Polacy uczestniczą w budowie największego na świecie lasera XFEL

| Gospodarka Artykuły

12 krajów europejskich, w tym Polska, realizuje kosztujący ok. 1,1 mld euro projekt budowy największego na świecie lasera rentgenowskiego XFEL, który może okazać się przełomowy w badaniach nad materią. Inwestycja ma zakończyć się w 2015 r. W pracach uczestniczą polskie ośrodki, m.in.: Narodowe Centrum Badań Jądrowych w Świerku, Politechnika Wrocławska i Instytut Fizyki Jądrowej (IFJ) PAN z Krakowa.

Polacy uczestniczą w budowie największego na świecie lasera XFEL

"Polacy mają bardzo duży wkład w główną część, akceleratorową" – podkreśla koordynator budowy akceleratora XFEL, Winni Decking. Akcelerator to jedna z głównych części XFEL-a – tunel, w którym elektrony będą rozpędzane do prędkości bliskiej prędkości światła. Później zostaną poddane działaniu pola magnetycznego (z nadprzewodzących magnesów). W efekcie - w dużym uproszczeniu - zaświeci rentgenowski laser.

- Laser umożliwi śledzenie ruchu, przemieszczeń, zmian przestrzennego układu cząstek, tworzenie lub rozpadanie chemicznych wiązań. – tłumaczy dyrektor projektu XFEL, Massimo Altarelli. Laser zapewni nie tylko ogromną rozdzielczość, ale też pozwoli podpatrywać atomowe procesy w ruchu.

"To jak robienie szybkoklatkowych zdjęć, pozwalających obrazować przebieg procesu chemicznego, łączenie białek z enzymami, sposób działania lekarstw" – wyjaśnia dyrektor naukowy Narodowego Centrum Badań Jądrowych (NCBJ) i wykładowca Uniwersytetu Warszawskiego, prof. Krzysztof Meissner.

źródło: naukawpolsce.pap.pl

MP