Trudny okres, w jakim jest ostatnio gospodarka zaostrzył kryteria wyboru produktów dla wielu nabywców diod oświetleniowych. Większość zwraca uwagę nie tylko na wydajność i jakość, ale i na cenę, dlatego popularne są chińskie produkty nawet, jeśli dają one namiastkę oszczędności i nowoczesności. Niemniej dystrybutorzy zgodnie zauważają, że w porównaniu do innych grup podzespołów elektronicznych, diody okazały się w zasadzie odporne na zawirowania i spadki. Zapewne powodem jest to, że jak na razie spora część produktów trafia do zastosowań profesjonalnych i aplikacji luksusowych. W takich obszarach w czasie kryzysu zwykle inwestuje się a nie oszczędza, czemu sprzyjają niższe ceny towarów i usług w tym okresie.

Mariusz Kaczor Inżynier aplikacyjny firmy Contrans TI Na jakie parametry należy zwrócić uwagę przy wyborze elementów zasilających do diod LED? Zasilacze LED to najczęściej regulatory prądu, których istotnym parametrem jest stabilność jego średniej wartości oraz niski poziom tętnień. Sprzyja to uzyskaniu długiej żywotności diod LED, choć nie wpływa na jakość percepcji światła przez użytkownika. Duże znaczenie dla naszego komfortu ma, by poziom świecenia nie fluktuował w widoczny sposób, co jest częste w „przeregulowanych” układach. Znacznie lepiej radzą sobie te z otwartą pętlą regulacji. Istotna jest też trwałość zasilaczy, znacznie ograniczana przez czas życia kondensatorów elektrolitycznych. Regulatory niewymagające ich zastosowania zyskują dodatkowy kredyt zaufania. Co zmienia się w technologii tych produktów? Jakie porady można dać klientom? Dużą uwagę zwraca się ostatnio na prawidłową wartość współczynnika mocy, którą osiąga się dwojako. Zastosowanie aktywnego korektora PFC jest nieodzowne w dużych zasilaczach i wymaga zastosowania nietrwałych kondensatorów elektrolitycznych. W mniejszych „domowych” zasilaczach można stosować topologię o dobrych naturalnych właściwościach, jak boost-buck (Cuk) lub buck, która pozwala uniknąć większości problemów. Producenci zwracają też uwagę na sprawność energetyczną układów, szczególnie w trybie oczekiwania. Produkty o „zielonych” właściwościach są szczególnie godne polecenia z uwagi na ich mniejszą szkodliwość dla środowiska. Co w największym stopniu ogranicza rozwój rynku? Ceny źródeł światła pozostają na wysokim poziomie, kilkukrotnie przewyższając wartość zasilacza. Oświetlenie półprzewodnikowe jest kosztowne, a redukcja nakładów na serwis, energooszczędność i wysoka funkcjonalność nie zawsze równoważy wyższy koszt zakupu. Nowoczesne oświetlenie pozostaje najczęściej rozwiązaniem dla klientów instytucjonalnych. Istnieją też ograniczenia technologiczne. O ile budowa zasilacza modułowego nie jest kłopotliwa to integracja zasilacza w oprawę żarówki wciąż jest wyzwaniem dla inżynierów.

Tab.1. Przegląd ofert krajowych dostawców diod LED dużej mocy i układów zasilających

Powoli rośnie liczba firm, które wykonują profesjonalny sprzęt oświetleniowy. Trzy lata temu taka firmą było w raporcie w zasadzie tylko wrocławskie Lediko, obecnie takich firm jest już cała czwórka. Na krajowym rynku elektroniki zmiany nigdy nie następowały szybko, co widać właśnie przy okazji pracy nad kolejnymi edycjami raportów, jakie następują z cyklem mniej więcej trzyletnim.

W przypadku diod LED i produktów z nimi związanych tempo to jest imponująco duże. Do produkcji lamp ulicznych bazujących na LED przymierzają się polskie firmy działające w branży oświetleniowej, jak na przykład Brilux, a nawet niektórzy producenci kontraktowi. Niestety barierą dla tych planów jest słabe zainteresowanie ze strony samorządów i inwestorów wynikające z wysokiej ceny początkowej.

Tab.1.cd Przegląd ofert krajowych dostawców diod LED dużej mocy i układów zasilających

Ogromne zainteresowanie diodami przejawiają dystrybutorzy podzespołów elektronicznych. O LED-y i zasilacze poszerza swoje oferty wiele krajowych, widząc w tym szansę na wczesne zajęcie pozycji na otwierającym się rynku. Diody są też przykładem produktu, pozwalającego na wybicie się ze sprzedaży tzw. commodities, a więc całego spektrum elementów popularnych, wytwarzanych przez wielu producentów.

Marże na nich są na tyle niewielkie, że wiele firm dystrybucyjnych woli specjalizować się w dostawach specjalistycznych i złożonych komponentów, takich jak na przykład diody LED, których sprzedaż jest bardziej rentowna.

Zajęcie się diodami ułatwia duża liczba producentów i związana z tym możliwość znalezienia partnera, dobrze spenetrowane źródła zaopatrzenia na Dalekim Wschodzie przez krajowych dystrybutorów oraz to, że optoelektroniką zajmuje się wielu dystrybutorów. Dla klientów oznacza to duży wybór i lepsze ceny.

Mimo, że rynek LED określany jest jako nowy, dostawcy zauważają, że klienci zaczynają odchodzić od tanich chińskich rozwiązań do bardziej sprawdzonych firm i produktów wytwarzanych przez renomowanych producentów. Wynika to przede wszystkim z doświadczenia firm, gdyż wiele negatywnych zjawisk widocznych na rynku diod, można było obserwować w innych produktach, na przykład złączach. Firmy wyciągają wnioski z wcześniejszych lekcji, co na pewno cieszy.