą tych urządzeń jest to, że są w użyciu przez długie lata, pracują w trudnych warunkach środowiskowych i w narażeniu na mało delikatne traktowanie. Klawiatury do takich aplikacji muszą być szczelne, wytrzymywać mycie agresywnymi detergentami, tolerować narażenia mechaniczne i gwarantować niezawodność działania.
- Gdzie kryją się największe kompetencje firm wytwarzających klawiatury?
W produkcji klawiatur łączy się wiedzę z kilku dziedzin techniki, które stanowią osobne działy, a więc wymagane jest interdyscyplinarne podejście. Jest to poligrafia, która decyduje o wyglądzie i trwałości opisów i gdzie mamy do dyspozycji wiele technik o różnych własnościach, obszarach stosowalności, wadach i zaletach. Do tego dochodzi mechanika, związana z montażem klawiatur w całość, integracją z obudową. Dalej mamy elektronikę, bo z nią współpracuje klawiatura.
Producent musi łączyć kompetencje z tych dziedzin, aby zapewnić klientowi wsparcie we wszystkich tych obszarach, a dodatkowo pomóc we wzornictwie i estetyce rozwiązań, aby dla użytkownika projekt był atrakcyjny wizualnie. Żadna szkoła nie uczy takich kompetencji, a doświadczenie zdobywa się wraz z kolejnymi projektami. Oczywiście firmy elektroniczne mają największe kompetencje w zakresie elektroniki i związane z nią zagadnienia są w stanie najlepiej opanować, ale w pozostałych aspektach trzeba im pomagać.
|
Główne trendy techniczne
Za najważniejsze trendy techniczne uznano dużą trwałość mechaniczną i elektryczną elementów przełączających, a w dalszej kolejności odporność środowiskową, a więc mówiąc ogólnie, zagadnienia związane z jakością. Na trzecim miejscu wypadła miniaturyzacja, która jest zjawiskiem zmieniającym całą współczesną technikę. Cała reszta zagadnień łącznie z ergonomią i wzornictwem w hierarchii potrzeb klientów lokuje się znacznie niżej niż wymienione zagadnienia jakościowe. Jest to znakiem, że dominuje praktyczne, utylitarne wręcz podejście do wybierania oraz oceny potencjału technicznego tych rozwiązań.
Duży postęp we wzornictwie
Ciągłym trendem w branży jest poprawiający się wygląd elementów przełączających, czyli wzornictwo. Żywe kolory tworzyw sztucznych, ergonomiczne kształty, zintegrowane podświetlenia ledowe (również wielokolorowe) są z pewnością przykładem zachodzących zmian w omawianym sektorze. To samo można powiedzieć o ikonach, konstrukcji mechanicznej zapewniającej precyzję działania, responsywność, słyszalny "klik" wskazujący na zadziałanie. Wzornictwo to także odpowiednia faktura powierzchni tworzyw zapobiegająca poślizgowi i dająca pozytywne wrażenia podczas dotykania.
Jest to z pewnością wynik tego, że producenci mają dzisiaj do dyspozycji znacznie lepsze materiały i urządzenia produkcyjne o większej dokładności. Zaawansowane technologie produkcyjne są coraz bardziej przystępne. Druk cyfrowy o wysokiej rozdzielczości znakowarki i obrabiarki laserowe nie są już dzisiaj luksusem dostępnym dla największych firm i coraz częściej są wykorzystywane do personalizacji produktów, wykonywania produkcji małoseryjnej i innych operacji. Obrabiarki laserowe zapewniają wszystko, co jest dzisiaj potrzebne do zapewnienia jakości, a więc wysoką precyzję wykonywania oznaczeń, trwałość oraz szybkość. Mamy też w zasięgu obrabiarki CNC, drukarki 3D do prototypowania oraz zaawansowane oprogramowanie CAD do tego, aby stworzyć projekt. To wszystko przynosi efekty.
Paweł Leśniewski
regional sales manager, Eltronika
- Jaka jest rola jakości w przyciskach i przełącznikach?
Jakość dla klientów jest oczywiście istotną kwestią, jednak nie zawsze jest ona pierwszoplanowa. Można nawet powiedzieć, że rola jakości jest fundamentalna, ale tylko tam, gdzie cały projektowany system ma być również wysokiej jakości i następnie ma być tak samo wysoko oceniany przez rynek. W praktyce bywa, że w profesjonalnie wyglądającym i drogim systemie montowane są często tanie i słabe przełączniki i trudno wskazać, jaki był powód takiej decyzji. Taka nieznacząca oszczędność z pewnością potrafi zniechęcić do kupna świadomego klienta.
- Jakie nowości warte są zauważenia?
Widoczne jest zainteresowanie wielu klientów higieną, stąd dzisiaj przełączniki powinny być odporne na mycie (wodę, płyny i środki chemiczne) i po tym dalej muszą bezproblemowo działać. Widoczne są też zmiany we wzornictwie, które służą poprawie bezpieczeństwa użytkowników. Chodzi tu docelowo o efektywniejsze i skuteczniejsze manipulowanie całym panelem przez operatora. Zastosowane komponenty mają nie męczyć wzroku przy długotrwałej obsłudze, mają działać bezawaryjnie i dawać satysfakcję z obsługi. Powinny być ergonomiczne oraz przynosić właściwy i szybki efekt przy jakimkolwiek zagrożeniu dla zdrowia i życia człowieka. Wreszcie, komponenty powinny być dostępne do obsługi dla niemal każdego, stąd też częściej ikony uzupełniane są przez znaki brajla, aby pomagać w codzienności osobom niewidomym.
|
Najważniejsze zjawiska pozytywne dla rozwoju rynku komponentów elektromechanicznych
Listę najważniejszych czynników pozytywnie wspierających rynek otwierają rosnące wymagania klientów, na które wskazało 63% pytanych specjalistów. Kolejne miejsca to jakość oraz szeroki asortyment dostępnych produktów, pozwalający dobrać element przełączający bez konieczności kompromisu. Jakość jest pojęciem, o którym się obecnie wiele mówi i przykłada do niego dużą wagę, a po wielu latach zaczyna być ona kluczem do sukcesu w biznesie. W ciągu ostatnich kilkunastu lat wiele zmieniło się na korzyść, a dane na pokazanym wykresie jednoznacznie przekonują, że staje się ona poszukiwaną wartością.
Elektronizacja idzie wolno
Elektronizacja przycisków to proces polegający na tym, aby poprawić trwałość mechaniczną tego elementu poprzez integrację technologii dotykowych, np. piezoelektrycznych, pojemnościowych lub indukcyjnych. Tego typu elementy stanowią wydzielony, pojedynczy komponent stanowiący odrębną całość, której można użyć praktycznie tak samo, jak tradycyjnych. Takie technologie są najczęściej wykorzystywane w aplikacjach narażonych na wandalizm, np. windy, automaty sprzedaży. Elektronizacja przycisków umożliwia też uszczelnienie konstrukcji frontu. Wadą jest brak skoku klawisza, trudność obsługi w rękawiczkach, przez co są to produkty niszowe.
Haptyka, ToF, gesty
Nadchodzącą nowością technologiczną w zakresie przełączników i klawiatur są elementy haptyczne. Mogą one dostarczać informacji zwrotnych w aplikacjach medycznych i przemysłowych a także realizować system ostrzeżeń, aby poinformować o potencjalnie niebezpiecznych warunkach. Przydają się w otoczeniu, gdzie jest duży poziom hałasu, użytkownik nosi grube rękawice, pod wodą itd.
Obecnie funkcjonalności haptyczne, takie jak drgania oraz wibracje, znajdują szerokie zastosowanie w smartfonach (wibracja informuje np. o nadchodzącym połączeniu lub wiadomości), kontrolerach gier, urządzeniach medycznych, lotnictwie, robotyce, zabawkach, symulatorach i urządzeniach treningowych, ale można oczekiwać, że miniaturowe siłowniki wibracyjne (bazujące na silniku i wirującym ciężarku lub aktuatorze piezoelektrycznym) będą coraz częściej wspierać działanie przełączników i ekranów dotykowych.
Robert Burzyński
prezes Qwerty
- Czego oczekują klienci od producentów klawiatur?
Klienci poszukujący klawiatur foliowych zazwyczaj oczekują od producentów wysokiej jakości, trwałych, ekonomicznych i niezawodnych produktów, zaprojektowanych zgodnie z indywidualnymi wymogami i spełniających ich specyficzne potrzeby. Niektóre z kluczowych oczekiwań w stosunku do klawiatur foliowych to trwałość, personalizacja, dobry stosunek cena/jakość i zrównoważona produkcja.
- Co zmienia się w technologii klawiatur?
Klawiatury foliowe funkcjonują na rynku już od dłuższego czasu i są dobrze znanym rozwiązaniem technicznym. Jednak nadal istnieją pewne innowacyjne funkcje, które można znaleźć w nowoczesnych wyrobach jak na przykład podświetlenie, zamontowany (zalaminowany) wyświetlacz, wysoka odporność w standardzie IP oraz zintegrowane czujniki (np. siły nacisku, natężenia światła itp.).
- Na jakie parametry należy zwrócić uwagę przy wyborze klawiatury?
Wybierając klawiaturę foliową, należy wziąć pod uwagę trwałość, dobry wyczuwalny "klik", sprawne funkcjonowanie w szczególnych warunkach oraz cenę. Biorąc pod uwagę te parametry, klient powinien wybrać klawiaturę foliową, która najlepiej odpowiada jego potrzebom i preferencjom.
|
Najważniejsze czynniki negatywne dla rynku
Listę problemów dla omawianej branży otwiera czynnik związany z dużą konkurencją na rynku wynikającą z wielu firm aktywnych w tej branży oraz dużej popularności takich produktów. Druga pozycja to długie czasy dostaw, co pokazuje, że problemy z zaopatrzeniem jeszcze się nie skończyły. Na trzecim miejscu znalazły się tanie produkty azjatyckie, które odbierają rynek na komponenty standardowe czołowym graczom i prowadzą do wojen cenowych.
Z kolei czujniki ToF (Time of Flight) pozwalają ocenić odległość palca od ekranu dotykowego. Z ich użyciem można ekran podświetlić, zanim zostanie dotknięty, wybudzić aplikację z uśpienia i poprawić możliwość obsługi w rękawicy. W wersji z laserem czujniki ToF mogą dokonywać wielu pomiarów odległości jednocześnie, tworząc mapę trójwymiarową zbliżającego się obiektu i w ten sposób zapewniając niewrażliwość na zakłócenia.
Na koniec warto wspomnieć, że pozwalają one na rozpoznawanie gestów, tworząc trójwymiarowy model obiektu, dostarczą danych dla komputera, który na podstawie serii pomiarów wykryje gest, czyli w praktyce ruchy dłoni. Takie nowe pomysły przede wszystkim niwelują wady rozwiązań dotykowych (rękawica, opóźnienia, niepewność zadziałania w skrajnych warunkach środowiskowych).
