Wentylatory nie znikną

Wentylatory zniknęły lub szybko zanikają w urządzeniach konsumenckich oraz małych aplikacjach przemysłowych, ale rozwiązania przemysłowe i energoelektronika nie mogą się bez nich obejść i stawiają tym produktom coraz większe wymagania. Wentylatory do chłodzenia szaf instalacyjnych w halach produkcyjnych, do obsługi serwerowni, wydajnych zespołów komputerowych, urządzeń medycznych, maszyn, oświetlenia scenicznego i do podobnych zastosowań są i długo jeszcze będą niezbędne.

Dlatego wielu producentów ma w ofercie rozwiązania o dużej trwałości odporne na kurz i mgłę olejową, których łopatki są wyważone, a działanie ciche. Na rynku są dostępne wersje z czasem życia powyżej 150 tys. h, zakresem temperatur pracy od -20 do +85ºC, a nawet wersje szczelne z IP68.

Aktualna koniunktura na rynku

Rynek materiałów i komponentów do zarządzania ciepłem w urządzeniach elektronicznych to stabilny sektor o uporządkowanych relacjach i sieci zaopatrzenia niezmiennych od lat, zwłaszcza gdy patrzy się na sektor związany z wentylatorami i radiatorami. Większa dynamika wydarzeń zachodzi w obszarze materiałów termoprzewodzących, ale nie wydaje się, aby wpływ ten był wielki. Wykres ilustrujący ocenę aktualnej koniunktury na rynku pokrywa się, jeśli chodzi o proporcje, z oceną całego roku, co prowadzi do wniosku, że koniunktura jest niezmienna, stała i po uśrednieniu bardzo dobra (badanie wykonane w grudniu 2017 r.).

Standardem jest wyprowadzenie impulsów tachometrycznych pozwalające na kontrolę obracania i możliwość regulacji obrotów. Nowe konstrukcje dużych jednostek mają też energooszczędne silniki. Najnowsze wentylatory mają również rozbudowane systemy zabezpieczeń, które nie tylko sygnalizują elektronice sterującej urządzeniem awarię, czyli zatarcie łożyska, ale także zapewniają precyzyjny rozruch, a nawet poprzez chwilowe odwrócenie kierunku wirowania usiłują oczyścić łopaty z kurzu. Coraz częściej wentylatory prócz zasilania i zwrotnej informacji o obrotach wirnika mają jeszcze w złączu zasilającym czwarty przewód pozwalający na precyzyjną regulację szybkości wirowania.

Tabela 1. Przegląd ofert dostawców urządzeń i materiałów do zarządzania ciepłem w elektronice

Wentylatory na napięcie stałe i rozmiarze do ok. 120×120 mm to rozwiązania kierowane przede wszystkim do elektroniki powszechnego użytku i sprzętu komputerowego. W tym obszarze zmiany są trudno dostrzegalne, ale można powiedzieć, że sprowadzają się do zapewniania dużej trwałości poprzez użycie łożyska ślizgowego z materiału porowatego lub kulkowego, a także dokładne wyważenie łopat.

Rośnie też stale liczba dostępnych typów, tak aby można było dobrać pasujący element w każdej sytuacji. Do wyboru są wersje kwadratowe od ok. 20×20 mm po 120×120 mm o kilku różnych grubościach. W ramach jednego wymiaru można jeszcze wybierać ułożyskowanie i wydajność przepływu powietrza oraz napięcie zasilania. Są też wentylatory okrągłe i dmuchawy, co razem daje dużo ponad setkę dostępnych wersji.

Wentylatory o wymiarach poniżej 20×20 mm są uznawane za mniej typowe, ale także dostępne, tak samo jak wentylatory zasilane napięciem przemiennym prosto z sieci. Wersje ciche, wykorzystywane w sprzęcie konsumenckim (głównie w komputerach PC), mają specjalne wolnoobrotowe silniki oraz wielołopatkowe śmigła, aby możliwe było zapewnienie podobnej wydajności chłodzenia jak w wersjach normalnych.