Lampy LED kształtują rynek oświetlenia samochodowego

Na rynku oświetlenia samochodowego działa wielu producentów, tych bardziej liczących się jest jednak zaledwie pięciu. Zaliczają się do nich dwa japońskie przedsiębiorstwa: Koito oraz Stanley. Pozostałe firmy mające znaczny udział w tym rynku to włoska Magneti Marelli, francuska Valeo oraz niemiecka Hella. Łącznie te pięć przedsiębiorstw miało w 2016 roku w całym rynku oświetlenia samochodowego udział sięgający 80%. Pozostałe 20% rozkłada się pomiędzy piętnaście innych konkurujących ze sobą firm.

W przyszłości na znaczeniu mają zyskać producenci, którzy działają na rynku chińskim. Przewiduje się bowiem, że popyt na samochody w Azji, a szczególnie w Chinach, w najbliższych pięciu latach bardzo wzrośnie. Szacuje się, że w tym regionie w latach 2017-2022 sprzedanych zostanie prawie 65% wszystkich nowych samochodów na świecie.

LED-y siłą napędową

Rys. 1. Prognoza wzrostu wartości światowego rynku oświetlenia samochodowego w latach 2016-2022

Jak przewiduje firma Euler Hermes w swoim najnowszym raporcie dotyczącym przyszłości sektora motoryzacyjnego, w 2019 roku zostanie przekroczona bariera sprzedaży 100 mln sztuk nowych samochodów. Według analityków firmy Yole Développement nie będzie to jednak głównym powodem spodziewanych wzrostów na rynku oświetlenia samochodowego.

Ich zdaniem przyczyni się do tego przede wszystkim rosnące zapotrzebowanie na lampy ledowe, które do tej pory były montowane głównie w samochodach najwyższej klasy, natomiast obecnie zaczynają się upowszechniać również w tańszych autach średniej i niższej klasy. Popularyzacja oświetlenia ledowego pozwoli ponadto na rozwinięcie nowych funkcjonalności w dziedzinie oświetlenia samochodowego.

Zalety lamp LED

Odkąd w 2007 roku wyprodukowano pierwszy reflektor samochodowy zbudowany wyłącznie z diod LED, ten typ źródła światła w tym zastosowaniu stopniowo się popularyzował. Złożyło się na to kilka przyczyn. Najważniejsze z nich to: dłuższa żywotność diod elektroluminescencyjnych, mniejszy pobór mocy i większa jasność w porównaniu z lampami halogenowymi oraz świetlówkami. Zapewniają one także większą elastyczność w zakresie projektowania oświetlenia samochodowego.

Wraz z upływem czasu, dzięki malejącym cenom lampy ledowe zaczęły się upowszechniać nie tylko w pojazdach najwyższej klasy, lecz i w tych tańszych. Do spadku cen przyczyniła się m.in. standaryzacja komponentów i optymalizacja projektów modułów, z których budowane są reflektory. Ważnym powodem upowszechniania się oświetlenia LED w samochodach jest chęć wyróżnienia się ich producentów na tle konkurencji.

Segmenty rynku

Według Yole Développement rynek oświetlenia samochodowego jest napędzany przede wszystkim przez oświetlenie zewnętrzne, a zwłaszcza reflektory, których udział w nim w 2016 roku wynosił dwie trzecie. Drugie miejsce zajmowały lampy tylne (17%), natomiast udział innych typów oświetlenia, takich jak na przykład światła przeciwmgielne czy światła stopu, stanowił w 2016 roku pozostałe 7%.

Jeżeli z kolei chodzi o oświetlenie wewnętrzne, jego wkład analitycy Yole Développement ocenili tylko na 10%. Obecnie oświetlenie wewnętrzne, do którego zalicza się zarówno oświetlenie ogólne, jak i podświetlenie paneli i przycisków, pełni nie tylko funkcję dekoracyjną, ale poprawia również komfort użytkowania, ułatwiając kierowcy i pasażerom orientację w przestrzeni. Dzięki temu zwiększa się także pośrednio bezpieczeństwo, ułatwiając użytkownikom samochodów ich obsługę i poruszanie się w nich oraz wpływając na ich nastrój, od którego z kolei zależy ich skupienie oraz szybkość podejmowania decyzji. W związku z tym projektowanie oświetlenia wewnętrznego aut wymaga kompromisu między jego atrakcyjnością wizualną a funkcjonalnością.

W przyszłości jeszcze zyska ono na znaczeniu, dzięki czemu spodziewany jest wzrost jego udziału w rynku oświetlenia samochodowego. Przyczyni się do tego przede wszystkim wprowadzenie do użytku aut autonomicznych. Przewiduje się bowiem, że ich wnętrza będą bardziej przypominać salony domów, z kanapami, stolikami i wyświetlaczami, także na szybach, niż te tradycyjne rozkłady, z wydzielonymi częściami dla kierowcy i pasażerów.

Oświetlenie adaptacyjne

W zakresie oświetlenia zewnętrznego, szczególnie lamp przednich, od wielu już lat trwają prace nad rozwojem oświetlenia adaptacyjnego. Chodzi o takie lampy, które emitują wiązkę światła o parametrach (długości, kształcie) automatycznie dostosowujących się do warunków jazdy, czyli zmieniających się w zależności od m.in. aktualnej prędkości pojazdu, ruchu na drodze, a przede wszystkim pojazdów nadjeżdżających z naprzeciwka, pieszych, zwierząt czy pogody. Realizacja takiej funkcjonalności stała się możliwa dzięki wyposażeniu samochodów w kamery montowane na przedzie pojazdu, które monitorują ruch na drodze oraz jego otoczenie. Drugim niezbędnym elementem takiego systemu są ledowe reflektory matrycowe.

Reflektory tego typu działają na przykład w ten sposób, że po wykryciu przez kamerę samochodów nadjeżdżających z naprzeciwka lub jadących przez danym autem automatycznie jego odpowiednie moduły diodowe są wyłączane. Dzięki temu unika się oślepienia jego światłami innych kierowców. Ponadto inne możliwości zastosowania oświetlenia adaptacyjnego to: rozjaśnianie świateł w razie wykrycia znaków drogowych, oświetlanie pieszych światłem punktowym lub dopasowanie wiązki do warunków pogodowych i rodzaju nawierzchni.

Samochody autonomiczne

Obecnie największa rozdzielczość reflektorów matrycowych wynosi kilkadziesiąt punktów świetlnych. Trwają prace nad jej zwiększeniem do kilku, a nawet kilkuset tysięcy punktów świetlnych, co ma być możliwe dzięki wykorzystaniu m.in. takich źródeł światła, jak mikrodiody LED i lasery.

Podobnie, jak w przypadku oświetlenia wewnętrznego, przewiduje się, że wprowadzenie aut autonomicznych będzie miało duży wpływ na ten segment rynku oświetlania samochodowego. Prognozuje się, że mogą one wpłynąć na funkcję, jaką pełni oświetlenie zewnętrzne, poszerzając ją. Obecnie bowiem ich głównym zadaniem jest zapewnienie kierowcy lepszej widoczności. Za jego pośrednictwem komunikuje się on również z innymi użytkownikami drogi i to właśnie ta funkcja ulegnie w przypadku samochodów autonomicznych znaczącemu poszerzeniu. Wprowadzenie pojazdów zautomatyzowanych będzie wymagało rozwoju funkcji sygnalizacji, tak aby auta zautomatyzowane mogły bezpiecznie przemieszczać się po drogach razem z samochodami niezautomatyzowanymi i pieszymi.

Komunikatów przekazywanych do otoczenia przez pojazdy autonomiczne będzie z pewnością więcej niż teraz, dlatego powinny być przekazywane w sposób jednoznaczny i uproszczony. Realizację tego z pewnością ułatwi oświetlenie ledowe o dużej rozdzielczości.

Monika Jaworowska