Powstanie polski komputer kwantowy

W grupie podmiotów, które zbudują polską maszynę jest firma Creotech Instruments. Od maja br. firma jest zaangażowana w tworzenie pierwszego dużego komputera kwantowego dla Komisji Europejskiej.

Polski komputer kwantowy powstanie w ramach infrastruktury HPC Poznańskiego Centrum Superkomputerowo-Sieciowego (PCSS) afiliowanego przy Instytucie Chemii Bioorganicznej PAN. Zespół Creotecha odpowiadać będzie za powstanie specjalistycznej elektroniki kontrolno-pomiarowej.

Obliczenia kwantowe realizowane w poznańskim ośrodku umożliwią prowadzenie nowych badań naukowych oraz otworzą nowe możliwości dla innowacji przemysłowych. Program instalacji sześciu komputerów kwantowych w wymienionych lokalizacjach opiewa na kwotę 100 mln EUR. Ogłoszenie Polski jako jednej z europejskich lokalizacji komputerów kwantowych zbiegło się w czasie z ogłoszeniem laureatów tegorocznej Nagrody Nobla z fizyki. Zostali nimi Alain Aspect, John F. Clauser i Anton Zeilinger, którzy opracowali podstawy naukowe wykorzystania mechaniki kwantowej w obliczeniach i bezpiecznej komunikacji.

- Wskazanie Polski i naszego ośrodka jako jednej z sześciu europejskich lokalizacji do budowy przełomowej klasyczno-kwantowej architektury superkomputera to dowód na to, że poziom naszego rozwoju, zaangażowania oraz wieloletnich doświadczeń spełnił wysokie wymagania stawiane przez Komisję Europejską w zakresie przełomowych technologii obliczeń i komunikacji kwantowej. PCSS od wielu lat reprezentuję Polskę w inicjatywie "PRACE na rzecz współpracy w zakresie zaawansowanych obliczeń w Europie" oraz realizuje strategiczne projekty z Polskiej Mapy Infrastruktury Badawczej obejmujące rozbudowę krajowych systemów superkomputerowych PRACE-LAB i PRACE-LAB2. Bardzo cieszymy się z faktu, iż udało nam się nie tylko zbudować silne konsorcjum projektowe, we współpracy polskiego środowiska naukowego i partnera biznesowego - firmy Creotech Instruments, ale włączyć również do współpracy ekspertów specjalizujących się w technologiach kwantowych z regionu Europy Środkowo-Wschodniej, w tym Łotwy, Litwy, Słowenii, Węgier i Austrii - mówi dr hab. inż. Krzysztof Kurowski z Poznańskiego Centrum Superkomputerowo-Sieciowego, afiliowanego przy Instytucie Chemii Bioorganicznej Polskiej Akademii Nauk.

Szacuje się, że w 2026 r. wartość globalnego rynku komputerów kwantowych osiągnie wartość 1 mld USD, w porównaniu do 472 mln USD w roku 2021 r., przy wskaźniku CAGR wynoszącym 30,2%.