Zasilanie dla oświetlenia LED

Zasilacze LED to produkt o specyficznych właściwościach dostosowanych do tego typu aplikacji. Oczywiście co do zasady diody można zasilać z różnych źródeł energii, niemniej te specjalizowane pod kątem LED sprawdzają się najlepiej. Warto przez chwilę skupić się na różnicach między typowymi jednostkami adapterowymi a rozwiązaniami do oświetlenia LED.

Zasilacze LED w wersji zewnętrznej, a więc takiej, która stanowi osobną jednostkę w obudowie i współpracujące z siecią energetyczną są produkowane jako wersje stałonapięciowe (CV) i stałoprądowe (CC). Układ sterujący w wersji CC zapewnia ograniczenie prądu wyjściowego, stabilizację i regulację tego prądu oraz kompensację temperaturową. Do ich wyjścia można dołączyć zwykle od jednej do kilku diod połączonych szeregowo. Oba typy muszą spełniać ostrzejsze wymagania w zakresie emisji elektromagnetycznej definiowane przez normę EN55015, która do limitów narzuca ograniczenia w paśmie 9–150 kHz. Już w wersji powyżej 20 watów zasilacze ledowe muszą mieć wbudowany korektor współczynnika mocy PFC, ale za to nie mają ograniczeń związanych z mocą pobieraną bez obciążenia lub minimalną sprawnością, co wymuszają regulacje w zakresie ekoproduktu dla jednostek adapterowych.

Dalsze różnice dotyczą bezpieczeństwa, które dla zasilaczy ledowych wiążą się z większymi wymaganiami. W przypadku awarii napięcie na ich wyjściu nie może się w niekontrolowany sposób zwiększyć ponad poziom uważany za bezpieczny. Wzrost temperatury zasilacza podczas pracy też jest ograniczony po to, aby hipotetyczny montaż w drewnianej zabudowie meblowej nie skończył się pożarem. Kolejne różnice dotyczą funkcjonalności, takiej jak specjalna obudowa, regulacja jasności i podobnych.

Takich specjalizowanych jednostek jest na rynku wiele i bez trudu można wybierać spośród ofert wielu producentów i typów. Rośnie też stopień zaawansowania technicznego zasilaczy ledowych, co ma korzystny wpływ na parametry oświetlenia i trwałość. Poza zasilaczami do sieci energetycznej są jeszcze wersje zasilane niskim napięciem stałym (DC-DC), moduły open frame i układy scalone specjalizowanych konwerterów impulsowych. Zasilacze dla diod LED są produkowane głównie przez firmy azjatyckie, które celują w tworzeniu szerokiego asortymentu standardowych konstrukcji o dobrym poziomie jakości.

Ocena problemów z długim czasem dostaw i wywołanych wojną #8

 

Długie czasy dostaw nadal są jednym z najbardziej dokuczliwych problemów w branży elektroniki i komponenty związane z oświetleniem LED nie są wyjątkiem od tej reguły. Długie czasy dostaw przeszkadzają w realizacji zamówień i ograniczają swobodę pracy inwestorów i integratorów do tego, co da się kupić w rozsądnym czasie, a niekoniecznie do tego, co byłoby optymalne w danych warunkach. 80% pytanych w ankietach specjalistów potwierdziło, że zerwane łańcuchy dostaw mają wpływ na ich biznes, niemniej tylko co czwarty pytany przyznał, że negatywne oddziaływanie jest duże. Trudno prognozować, kiedy te problemy ustąpią, gdyż zależy to w dużej mierze od sytuacji w Chinach, wydarzeń geopolitycznych wywołanych przez wojnę, a także skali podwyżek cen energii w kolejnych miesiącach.

Jakość zasilania, diod, optyki i materiałów

Mówiąc o jakości oświetlenia ledowego, w największym stopniu skupiamy się na ocenie diod, a więc emiterów światła. Rozważamy zagadnienia związane z wpływem temperatury na trwałość, degradacją luminoforu itp. czynnikami. Niemniej z perspektywy lat można powiedzieć, że w wielu przypadkach diody nie są głównym sprawcą złej jakości produktów końcowych. Może kiedyś tak było, ale dzisiaj rozwój technologii pozwala zapewnić ich działanie w dziesiątkach tysięcy godzin.

Poza diodami problemy sprawia zasilanie, zwłaszcza to zintegrowane z lampą, gdyż wówczas zasilacz jest umieszczony blisko źródła światła i całość razem grzeje się znacząco. Prowadzi to do wysychania elektrolitu w kondensatorach elektrolitycznych i przedwczesnych awarii. Zasilacze są też wrażliwe na przepięcia w sieci. Dotyczy to głównie produktów konsumenckich, gdzie oszczędza się na komponentach oraz wersji profesjonalnych w przypadku, gdy warunki eksploatacji są trudne. Świadomość rynku w zakresie wpływu warunków panujących w miejscu instalacji na żywotność jest niewielka i zasilacz zabudowany szczelnie w drewnianym meblu nie jest wcale rzadkością. Ostatnim czynnikiem determinującym jakość i żywotność oświetlenia jest jakość produktów chemicznych, takich jak zalewy hermetyzujące i tworzywa elementów optycznych, które żółkną, kruszą się lub deformują. Warto więc pamiętać, że w zapewnieniu jakości liczy się połączenie wszystkich elementów w spójną całość.

Źródłem wszystkich danych przedstawionych w tabelach oraz na wykresach są wyniki uzyskane w badaniu ankietowym przeprowadzonym wśród dostawców produktów oświetleniowych LED w Polsce.