Dostawcy
Sprzedaż mikrokontrolerów w porównaniu do innych podzespołów elektronicznych to działalność, w której wymagania po stronie kompetencji i wiedzy dostawcy są znacznie większe niż w przypadku wielu innych grup podzespołów. Widać to na rysunku 1, gdzie pokazane zostało zbiorcze zestawienie oczekiwań klientów w stosunku do dystrybutorów. Nie dość, że niska cena spadła z typowej pierwszej pozycji na trzecią, to sumaryczne znaczenie kompetencji, doświadczenia i pomocy w zasadzie wysuwa się na szczyt.
Wysoka waga szybkości realizacji zamówienia wydaje się konsekwencją ostatnich wydarzeń związanych z alokacją dostaw. Ciekawe jest także spojrzenie na kupowanie mikrokontrolera od strony technicznej pokazane na rysunku 5. Jak widać, za najważniejsze kryteria uznano niski pobór mocy oraz układy peryferyjne wspierające działanie jednostki centralnej, a następnie funkcje wspomagające uruchamianie. Ta ostatnia właściwość przekłada się na dostępność i cenę narzędzi wspomagających proces projektowania, a z pewnością im są one bardziej zaawansowane, tym łatwiejsza praca.
Z drugiej strony dostępność oprogramowania i bibliotek programowych oceniona została bardzo nisko, co w świetle wcześniejszych rozważań może wydawać się sprzeczne z rozważaniami. Prawdopodobną przyczyną jest to, że podane kryteria w dużej mierze na siebie zachodziły, a poza tym "dostępność" mogła być postrzegana jako możliwość pobrania plików z Internetu, z czym zapewne większych kłopotów nie ma.
Na rysunku 6 pokazano wykres, w którym wymienione zostały najpopularniejsze architektury mikrokontrolerów funkcjonujące na rynku krajowym. Wyniki procentowe nie są chyba żadnym zaskoczeniem, gdyż dobrze oddają duże zainteresowanie układami ARM, dobrą pozycję firm Atmel i Microchip na rynku krajowym, sentyment do układów z rodziny 8051 wciąż obecny w głowach wielu inżynierów oraz słabsze pozycje produktów STMicro i TI wynikające z wielu zaszłości historycznych.
Rozszerzeniem informacji z tego zagadnienia mogą być dane przedstawione na rysunku 7, na którym pokazujemy producentów mikrokontrolerów, którzy zdaniem ankietowanych mają najsilniejszą pozycję na rynku. Ponownie liderem zestawienia jest Atmel, natomiast wysoka pozycja ST Microelectronics jest chyba pochodną globalnego potencjału tej firmy, inwestycji w ARM-y i wielu wysiłków związanych z promocją tych rozwiązań, m.in. szerokiej obecności w mediach.
Na koniec, na rysunku 8 pokazujemy ranking krajowych dostawców mikrokontrolerów, którzy w redakcyjnej ankiecie zostali wskazani jako firmy o znaczącej pozycji na rynku, takie przedsiębiorstwa, dla których mikrokontrolery są ważną częścią biznesu. Pozycję lidera zestawienia zdobyła Gamma, kolejne pięć miejsc obsadzonych zostało przez doskonale znane firmy, takie jak EBV, Future, Masters, Elhurt i TME, które razem zebrały aż 80% głosów w ankiecie. Oznacza to, że rynek oceniany jest jako mało rozproszony, taki gdzie zasadniczy nurt sprzedaży tworzy kilka firm dystrybucyjnych, a reszta firm odgrywa niewielką rolę.
Firmy
Firmy, które nadesłały wypełnione ankiety do tego zestawienia, można podzielić na kilka wyraźnych grup dostawców o podobnym profilu. Pierwszą tworzą dostawcy powiązani umowami dystrybucyjnymi z kilkoma wiodącymi producentami mikrokontrolerów i dla nich produkty te stanowią z pewnością ważną część biznesu. Takim firmami są w tym zestawieniu: Gamma - autoryzowany dystrybutor Microchipa, Freescale i NXP, drugą jest EBV przedstawiciel Atmela, Freescale Fujitsu, Infineona, NXP i kilku innych.
W omawianej grupie dostawców lokują się również Future Electronics i JM Elektronik znany na rynku z dostaw układów Atmela i Holteka. Taką firmą jest też Contrans TI, wieloletni partner Texas Instruments w Polsce. Druga grupa dostawców to firmy, które w ofercie mają mikrokontrolery jednego wiodącego producenta plus dodatkowo uzupełniają ich sprzedaż produktami oferowanymi niezależnie, bez umów. Przykładem mogą być TME i Elhurt, powiązane z Microchipem lub Masters oferujący produkty ST, Elan i EM Micro.
Trzecia grupa dostawców łączy firmy powiązane umowami z mniej "masowymi" producentami mikrokontrolerów, często takimi, których produkty ukierunkowane są na pracę w określonych aplikacjach, jak Marthel (Nuvoton Technology), Alfine (ADI), MSC (Renesas), Glyn (Renesas, Toshiba, Fujitsu) i Scantec (Jennic). W tabeli są również firmy niezależne, bez umów i autoryzacji, jak Elfa, Semics, SOS electronic lub Spin Elektronik. Osobną kategorię tworzą przedsiębiorstwa, które oprócz mikrokontrolerów sprzedają także oprogramowanie, programatory i sprzęt uruchomieniowy.
Takie kompleksowe oferty mają np. WG Electronics - dystrybutor układów Silicon Laboratories oraz narzędzi i oprogramowania Keil, iSystem i ARM. Taką firmą jest też BTC, sprzedająca mikrokontrolery z rdzeniami ARM oraz zestawy uruchomieniowe i narzędzia oraz RK-System - dostawca kompilatorów i narzędzi uruchomieniowych IAR Systems, Rowley oraz ImageCraft . Firmą mieszczącą się w tej grupie jest też Tomsad - sprzedawca programatorów. Na koniec warto wspomnieć o Evatroniksie - krajowym producencie komponentów wirtualnych oraz dystrybutorze oprogramowania inżynierskiego Altium Tasking i narzędzi dla mikrokontrolerów.
Wybierz dostawcę
Zestawienie dostawców pokazane w tabeli zbiorczej skupia się na dokładnym scharakteryzowaniu potencjału poszczególnych firm handlowych oraz jest próbą oceny ich kompetencji w zakresie technicznym. Niestety tak obszernego tematu, jakim są mikrokontrolery, nie da się scharakteryzować w formie niewielkiej tabeli ani też wyróżnić szczegółów poszczególnych architektur, którymi różniłyby się wystarczająco poszczególne oferty.
Jest to zbyt szeroki temat od strony technicznej, co łatwo zauważyć, gdy otworzy się stronę dowolnego wiodącego producenta mikrokontrolerów i zobaczy, jak bardzo rozbudowane są narzędzia wyboru produktu. Zamiast kilkunastu praktycznie jednakowych zestawień opisujących produkty lub architektury w tabeli o charakterze przeglądowym, staramy się tym razem przybliżyć informacje na temat dostawców. To, czy firma jest mała, czy duża, ile ma lat doświadczenia, ile zatrudnia inżynierów, ma znaczenie w wyborze dostawcy omawianych produktów.
Kluczem do rynku mikrokontrolerów wydaje się nie tylko dobra oferta handlowa, ale także to czy inżynier- konstruktor znajdzie wspólny język z dostawcą. Dlatego w tabeli pokazujemy obszary aplikacyjne, w jakich poszczególni dostawcy czują się kompetentni. Szeroki rynek wymusza dzisiaj specjalizację, bo przy dużej złożoności zagadnień nie sposób jest znać się dobrze na wszystkim. Mamy nadzieję, że nasz przegląd firm zajmujących się tematyką mikrokontrolerów przyda się w pracy inżynierskiej i będzie okazją do odświeżenia sobie wiedzy na temat aktualnego stanu rynku.
Robert Magdziak
Źródłem wszystkich danych przedstawionych w tabelach oraz na wykresach są wyniki uzyskane w badaniu ankietowym
przeprowadzonym wśród firm handlowych oferujących mikrokontrolery i narzędzia projektowe w Polsce.