Ochrona EMI/ESD - Materiały i podzespoły

Coraz większy stopień scalenia podzespołów i rosnące skomplikowanie układów elektronicznych powodują, że wrażliwość elektroniki na wyładowania elektrostatyczne i zaburzenia pola elektromagnetycznego staje się coraz większa. Problemy pogłębiają się wraz z rosnącym rynkiem i coraz większym znaczeniem elektroniki w naszym życiu. Dlatego, mimo że urządzenia i materiały antystatyczne oraz środki ochrony elektromagnetycznej towarzyszą od lat projektowaniu i produkcji elektroniki, z czasem znaczenie skutecznej ochrony staje się coraz bardziej istotne i trudniejsze do uzyskania.

Rys. 1. Zestawienie pozytywnych i negatywnych trendów rynku materiałów i podzespołów ochrony EMI/ESD

Ochrona antystatyczna i elektromagnetyczna to z pewnością niełatwa tematyka od strony technicznej. Nie wszystko daje się tu zmierzyć i sprawdzić, a nawet jeśli można wykonać jakieś pomiary, to zwykle wymagają one drogiej i skomplikowanej aparatury leżącej poza zasięgiem wielu krajowych firm.

Dlatego sprzedaż tych produktów wymaga doświadczenia i niemałej wiedzy od firm po to, aby móc być dla klientów nie tylko handlowcem, ale i konsultantem, pomagającym rozwiązywać problemy. Jest to także niełatwy obszar rynku od strony biznesowej z dużą konkurencją ze strony innych dostawców.

Rynek produktów ochrony przed wyładowaniami elektrostatycznymi obejmuje głównie materiały i sprzęt do produkcji elektronicznej, przeznaczony do pracy na hali produkcyjnej i w magazynach komponentów. Do tej grupy zalicza się m.in. odzież, obuwie, opaski na nadgarstki, podkładki na stoły. Jest to także sprzęt do tworzenia stanowisk pracy taki, jak pojemniki, krzesła, meble, regały oraz cała szeroka gama materiałów eksploatacyjnych: od torebek, przez ściereczki po produkty chemiczne do utrzymania czystości.

Drugi nurt produktów zawiązanych z ESD stanowią podzespoły ochronne, głównie diody, warystory i elementy wyładowcze. Ich rynkowe znaczenie jest porównywalnie znacznie mniejsze, gdyż większość wrażliwych elementów elektronicznych, w tym praktycznie wszystkie układy scalone, ma obecnie zabezpieczenia antystatyczne wbudowane do wewnątrz struktury krzemowej. To samo dotyczy interfejsów komunikacyjnych, układów zasilania, transceiverów radiowych, układów akwizycji danych, które mają nierzadko wbudowaną ochrornę.

Podobny podział na dwie grupy produktowe widoczny jest w przypadku produktów przeznaczonych do zapewnienia kompatybilności elektromagnetycznej, gdzie oferta materiałów towarzyszy podzespołom dyskretnym. Niemniej ponieważ ochrona elektromagnetyczna opiera się na elementach indukcyjnych, ferrytach, metalowych ekranach, które nie dają się zintegrować wewnątrz krzemu i zwykle mają spore wymiary, w tym przypadku oba nurty są znacznie bardziej proporcjonalnie wyrównane.

Ponadto podzespoły związane z EMC zajmują wiele miejsca w ofertach dystrybucji, bo i sama tematyka jest dzisiaj na czasie. Biorąc pod uwagę skromny potencjał naszej elektroniki, rynek produktów ochronnych jest dosyć zróżnicowany i obejmuje wielu dostawców. Oznaczać to może, że biznes związany z tymi wyrobami jest atrakcyjny i perspektywiczny, niemniej konkurencja jest spora.

Jerzy Kustra

szef działu marketingu w firmie Renex

Jakie są czynniki sprzyjające rozwojowi rynku materiałów i podzespołów do ochrony antystatycznej w Polsce?

Rozwój technologii w elektronice wymusza wprowadzanie coraz bardziej skutecznej ochrony antystatycznej, co sprzyja rynkowi. Obroty rosną także na skutek dużej konkurencji i rozwoju elektroniki użytkowej oraz w wyniku wnikliwych analiz działów kontroli jakości, które potrafią ocenić, co jest przyczyną błędów w produkcji lub zwrotów od klientów. W moim przekonaniu najważniejszym powodem rozwoju rynku jest jednak zwiększenie świadomości klientów w zakresie ochrony przed EMI/ESD. Wiedza okazuje się równie ważna, być może nawet ważniejsza, jak właściwe zabezpieczenia fizyczne.

Jakie są najważniejsze cechy brane pod uwagę przy kupnie materiałów antystatycznych?

Jak w wielu innych przypadkach ważne kryterium stanowi cena. Jednak w dalszej kolejności kupujących interesują certyfikaty i zgodność z obowiązującymi normami, marka producenta, gwarancja, dzięki której można się upewnić, czy np. odzież antystatyczna po kilku praniach będzie nadal chroniła. Istotne są także szkolenia, bo pracownicy muszą wiedzieć, w jaki sposób stosować się do warunków ochrony przed ESD, możliwość przeprowadzania audytu w siedzibie i oczywiście profesjonalne, rzetelne doradztwo uwalniające od rozterek na temat tego, czy kupię produkty, które są mi potrzebne, czy takie, które chce sprzedać dystrybutor. W moim przekonaniu w handlu produktami ochrony EMI/ESD należy opierać się na rzetelnym informowaniu klientów i dbaniu, aby produkty spełniały normy i naprawdę zapewniały ochronę, ważne jest również zapewnienie szybkich dostaw oraz kompletnej oferty. Dostawca musi również prowadzić szkolenia i profesjonalne doradztwo.