Oświetlenie LED – czas na produkty wysokiej jakości

Flicker, czyli migotanie

Kolejnym parametrem wyraźnie różnicującym kiepskie oraz dobre źródła światła LED jest migotanie. W przypadku źródeł wolframowych nie było z tym większego kłopotu, bo nawet przy zasilaniu żarówki napięciem przemiennym z sieci bezwładność cieplna niwelowała wahania strumienia. W przypadku LED-ów bezwładność jest minimalna, praktycznie do pominięcia w typowych aplikacjach, stąd wszystkie tętnienia napięcia zasilającego przenoszą się na wahania strumienia świetlnego.

Oczywiście nie są to zmiany liniowe. Gdy zasilacz ma 10 V napięcia nominalnego i tętnienia wynoszą 1 V, wcale nie znaczy to, że światło będzie miało 10-procentowy flicker. Zmiany tego 1 wolta są zamieniane przecież na prąd diody (rezystorem lub regulatorem), która też ma nieliniową charakterystykę prądowonapięciową i nie przenosi ich bezpośrednio na światło. W kolejnym kroku jeszcze trzeba by uwzględnić nieliniowość samej emisji diody (strumień światła w funkcji mocy zasilającej) i luminoforu (jego wydajność w funkcji wielkości pobudzenia). Razem jest to zbyt wiele niewiadomych i problemów, aby zjawisko można było objąć analitycznie, dlatego w praktyce flicker mierzy się za pomocą odpowiedniego (specjalistycznego) miernika.

Oczywiście drogą do zapewnienia małego poziomu migotania źródeł światła jest użycie zasilaczy dobrej jakości, a więc takich o stabilnym napięciu wyjściowym, które nie tylko nie mają tętnień związanych z prostowaniem napięcia sieci i przełączaniem PWM, ale także charakteryzują się dobrą dynamiką, tj. stabilnością napięcia wyjściowego przy dużych zmianach prądu obciążenia. Gdy dynamika jest kiepska, a napięcie przy nagłym wzroście obciążenia mocno "siada", migotanie pojawi się przy regulacji jasności.

W 2021 roku wchodzi w życie kolejna rewizja dyrektywy Ekoprojektu, która wymusza kontrolowanie przez dostawców oświetlenia zjawiska migotania. Nawet jeśli jeszcze ta tematyka nie jest na topie, to na pewno niedługo będzie.

Mateusz Jaromin

LED Power Supply Director, MPL Power Elektro

Jaka jest atrakcyjność LED-ów z punktu widzenia działalności dystrybucyjnej?

Importer LED-ów, często twórca własnej marki, chcący uchodzić za poważnego, godnego zaufania i takiego, z którym można budować długotrwałe relacje, winien spełniać szereg warunków. Prowadzenie działalności dystrybucyjnej zorientowanej na długofalowe generowanie zysków, wymaga od podmiotów taką działalność prowadzących m.in. zapewnienia dostępności szerokiej gamy produktów w odpowiednich ilościach (a więc posiadania sporego magazynu), profesjonalnej kadry, potrafiącej wypracować dobre relacje z dostawcami, umiejącej zbudować atrakcyjną ofertę oraz zachęcić do skorzystania z niej szerokie grono klientów. Do tego dochodzi zdolność do udzielania kredytów kupieckich oraz rzetelnego wywiązywania się z obowiązków wynikających z udzielonej gwarancji. Przedsiębiorcy zdolni do zapewnienia wszystkich tych warunków, istotnie mogą uznać handel LED-ami jako atrakcyjny sektor rynku. Jednocześnie atrakcyjność ta jest ograniczona m.in. poprzez dynamiczne zmiany technologii i co za tym idzie, parametrów technicznych produktów opartych o diody LED. By nadążyć za postępem technologicznym, importerzy muszą być w stałym kontakcie z producentami, być otwarci na zmiany, optymalizować swoje zasoby magazynowe, a także wyprzedzać (z powodu długiego czasu realizacji) trendy panujące na rynku. Biorąc powyższe pod uwagę, atrakcyjność LED-ów z punktu widzenia działalności dystrybucyjnej oceniłbym jako umiarkowaną.

Jaka jest konkurencja na rynku w tym obszarze?

Konkurencja w obszarze LED ma miejsce i bywa silna, lecz w ujęciu długofalowym, poza samym produktem, którego jakość i parametry techniczne bezsprzecznie są bardzo istotne, liczą się takie wartości jak dostępność natychmiastowa lub płatność z odroczonym terminem. Ważnym jest również umiejętność zapewnienia wsparcia w sytuacjach spornych czy kryzysowych (np. pomoc w przypadku awarii, analiza jej przyczyn i wypracowanie rozwiązania). Nie każdy podmiot działający na rynku jest w stanie to wszystko zapewnić. Nietrudno trafić na atrakcyjną cenowo ofertę, lecz bez wartości dodanych opisanych powyżej jej atrakcyjność może okazać się pozorna. Dlatego jestem zdania, że tylko firmy z wieloletnim doświadczeniem, kapitałem, wykwalifikowaną kadrą są w stanie zapewnić optymalne warunki dla kontrahentów w tym obszarze.