Ranking dostawców
Na rysunku 5 pokazany został ranking najbardziej znanych krajowych dostawców urządzeń technologicznych do produkcji elektroniki działających na rynku polskim. Zestawienie to jest wynikiem przeprowadzonego głosowania w redakcyjnych ankietach, w których prosiliśmy o wskazanie dostawców o najsilniejszej pozycji na rynku.
Po opracowaniu danych na pozycji lidera znalazła się warszawska firma PB Technik, która zdecydowanie wyprzedziła konkurencję, a nawet była wskazywana częściej niż cała reszta dostawców zwykle grupowana w kategorii „inne”. Niewątpliwie sukces ten jest wynikiem wielu lat obecności tej firmy na rynku, stosunkowo wąskiej specjalizacji oraz żelaznej konsekwencji w drodze rozwojowej, która od początku związana była z dostawami sprzętu do produkcji elektroniki.
PB Technik wydaje się też firmą, która najszerzej promuje się na rynku i tym samym na ten znakomity rezultat po prostu solidnie zapracowała. Na rysunku 6 pokazane zostało podobne zestawienie w odniesieniu do firm zagranicznych. W tej ocenie nie ma już tak wyraźnej dominacji jednej firmy, a udział kategorii „inne” jest już bardzo duży, gdyż sięga aż 40%. Dodatkowo pozycje wypracowane przez krajowych dostawców nie odpowiadają dystrybuowanym przez nich markom zagranicznym. Różnice te dowodzą, że dla klientów ważniejsi są krajowi dostawcy i to ich relacje z rynkiem przesądzają o sukcesie.
Oferta handlowa
Na rysunku 7 pokazane zostało zestawienie wartościujące znaczenie poszczególnych cech oferty handlowej dla dostawców sprzętu technologicznego. Z pewnością uzyskane na podstawie ankiet wyniki nie są żadnym zaskoczeniem, gdyż na pierwszych trzech miejscach znalazły się cena, parametry techniczne i jakość produktów.
Zdecydowane wybicie się na szczyt zestawienia ceny to wynik częściowo wynikający z potencjału rynku, a trochę z tego, że są to w większości urządzenia drogie, których kupno zawsze jest bolesną operacją. Jest to też dowód, że dostawcy tańszych produktów chińskich mają spore możliwości rozwoju biznesu.
Dwie dolne pozycje na wykresie, a więc termin dostawy oraz znaczenie kompletnej oferty u sprzedawcy, też można uznać za naturalne, gdyż kupno urządzeń na pewno jest procesem długotrwałym i planowanym, gdzie dłuższy czas oczekiwania jest czymś normalnym. Planowanie zakupów wiąże się zapewne z analizą rynku, w trakcie której można się dokładnie zorientować w ofertach i porównać je, przez co znaczenie kompleksowości ma znacznie słabszy wymiar.
Z ankiety wynika także, że marka producenta urządzeń nie jest aż tak istotna w handlu, jak w przypadku innych produktów. Zapewne jest to pochodna dość silnej pozycji na rynku czołowych firm dystrybucyjnych oraz skutek tego, że to one biorą na siebie całą odpowiedzialność za wybór, dostawę i serwis urządzenia, swoim logo całkowicie firmując sprzedaż. Ostatni rysunek 8 pokazuje, w których grupach sprzętu na rynku panuje największa konkurencja.
Ponad połowa wskazań padła na automaty pick&place i piece rozpływowe, a więc podstawowe dwie części związane z montażem elementów, a następne w kolejności wypadły urządzenia do automatycznej inspekcji optycznej. Także znaczenie innego sprzętu nie wypadło imponująco, dlatego można po raz kolejny potwierdzić wcześniejsze analizy, że osią omawianego rynku jest wysokiej jakości montaż podzespołów.
Przegląd firm
Firmy biorące udział w tym zestawieniu można podzielić na kilka wyraźnie odrębnych grup pod względem profilu rynkowego. Z pewnością pierwszą i najbardziej znaczącą tworzą przedsiębiorstwa posiadające szeroką i kompletną ofertę urządzeń do produkcji, dla której oś działalności stanowi sprzedaż sprzętu do montażu podzespołów. Należą do nich (alfabetycznie) Ambex, który jest dystrybutorem sprzętu do montażu SMD Sony (drukarki, pick&place, AOI, rework, stacje BGA, szafy MSD).
To także Amtest Polska z Gdyni – autoryzowany dystrybutor firm Samsung Techwin, Heller Industries, Asscon i ViTechnology. Specjalnością firmy są właśnie urządzenia do montażu powierzchniowego SMT. CPS-IEP to dystrybutor urządzeń do montażu Fuji, Goepel, Speedline. Encon to z kolei autoryzowany dystrybutor Siemens Siplace i Rehm Group. W grupie tej mieści się także Interflux – autoryzowany dystrybutor Dima, Zipatec, YesTech, Interflux, Kyzen, Totech.
W zestawieniu nie mogło zabraknąć firmy Mechatronika – jedynego krajowego producenta urządzeń takich, jak automaty i półautomaty do montażu SMD, piece do lutowania rozpływowego, dozowników pasty i kleju, drukarek szablonowych (patrz karta produktu na stronie 42). Kolejną firmą o kompleksowej ofercie i szerokim profilu jest wspomniany wcześniej PB Technik – dystrybutor m.in. firm Juki, Asys, Ersa, Ekra oferujący automaty do montażu SMT i THT, sitodrukarki, piece, ręczne urządzenia pick&place i inny sprzęt (szczegóły na stronie 51).
Do opisywanej grupy zaliczają się z pewnością Renex, dostawca kompletnej oferty urządzeń firm takich, jak m.in. APS Novastar, Mirae, VJ Electronix (patrz artykuł na stronie 46) oraz Scanditron – dystrybutor produktów firm DEK, Orprovision, Dage, Mydata i wielu innych (patrz strona 43). Scanditron to także producent szablonów do nakładania pasty na licencji DEK. Druga grupa dostawców łączy firmy dostarczające sprzęt specjalistyczny, z zasady niezwiązany bezpośrednio z montażem podzespołów.
Dystrybucja jest tu najczęściej uzupełnieniem innej działalności, gdyż zapewne obroty ze sprzedaży nie są w warunkach polskich na tyle duże, aby utrzymać firmę. Przykładem jest białostocki Neotech produkujący elementy indukcyjne oraz projektujący i wytwarzający maszyny do produkcji cewek i dławików (nawijarki, urządzenia pakujące, urządzenia cynujące, urządzenia pomiarowo-monitorujące oraz kompletne linie produkcyjne).
Podobny profil ma WG Electronics, który oprócz podstawowej działalności związanej z dystrybucją podzespołów elektronicznych sprzedaje specjalistyczne automaty do produkcyjnego programowania pamięci Flash, mikrokontrolerów i innych elementów, testerów boundary-scan, liczarek i pakowarek podzespołów.
Specjalistyczne urządzenia to także sprzęt do testowania elektroniki, na przykład taki dostarczany przez Itochu Systech – autoryzowanego dystrybutora firm Takaya, Modus, Diagnosys. Z kolei C.H. Erbslöh to dostawca urządzeń do lakierowania, dozowania zalew dwuskładnikowych, lutowania, mycia i testowania. Specjalistyczną ofertę sprzętu do dozowania klejów, zalew, uszczelnień, smarów, zalewania i impregnowania ma AMB Technic z Kutna, a firma APCom jest krajowym producentem dozowników żywic, urządzeń do lakierowania i lutowania selektywnego.
Do opisywanej części zaliczają się jeszcze dwie firmy, które na rynku obecne są od niedawna. New Comp Polska to przedstawiciel firm Hitachi, Saki, KIC i innych, a Bafka Electronics reprezentuje ABI Electronics, Theromotron, SonicSolder, skupiając się na dostawach urządzeń testowych, sprzętu laboratoryjnego, inspekcyjnego, do czyszczenia i prefabrykacji komponentów. Trzecia grupa firm skupia przedsiębiorstwa mające ofertę uzupełniającą, skierowaną w stronę serwisów, pomiarów, kontroli i testowania.
Dobrym przykładem jest tu firma Biall, sprzedająca aparaturę pomiarową oraz sprzęt serwisowy do napraw pakietów firm Quick i Xytronic. MEF-Tech to natomiast dostawca pinów kontaktowych, sprężynujących trzpieni i adapterów kontrolnych firmy Feinmetall. Sprzęt pomiarowy i testujący sprzedaje również PTH Eurotom (Oxford Instruments, Datapaq, BYKGardner, CI-Systems), a firma Electrons jest dostawcą manipulatorów Sinology. Na koniec warto wymienić firmy, które w zakresie tematyki raportu specjalizują się w dostawach szablonów do nakładania pasty, czyli Semicon i Koma Laser oraz dostawców mebli i wyposażenia produkcji, a więc Treston i Piomar.
Zestawienie w tabelach
Zestawienie przeglądowe ofert poszczególnych firm pokazane zostało w tabelach 1 i 2. Zostały one podzielone na sześć poziomych sekcji związanych z montażem podzespołów, sprzętem pomocniczym do montażu, urządzeniami do inspekcji, wykonywaniem szablonów i zarządzaniem podzespołami, serwisem i wyposażeniem produkcji. Zamieszczony tam przegląd ofert ma jedynie ogólny charakter (jest dana grupa w ofercie lub jej nie ma), gdyż przy obecnym bogactwie asortymentu, na skutek przenikania się funkcjonalności pomiędzy sprzętem z różnych grup, szczegółowe ułożenie tabelaryczne nie byłoby czytelne.
Mamy nadzieję, że taka informacja okaże się wystarczająca do tego, aby mieć ogólne rozeznanie w tym, co jest dostępne na rynku, a więcej informacji o wybranych produktach wartych uwagi zamieszczamy w prezentacjach firmowych, jakie są zamieszczone na kolejnych stronach.
Robert Magdziak