Nie oznacza to jednak, że jest on całkowicie odporny na zawirowania gospodarcze. Na przykład w 2009 roku okazało się, że ogólnoświatowy kryzys bardzo negatywnie odbił się na popycie na mikrokontrolery. Ich rynek zanotował wtedy największy jak dotychczas spadek o 22%, zmniejszając się do wartości 11,1 mld dolarów. Szybko jednak nastąpiło odbicie.
Sprzedaż mikrokontrolerów gwałtownie rosła i już rok później w 2010 zanotowano również rekordowy wynik, ale tym razem na plusie - wartość rynku wzrosła wówczas aż o 36%. Niestety potem tempo wzrostu zmalało ponownie w wyniku recesji w światowej gospodarce.
2012 - trudny rok
Rys. 1. Wartość rynku mikrokontrolerów w latach 2010-2017
W 2012 roku sprzedaż jednostkowa mikrokontrolerów wzrosła o 16%. Niestety, ponieważ równocześnie średnia cena sprzedaży tych komponentów zmniejszyła się o 17%, ostatecznie wartość ich rynku zmalała o 3%. Złożyło się na to kilka czynników. Nie bez znaczenia była ogólna niepewność związana z kryzysem gospodarczym. Decydującą rolę odegrała jednak presja cenowa wywołana konkurencją na rynku mikrokontrolerów 32-bitowych, która zintensyfikowała się właśnie rok temu. Zanotowany wówczas 17-procentowy spadek średniej ceny sprzedaży był największym od lat 80. W konsekwencji, mimo że sprzedano rekordową liczbę sztuk - ponad 17 mld - wartość ich rynku zmalała do nieco ponad 15 mld dolarów (rys. 1).
2013 i prognozy na przyszłość
Według IC Insights w ciągu kilku kolejnych lat rynek mikrokontrolerów wróci do "normalności". Prognozowany wzrost sprzedaży ma w 2013 roku wynieść 2%, a wartość rynku w rezultacie ma wzrosnąć do 15,5 mld dolarów. W zakresie sprzedaży jednostkowej przewidywany jest kolejny rekord. Zdaniem IC Insights w tym roku sprzedanych zostanie ponad 19 mld sztuk mikrokontrolerów, tzn. o 10% więcej niż w 2012. Zmniejszy się także presja cenowa, a średnia cena sprzedaży spadnie "tylko" o 8%.
Rys. 2. Sprzedaż jednostkowa mikrokontrolerów w latach 2010-2017
W 2013 roku nieco mniejszy popyt na te komponenty dotknie rynek komputerów, elektroniki użytkowej oraz przemysł. Większa ich liczba będzie natomiast potrzebna w telekomunikacji, elektronice samochodowej, do produkcji kart elektronicznych (smart cards), w urządzeniach medycznych, automatyce domowej, inteligentnym opomiarowaniu (smart metering), oświetleniu ledowym oraz przemyśle wytwarzania energii ze źródeł odnawialnych, zwłaszcza w energetyce słonecznej oraz wiatrowej.
Od przyszłego roku aż do 2016 wartość rynku mikrokontrolerów i ich sprzedaż jednostkowa będą zdaniem analityków nieustannie rosły, to pierwsze średnio o prawie 5% rocznie, natomiast drugie - o ponad 10% co roku. Znaczące spowolnienie wzrostu wartości tych wskaźników prognozowane jest dopiero w roku 2017.
Konkurencja między układami 8-, 16- i 32-bitowymi
Od lat największe przychody ze sprzedaży generowały mikrokontrolery 8-bitowe. Sytuacja zmieniła się w 2010 roku, kiedy to pod względem wartości sprzedaży zostały one wyprzedzone przez jednostki 32-bitowe. Różnica wyniosła wtedy "zaledwie" 235 mln dolarów, ale od tamtej pory stale się powiększa, wskazując na trwały trend. W konsekwencji w 2013 roku wartość segmentu rynku mikrokontrolerów 32-bitowych według IC Insights wyniesie prawie 7 mld dolarów, o 57% więcej niż w przypadku segmentu rynku układów 4/8-bitowych.
Rys. 3. Średnia cena sprzedaży mikrokontrolerów w latach 2010-2017
Mikrokontrolery 16-bitowe z kolei wyprzedziły te 8-bitowe rok później niż te 32-bitowe, ale pod względem sprzedaży jednostkowej. W 2011 roku nabywców (głównie w przemyśle motoryzacyjnym) znalazło o 23% więcej układów 16-bitowych niż rok wcześniej, natomiast w 2012 - już tylko o 11% więcej. W tym roku sprzedaż komponentów tego typu ma z kolei wzrosnąć jedynie o 9%, do prawie 8 mld sztuk. Dla porównania popyt na jednostki 4/8-bitowe zwiększy się o 6%, do 6,7 mld sztuk. Na tym tle znacząco wyróżniają się układy 32-bitowe, których wzrost sprzedaży w 2013 roku wyniesie 20%, do 4,5 mld sztuk.
Dominacja układów 32-bitowych
Zdaniem analityków w ciągu kolejnych pięciu lat udział tych ostatnich w ogólnym rynku mikrokontrolerów, zarówno pod względem wartości, jak i ilości sprzedaży, będzie stale rósł. Do 2017 roku układy 32-bitowe stanowić będą 55% wartości rynku mikrokontrolerów, natomiast 16-bitowe oraz 4/8-bitowe odpowiednio 22% oraz około 23%. Jeżeli chodzi o sprzedaż jednostkową udział tych podzespołów wyniesie odpowiednio: 38%, 34% oraz 28%.
Popularność mikrokontrolerów 32-bitowych rośnie ze względu na coraz większe zapotrzebowanie na większą moc obliczeniową w systemach wbudowanych, także w związku z tym, że coraz częściej wymagana jest obsługa łączności z Internetem. Z kolei na przykład w przemyśle motoryzacyjnym popyt na 32-bitowe układy jest napędzany przez tzw. inteligentne systemy wspomagania kierowcy, jak na przykład elektroniczne układy stabilizacji toru jazdy, zapobiegania kolizjom oraz ułatwiające parkowanie. Ich częścią są liczne czujniki. Przetwarzanie danych w czasie rzeczywistym wymaga od kontrolera dużej wydajności.
Niektórzy producenci posuwają się nawet dalej, pracując nad rozbudowaniem funkcjonalności w tym zakresie do takiego stopnia, by samochody były w pełni autonomiczne (driveless) i kierowały się "same". Chociaż na razie jest to wizja raczej fantastyczna, mówi się o jej urzeczywistnieniu już w ciągu 10 najbliższych lat. Nawet jeżeli to się nie spełni i tak w kolejnych latach co najmniej 25% mocy obliczeniowej w pojazdach zapewnią mikrokontrolery 32-bitowe.
Monika Jaworowska
