Miniaturyzacja i sprzęt mobilny sprzyjają plastikowi
W branży elektroniki miniaturyzacja i wiążące się z nią coraz większe znaczenie urządzeń mobilnych są czynnikami potęgującym zapotrzebowanie na obudowy z tworzyw sztucznych. Wersje metalowe, w tym małe obudowy metalowe, trafiają w rynkowe nisze i w zastosowania specjalne, takie, gdzie wymagana jest bardzo duża odporność środowiskowa i mechaniczna, gdzie liczy się możliwość ekranowania elektromagnetycznego oraz niewrażliwość na promieniowanie UV i długowieczność. W zasadzie wszystkie pozostałe czynniki techniczne i użytkowe przemawiają za obudowami z tworzywa sztucznego.
Obudowy metalowe sprawdzają się w urządzeniach telekomunikacyjnych pracujących na zewnątrz, w transporcie kolejowym i morskim, rozległych instalacjach przemysłowych, urządzeniach radiowych, bo tam wymagana jest najwyższa trwałość. Ale w porównaniu do całego rynku takich aplikacji nie ma tak wiele i nie są one też masowe.
Mamy w ofertach coraz więcej wersji z plastiku także dlatego, że są one coraz lepsze. Poliwęglan i inne tworzywa w wersji wzmacnianej (np. dodatkiem włókna szklanego), razem z wylewanymi uszczelkami, dają w efekcie produkt niewiele odstający funkcjonalnie od wersji metalowych. Hermetyczne obudowy plastikowe z poprawioną wytrzymałością mechaniczną są dostępne w coraz szerszym asortymencie, co dodatkowo świadczy o tym, że rynek ewoluuje w kierunku plastiku.
Na które typy obudów jest największy zbyt na rynku krajowym?
Najbardziej poszukiwane są obudowy małe plastikowe w tym wersje na szynę DIN oraz małe metalowe. Mają one największą uniwersalność, pokrywają ogromną liczbę zastosowań oraz są dostępne w najszerszym zakresie spektrum typów i wersji. Obudowy na szynę DIN są bardzo popularne w systemach przemysłowych i układach automatyki budynkowej. Zapewniają one wygodę i prostotę montażu oraz są standardową konstrukcją z możliwością łączenia produktów różnych producentów. Reszta ma zdaniem ankietowanych specjalistów znacznie słabsze znaczenie rynkowe, co wynika z ich innego obszaru aplikacyjnego.
Producenci
Producenci obudów zwykle specjalizują się w określonym typie (np. metalowe lub plastikowe), obszarze rynku, a nawet konkretnych aplikacjach i często wytwarzają produkty niszowe. Produkcja obudów to stanowczo zbyt szeroka branża, aby możliwe było jej zdominowanie przez kilka dużych firm, stąd na rynku jest wielu producentów. Równocześnie produkcja obudów to obszar kapitałochłonny od strony przygotowania produkcji, maszyn, oprzyrządowania, form wtryskowych i tym samym producenci nie są w stanie szybko poszerzać asortymentu. W branży dominuje ewolucyjne podejście do biznesu, co ogranicza konkurencję z innymi firmami i zapewnia dużą różnorodność.
Krajowi producenci obudów to m.in. Armel, Jakubowski, Kommet, Radiolex, Elmag, Kradex, Maszczyk. Poza Kradeksem i Maszczykiem polskie firmy produkcyjne w większości zajmują się wytwarzaniem obudów metalowych, które przeznaczone są do zastosowań w telekomunikacji, sterowniach, systemach zasilania, systemach komputerowych i podobnych zastosowaniach przemysłowych, takich, gdzie zamówienia dotyczą niewielkich serii produktów, ale za to na przykład wymagających zapewnienia dużej odporności na czynniki środowiskowe, o indywidualnych cechach.
Do kluczowych na rynku producentów zagranicznych należą przedsiębiorstwa będące oddziałami producentów zagranicznych – są nimi m.in. Phoenix Contact, Rittal, Italtronic.
Najważniejsze trendy zmieniające rynek obudów
Najważniejsze trendy zmieniające rynek obudów to usługi obróbki mechanicznej i indywidualizacji poprzez modyfikacje mechaniczne, lakierowanie, wykonywanie frontów (paneli), tak aby w efekcie otrzymać kompletny i gotowy produkt, do którego wystarczy zamontować płytkę i akcesoria. Wysoka jakość i dokładność wykonania zawsze mają znaczenie, gdyż jest to uniwersalne i ponadczasowe kryterium dla całej współczesnej techniki. Warto dostrzec, że za istotne czynniki uznano też to, aby obudowa miała charakter uniwersalny, a więc dała się przynajmniej częściowo wykorzystać do kolejnych wersji jako rozwiązanie skalowalne. W ten sposób można mieć mniejsze koszty oraz spójną koncepcję wzorniczą dla całej serii.
Dystrybutorzy
Dla producentów obudowy z reguły są główną działalnością, dla dystrybutorów są fragmentem większej oferty. To ostatnie wynika z faktu, że wielu producentów ma nieraz wąską specjalizację i dystrybutor, chcąc zapewnić szeroki asortyment dla różnych odbiorców, musi pozyskiwać je z wielu źródeł. Przykładem firm dystrybucyjnych, dla których obudowy to ważna część biznesu, mogą być Apar, Dacpol, Eltron.
Drugą grupę dystrybutorów tworzą dostawcy związani z jedną lub maksymalnie dwoma producentami. Obudowy w tym przypadku są uzupełnieniem i dopełnieniem innej części biznesu i pozwalają im zwiększyć wartość dodaną. Przykładem mogą być tutaj firmy Semicon, LaFot, Eltronika, Microdis, Soyter Components lub OEM Automatic.
Obudowy sprzedają też wszyscy dystrybutorzy katalogowi. Firmy te mają szerokie spektrum produktów, co do zasady im większe, tym lepsze, najlepiej liczone w milionach.
Dobre dopasowanie obudowy do aplikacji, wybór odpowiedniego rozwiązania spośród dostępnych opcji lub z elementów systemu modułowego, weryfikacja pomysłów konstruktorów, a także przedstawienie możliwości kompozycji obudowy jako całości dla aplikacji klienta, to zadanie dla producenta lub dystrybutora. Zadaniem dostawcy jest też często weryfikacja pomysłów konstruktorów, a więc ocena i wyjaśnianie sensowności przyjętych założeń, wykrywanie słabych punktów, wskazywanie pomyłek lub elementów wymagających przemyślenia. Im dziedzina jest bardziej odległa od projektowania elektroniki, tym niestety pracy w takich obszarach jest więcej.
Źródłem wszystkich danych przedstawionych w tabelach oraz na wykresach są wyniki uzyskane w badaniu ankietowym przeprowadzonym wśród dostawców obudów dla urządzeń elektronicznych w Polsce.
