Potrzeba specjalizacji
Tak samo jak nie da się znać na wszystkim w pracy zawodowej i trzeba się specjalizować w jakiejś dziedzinie, tak samo w zakresie badań trudno zapewnić pełną kompleksowość. Konieczna jest specjalizacja, a więc ukierunkowanie oferty na pewien zakres zagadnień metrologicznych.
Daniel Sterniczuk
kierownik Laboratorium Elektroniki i Akustyki w Łukasiewicz - Przemysłowym Instytucie Motoryzacji
- Jakie są główne czynniki przeszkadzające w rozwoju rynku badań?
Na rynku jest wiele urządzeń o niesprawdzonej jakości. Ich niższa cena może wynikać z tego, że producenci pominęli bądź ograniczyli do minimum etap badawczy. Odbiorca końcowy, w większości przypadków, nie zdaje sobie sprawy z zagrożeń płynących ze stosowania niesprawdzonych urządzeń. Takie produkty mogą przestać poprawnie funkcjonować, a co więcej, mogą wpływać bezpośrednio na funkcjonowanie innych urządzeń w obrębie jednego systemu (np. w pojeździe). Zatem producenci, którzy dewaluują znaczenie badań w procesie wdrażania swoich urządzeń oraz odbiorcy końcowi, którzy przez brak świadomości akceputują to, mają duży wpływ na spowalnianie rozwoju rynku. Na ten moment trudno określić, czy producenci pomijają proces badawczy z braku świadomości czy z konieczności szukania oszczędności – należałoby zatem położyć większy nacisk na uświadamianie producentów urządzeń elektronicznych o dużym znaczeniu badań na każdym etapie życia produktu.
- Jakie są oczekiwania klientów w stosunku do laboratoriów badawczych?
Klienci laboratoriów badawczych w głównej mierze oczekują kompleksowości wykonywanych usług. Urządzenia elektroniczne powinny spełniać wymagania w zakresie badań mechanicznych, środowiskowych, materiałowych, EMC i elektrycznych. Dopiero wówczas można potwierdzić ich jakość, bezpieczeństwo użytkowania i niezawodność. Możliwość realizacji pełnego zakresu badań w jednej jednostce jest bardzo istotna. Jest to duże wyzwanie dla instytutów badawczych, które muszą posiadać wyspecjalizowaną aparaturę oraz zatrudniać wykwalifikowany personel badawczy w szerokim spektrum dyscyplin naukowo-technicznych. Dodatkowo poza kompleksowością pełnionych usług klienci oczekują również wysokiej jakości realizowanych badań, potwierdzonych stosowną akredytacją. Certyfikat akredytacji daje zapewnienie co do wiarygodności otrzymanych wyników badań, ponadto ma bezpośredni wpływ na współpracę z rynkiem międzynarodowym. Zatem stanowi nie tylko wartość czysto techniczną, ale również marketingową.
|
Pogłębiająca się specjalizacja to także splot wielu procesów. Pierwszy i chyba najważniejszy to duży koszt niezbędnej aparatury pomiarowej do prowadzenia badań. Im większa złożoność elektroniki, im wyższe częstotliwości pracy, bardziej złożone modulacje itd., tym aparatura musi być lepsza.
Czynniki sprzyjające zlecaniu badań do laboratoriów #5
Na liście czynników, które w największym stopniu sprzyjają zlecaniu badań w placówkach badawczych, wyróżniają się dwie pozycje: wymagania prawne oraz złożoność zagadnień technicznych. Dalsze dwie pozycje to, że placówki te zatrudniają kompetentnych specjalistów i efekt coraz większej specjalizacji. Konieczna jest wiedza na temat tego, co badać i w jakim zakresie, w jaki sposób mierzyć i jeśli wyniki są złe, to jak można poprawić projekt. To ostatnie zagadnienie staje się coraz istotniejsze, bo elektronika jest coraz bardziej złożona, wymagań prawnych stale przybywa, przepisy nieustannie się zmieniają, a czasu na zgłębianie takich zagadnień jest coraz mniej.
Aby kontrolować jakiś parametr, posiadany przyrząd musi mieć odpowiednią klasę dokładności, np. o rząd wielkości lepszą rozdzielczość, stabilność długo- i krótkoterminową i podobne własności. To w praktyce oznacza koszty, bo aparatura "z górnej półki", a na dodatek produkowana w relatywnie małych seriach, jest bardzo droga. Taką aparaturę trzeba utrzymywać w jakości metrologicznej, czyli kalibrować i wzorcować, co w praktyce wymaga kupienia usługi, opłacenia transportu. Im więcej aparatury, tym większe koszty, stąd w praktyce trzeba znaleźć jakiś kompromis między szerokością oferty a ceną usług.
Przemysław Stencel
OBR CTM S.A.
- Czego poszukują klienci laboratoriów?
Klienci laboratoriów poszukują kompleksowej obsługi w zakresie wymaganych badań. Gdy podczas badań pojawiają się problemy ze spełnieniem wymagań, oczekują wsparcia ze strony personelu laboratorium umożliwiającego rozwiązanie pojawiających się problemów. Dlatego ważne jest to, aby laboratoria badawcze miały doświadczoną kadrę oraz aby ten personel brał udział w jak największej liczbie warsztatów oraz szkoleń w zakresie kompatybilności elektromagnetycznej. Dla większości klientów istotne jest, aby laboratoria badawcze miały akredytację w zakresie prowadzonych badań.
- Jakie są oczekiwania w stosunku do laboratoriów badawczych?
Nowi klienci laboratoriów badawczych najczęściej oczekują wsparcia w zakresie określenia wymagań dla danego urządzenia. Laboratoria Badawcze OBR CTM S.A. gwarantują realizację takiej potrzeby. Stali klienci oczekują elastycznej możliwości rezerwowania badań pre-compliance oraz krótkiej realizacji testów finalnych wraz z wydaniem pełnego raportu z badań, w którym znajdą wszystkie istotne informacje na temat przeprowadzonych badań. Dlatego też specjaliści naszych laboratoriów z największą starannością dopracowują raporty z badań oznakowanych logo akredytacji.
- Jakie wymagania wobec usług mają klienci?
Firmy zlecające badania coraz częściej pytają o możliwość uczestniczenia swoich inżynierów podczas badań. Podczas obserwowania badań nasi klienci poznają zjawiska związane z kompatybilnością elektromagnetyczną i samą metodykę wykonywania badań. Takie podejście pozytywnie wpływa na projektowanie nowych urządzeń i wdrażanie rozwiązań poznanych podczas wizyt w laboratorium. Z myślą o klientach nasze laboratoria, budując nowy budynek laboratoryjny, stworzyły strefę dla klientów, aby taka wspólna praca była wygodniejsza.
|
Poza kosztem kupna i utrzymania w ruchu aparatury pomiarowej, który w przypadku wielu badań związanych z np. radiokomunikacją już i tak bywa ogromny, laboratorium musi jeszcze znaleźć środki na opłacenie pracy kompetentnego personelu. Same przyrządy nie tworzą wartości metrologicznej, bo trzeba wiedzieć, co mierzyć, jak mierzyć i jak interpretować wyniki oraz umieć odnieść rezultaty do wymagań normatywnych. Do kosztów pracy należy dopisać jeszcze opłaty za pogłębianie wiedzy, gdyż co chwila wychodzą jakieś nowe normy lub pojawiają się rewizje starszych regulacji i trzeba się w tym wszystkim orientować, tak samo jak w nowościach technicznych pojawiających się na rynku. Bo jeśli na rynek wchodzi nowy standard komunikacji bezprzewodowej, to zespół musi mieć rozeznanie, jak badać takie produkty.
Główne czynniki oddziałujące pozytywnie na rozwój rynku usług badawczych #6
Główne pozytywne czynniki sprzyjające rozwojowi rynku usług badawczych w zakresie urządzeń elektronicznych od wielu lat są w zasadzie tylko trzy: większa świadomość rynku co do konieczności badań urządzeń, rosnące wymagania klientów oraz coraz więcej wymagań prawnych wynikających z pojawiających się nowych norm. Podobnie jak w poprzednich naszych badaniach zagrożenie karą i koniecznością wycofania produktu z rynku została oceniona najsłabiej, a więc jako najmniej istotna.
Które branże/grupy firm najczęściej zlecają badania do placówek? #7
Zestawienie głównych branż i sektorów rynku otwiera jak zwykle sektor automatyki przemysłowej, a więc najbardziej wartościowy w skali kraju obszar rynku, gdzie jednocześnie liczy się jakość, pewność i możliwość bezproblemowego działania urządzeń w trudnych warunkach środowiskowych i obok innego sprzętu. Drugi obszar tworzy aparatura pomiarowa, która często wymaga okresowej kalibracji i sprawdzenia i tym samym przejścia przez ścieżkę oceny w laboratorium. Trzecia pozycja objęła wojsko, lotnictwo i branże profesjonalne, a więc takie obszary, w których nakładane są dodatkowe wymagania branżowe lub specjalne rygory, które trzeba spełnić.
Ostatnią kwestią w tym temacie jest akredytacja laboratorium. Uzyskanie takiego statusu potwierdzającego kompetencje aparaturowe i merytoryczne nie jest ani proste, ani darmowe. Poza tym akredytacja nie dotyczy całej oferty laboratorium, tylko jakiegoś zakresu badań i nie jest dana na zawsze. Wymaga uaktualniania, a więc przechodzenia przez audyty weryfikujące jakość usług, parametry mierników itp. W jakimś sensie akredytacja staje się więc tożsama ze specjalizacją.
Dr inż. Krzysztof Małeck
właściciel firmy KONTECH
- Własne laboratorium badawcze – czy nasze firmy elektroniczne na to stać?
Proces produkcji urządzeń elektronicznych, z roku na rok, staje się coraz bardziej zaawansowany i złożony nie tylko pod względem aparaturowym i technologicznym, ale również wymagającym w stosunku do kompetencji kadry inżynieryjno-technologicznej. Składa się na to nie tylko postępująca miniaturyzacja urządzeń elektronicznych, ale także wzrost ich niezawodności oraz presja na obniżanie kosztów wytworzenia produktu. Nie do pominięcia są również coraz to większe ograniczenia i restrykcje środowiskowe, w wyniku których systemowo wyklucza się materiały szkodliwe dla środowiska, a wprowadza nowe, często niedopracowane i niejednokrotnie droższe materiały proekologiczne czy techniki sprzyjające naturze.
Utrzymanie procesu produkcyjnego na możliwie najwyższym poziomie (minimum błędów produkcyjnych i reklamacji) wymaga stałej kontroli wielu parametrów technologicznych poprzez rutynowe sprawdzenia maszyn i testy materiałów używanych w produkcji.
Duża ilość wykonywanych pomiarów sprawia, że w przedsiębiorstwie produkcyjnym niezbędnym staje się powołanie do życia zespołu (minilaboratorium), który w sposób adekwatny czuwać będzie nad kontrolą i utrzymaniem właściwych parametrów produkcyjnych.
Istnieje jednak spora liczba owych parametrów, których ustalenie wiąże się z użyciem kosztownej aparatury pomiarowej lub warunków laboratoryjnych, a co za tym idzie wykwalifikowanej kardy do obsługi i realizacji tych zadań. Decyzja o budowie własnego laboratorium staje się wówczas silnie uzależniona od możliwości inwestycyjnych przedsiębiorstwa oraz możliwości utrzymania stałych kosztów aparatury i wysoko wykwalifikowanej i doświadczonej kadry laboratoryjnej. Jak można zaobserwować, przypadki takich decyzji są wciąż sporadyczne.
W odróżnieniu od kontroli funkcjonowania wyrobów elektronicznych, w szczególności konstrukcji prototypowych, kontrolę technologii produkcji sprowadzić można do niezbędnego minimum, tj. bieżącej kontroli maszyn i materiałów produkcyjnych oraz statystycznego sterowania procesami produkcyjnymi. Natomiast okresowe sprawdzenia, testy i bardziej zaawansowane badania z powodzeniem mogą być wykonywane w laboratorium zewnętrznym. W ten sposób obsłużone mogą być również wszelkiego rodzaju poważniejsze problemy technologiczne oraz reklamacje klienckie. Atutem dodatkowym, oprócz braku kosztów stałych, jest przy tym bezstronność wyników jednostki zewnętrznej. Outsourcing badań laboratoryjnych i usług konsultingowych jest z powodzeniem podejmowany przez wiele firm EMS, które potwierdzają nie tylko ich merytoryczną skuteczność, ale i uzasadnienie ekonomiczne takich decyzji. Stała współpraca ze specjalistycznym laboratorium przynosi z czasem dodatkowe atuty, takie jak obsługa "online", ekspresowa pomoc w przypadkach awaryjnych, elastyczność we współpracy itp.
|
