Tenma 72-8720 - multimetr laboratoryjny

Fot. 1. Uniwersalny miernik laboratoryjny Tenma 72-8720

Miernik laboratoryjny charakteryzuje się dobrą dokładnością, rozdzielczością i łatwością współpracy z komputerem. Duży, podświetlany wyświetlacz jest dobrze widoczny w każdych warunkach, nawet przy silnym oświetleniu zewnętrznym.

Tenma 72-8720 jest większy niż typowy multimetr ręczny. Obudowa ma wymiary 310×240×105 mm, po ustawieniu uchwytu w pozycji dolnej zamienia się on w podstawkę, a wysokość wzrasta do 155 mm. Jego funkcje pomiarowe są typowe dla tego rodzaju przyrządów. Są one wybierane pokrętłem obrotowym znajdującym się po prawej stronie wyświetlacza.

Zmiana trybu pracy pociąga za sobą w niektórych przypadkach również konieczność przełączenia przewodów pomiarowych do innych gniazd. Są one umieszczone na przedniej ścianie pod wyświetlaczem i pod przyciskami funkcyjnymi.

Jak zwykle wyróżnione jest jedno gniazdo wspólne ("COM"), obok którego znajdują się gniazda napięciowe, prądowe i jedno wielofunkcyjne, używane do pomiarów rezystancji, pojemności, temperatury, częstotliwości i napięcia w zakresie miliwoltowym oraz w teście ciągłości obwodu i teście złącza PN.

Pomiary napięcia i prądu

Rys. 2. Pod polem numerycznym znajduje się 80-elementowy bargraf, którego stan jest odświeżany 10 razy na sekundę

Multimetrem 72-8720 można dokonywać pomiarów napięcia stałego i zmiennego z TrueRMS do 100 kHz. Można mierzyć wszystkie rodzaje napięcia zmiennego, a więc napięcie: średnie (UDC), skuteczne bez składowej stałej (UACRMS) oraz skuteczne ze składową stałą (UDCRMS). To, czy będzie mierzona składowa stała, czy nie, zależy od położenia przełącznika "AC/AC+DC" znajdującego się w pobliżu przełącznika obrotowego.

Wyświetlacz zawiera dwa pola numeryczne. Na głównym jest wyświetlany główny parametr mierzony, natomiast na dodatkowym są jednocześnie pokazywane inne parametry mierzone. Na przykład, podczas pomiaru napięcia zmiennego, na bocznym polu jest wyświetlany aktualnie wybrany zakres pomiarowy oraz częstotliwość mierzonego napięcia. Pod polem numerycznym znajduje się 80-elementowy bargraf, którego stan jest odświeżany 10 razy na sekundę (rys. 2).

Po naciśnięciu przycisku MAX MIN miernik zapamiętuje w rejestrach minimalny i maksymalny wynik pomiaru. Jeśli, na przykład, wybrano pomiar UDC (składową stałą, inaczej wartość średnią), na bocznym polu odczytowym jest wyświetlane minimalne i maksymalne wskazanie zarejestrowane od momentu przyciśnięcia tego przycisku.

Dla przebiegów o częstotliwości powyżej kilkudziesięciu Hz, zarówno w polu głównym, jak i w polu bocznym jest wyświetlana składowa stała sygnału. Dla przebiegów wolnozmiennych (poniżej 5 Hz) w polach "MIN" i "MAX" będą pokazane odpowiednio: najmniejsze i największe napięcie chwilowe. Gdy mierzy się napięcie skuteczne sygnału o zmieniającej się amplitudzie, na bocznym wyświetlaczu jest wyświetlana najmniejsza i największa wartość zmierzonego napięcia skutecznego.

Pomiar "MIN/MAX" może być wykorzystywany również w odniesieniu do innych parametrów (prąd, rezystancja, pojemność). Zerowanie danych następuje po naciśnięciu przycisku Exit i ponownym naciśnięciu przycisku MAX MIN. W każdej chwili można też wstrzymać pomiar, czyli zamrozić stan wyświetlacza, co następuje po naciśnięciu przycisku Hold.

Miernik skonfigurowany do pomiaru prądu może być wykorzystany jako odbiornik pętli prądowej 4...20 mA. Możliwe jest więc badanie popularnych w automatyce interfejsów pomiarowych. Po wybraniu trybu "%" zmierzone natężenie prądu nie jest podawane w miliamperach. Miernik przelicza, jaką część zakresu 4...20 mA stanowi zmierzony prąd i wynik podaje w procentach. Na przykład prąd 12 mA będzie odpowiadał wskazaniu 50%.

Pomiar rezystancji, test ciągłości obwodu i test złącza PN

Rys. 2. Czas pomiaru pojemności kondensatora jest proporcjonalny do jego pojemności

Pomiar rezystancji miernikiem 72-8720 jest możliwy na zakresach 400 Ω ...40 MΩ z rozdzielczością 0,01 Ω. Podczas pomiarów małych rezystancji należy uwzględniać oporność samych przewodów, która może być rzędu 0,1...0,2 Ω. W celu ewentualnej kompensacji takich niepożądanych parametrów można uruchomić pomiar względny, do czego służy przycisk Rel.

W tym samym ustawieniu pokrętła wyboru trybu pracy realizowany jest jeszcze test ciągłości obwodu i test diody. W teście ciągłości obwodu na wyświetlaczu podawana jest na bieżąco mierzona rezystancja. Miernik pracuje na stałym zakresie 400 Ω.

Po wykryciu rezystancji mniejszej niż 40 Ω uruchamiany jest sygnał dźwiękowy. Prąd zwarcia nie przekracza 0,6 mA. Jeśli rezystancja jest większa niż 400 Ω, na wyświetlaczu jest wyświetlany stan "0.L".

Test diody przebiega bardzo podobnie. Polaryzacja napięcia na końcówkach pomiarowych jest w tym trybie już zgodna z oczekiwaniami. Na wyjściu czerwonym występuje dodatnie napięcie.

Przykładając czerwoną końcówkę do anody, czarną do katody, sprawiamy, że dioda jest polaryzowana w kierunku przewodzenia, a na wyświetlaczu jest wyświetlone napięcie złączowe. Maksymalne napięcie występujące na końcówkach pomiarowych w tym trybie jest równe ok. 2,8 V, a prąd pomiarowy nie przekracza 2 mA.

Pomiar pojemności

Badana pojemność jest dołączana do wewnętrznego obwodu, tworząc wraz z nim układ całkujący. Miernik generuje impulsy podawane na jego wejście, jednocześnie mierzy czas narastania napięcia na wyjściu, który jest proporcjonalny do mierzonej pojemności.

Czas powtarzania takich impulsów jest zależny od zakresu pomiarowego. Na największym (40 mF) przekracza 7 sekund. Z takimi interwałami odświeżany jest też stan wyświetlacza. Należy więc liczyć się z tym, że na największych zakresach czas oczekiwania na pomiar będzie stosunkowo długi.

W pomiarach pojemności mogą dawać o sobie znać pojemności własne przewodów i inne pojemności pasożytnicze. Podobnie jak w pomiarach rezystancji niepożądane wskazania można eliminować, przechodząc do trybu względnego. Następuje to po naciśnięciu przycisku Rel przy odłączonej pojemności badanej.

Pomiar temperatury

Do standardowego wyposażenia multimetru 72-8720 należy m.in. termopara. Czujnik ten umożliwia pomiar temperatury w zakresie od -40 do +1000°C. Termopary innych producentów z typowymi wtykami zakończonymi płaskimi bolcami mogą być dołączane do miernika za pośrednictwem specjalnego adaptera znajdującego się na wyposażeniu przyrządu.

Magazyn danych

Wszystkie parametry mogą być zapisywane w wewnętrznej pamięci nieulotnej. W magazynie mieści się 9999 wyników. Przed rozpoczęciem pracy należy zadeklarować początkowy adres zapisu i interwał między kolejnymi wpisami do pamięci (1...255 s). Po zakończeniu rejestracji dane mogą być przeglądane na wyświetlaczu. Przegląd jest inicjowany naciśnięciem przycisku Recall.

Jarosław Doliński, EP
Farnell element14
pl.farnell.com