Biura powiązane

Rys. 2. Podsumowanie znaczenia dla biznesu i dochodów firm z tego zestawienia oferowanych usług projektowania

Biura projektowe są "dodatkiem" do produkcji własnej, gdy firma ma niewykorzystane moce inżynierskie. Utrzymując na własne potrzeby dział konstrukcyjny, można pokusić się o to, aby jego kompetencje i doświadczenie zaoferować innym przedsiębiorstwom na zewnątrz.

Dla wielu klientów takie działanie może być korzystne, gdyż zespół pracujący na co dzień dla producenta OEM może mieć największe kompetencje w swojej wąskiej charakterystycznej dziedzinie i duże doświadczenie.

Jednocześnie działając w ramach struktur firmy zespół projektantów może być bardziej konkurencyjny cenowo, bo szereg kosztów stałych rozkłada się na mniejsze fragmenty. Przykładem może być na przykład Trax Elektronik, który produkuje systemy zarządzania ruchem drogowym i sięga po zlecenia zewnętrzne.

Biura projektowe coraz częściej pojawiają się w ofertach firm kontraktowych zajmujących się montażem podzespołów. Jest to naturalny kierunek rozwoju tego biznesu, który z czasem obejmuje coraz więcej etapów wytwarzania.

Zmiana roli z producenta kontraktowego (CEM - Contract Electronic Manufacturing) w na o wiele bardziej kompetentnego dostawcę usług EMS (Electronic Manufacturing Services) nie dotyczy tylko naszego kraju. Podobnie jest w wielu innych krajach, co przekonuje, że biznes outsourcingowy tak właśnie się rozwija. W przypadku Polski widać to na przykład w radomskiej firmie Bornico. Podobne działanie towarzyszy dystrybutorom podzespołów elektronicznych, którzy w miarę upływu lat rozszerzają ofertę o usługi: montaż SMT, produkcję płytek drukowanych, wiązek kablowych, konfekcjonowanie złączy i podobne operacje.

Usługi projektowania stanowią przedłużenie kompetencji działu wsparcia technicznego, który w ten sposób zyskuje szereg nowych możliwości i okazji do pozyskania klientów. Projektowanie w przypadku dystrybutorów podzespołów ma mniej lub bardziej sformalizowaną formę. Zaczyna się zwykle od tego, że gdy się trafi klient, a zespół czuje się w stanie mu pomóc, to po prostu w ramach indywidualnych ustaleń realizuje się projekt.

Po pewnym czasie informacje o takich możliwościach pojawiają się w ofercie i reklamach, co przekonuje, że dystrybutorzy chcą być aktywni w omawianych usługach. W najbardziej zaawansowanych planach firmy otwierają oddzielną działalność gospodarczą dla biura projektowego, co z jednej strony świadczy o tym, że bardzo poważnie traktują ten obszar aktywności, z drugiej strony, że liczą na większe usamodzielnienie się w przyszłości. Przykładem z ostatnich dni takich działań może być firma Masters, która otworzyła Masterlab - spółkę córkę będącą biurem projektowym.

Biura niezależne

Rys. 3. Zestawienie obrazujące, jaką część obrotów firmy uzyskują z usług projektowania

Część z firm biorących udział w tym zestawieniu ma charakter niezależny. Nie są one powiązane z produkcją własną lub działalnością handlową i innymi usługami i zwykle jest to dla nich główny rodzaj działalności.

W dużej mierze są to firmy niewielkie, nierzadko zatrudniające pojedyncze osoby. Ich aktywność dotyczy praktycznie zawsze jednej wąskiej dziedziny, która zapewne wiąże się z kompetencjami właścicieli lub też jest pochodną ich aktywności zawodowej.

Wśród tematów i specjalizacji dominuje automatyka i zastosowania przemysłowe, m.in. sterowniki, układy pomiarowe, automatyka budynkowa. Innym nurtem aktywności jest oprogramowanie dla mikrokontrolerów i DSP oraz cyfrowych układów programowalnych, a także projektowanie płytek. Za stosunkowo młodą specjalizację można uznać systemy komunikacyjne bazujące na komunikacji GSM lub oświetlenie LED.

Mimo że obie te dziedziny z pewnością charakteryzują się dużym potencjałem wzrostu i dużym zainteresowaniem rynku, firmy sygnalizują, że raczej zarabiają na udziałach w sprzedaży gotowych wyrobów, ze sprzedaży których spłaca się projekt. Jeśli jest to powszechne zjawisko, to niestety źle świadczy o potencjale rynku. Na koniec warto wspomnieć o biurach projektowych zajmujących się serwisem i utrzymaniem ruchu.

Specjalizują się one w modernizacjach lub naprawach maszyn produkcyjnych, do których dorabiają automatykę, nowocześniejsze sterowanie i diagnostykę, przedłużając tym samym czas eksploatacji maszyn. W warunkach polskich na takie usługi jest na tyle duży popyt, że kilka małych firm jest w stanie się z tego utrzymać. W przyszłości takie przedsiębiorstwa zapewne zmienią profil działania i znajdą innych klientów albo znikną z rynku.

Tabela 2. Przegląd ogólny oferty krajowych biur inżynierskich zajmujących się projektowaniem urządzeń elektronicznych

Tabela 2cd. Przegląd ogólny oferty krajowych biur inżynierskich zajmujących się projektowaniem urządzeń elektronicznych

Na rysunku 2 pokazano wykres podsumowujący rozważania, jakie znaczenie dla biznesu i dochodów firmy mają oferowane usługi projektowania oraz jaka część aktywności firm zawiera się w omawianej tematyce. Dla praktycznie połowy (48%) przedsiębiorstw, które prezentujemy w tabelach, projektowanie jest osią działalności i głównym źródłem dochodów. Kolejne dwie duże grupy (27% i 18%) stanowią firmy, dla których projektowanie jest znaczącym dodatkiem do działalności głównej lub takie, które nie tylko zajmują się elektroniką, ale jeszcze czymś innym.

Rys. 4. Czego oczekujemy od biur inżynierskich w zakresie projektowania

W obecnym początkowym etapie rozwoju rynku takie poważne podejście do omawianej działalności dla firm, które nadesłały wypełnione ankiety, warte jest wyróżnienia. Kolejny rysunek 3 uściśla powyższe rozważania, pokazując, jaką część obrotów firmy uzyskują z kooperacji w projektowaniu.

Rozkład jest prawie doskonale równomierny, co można odczytywać też tak, że dla połowy firm biorących udział w tym zestawieniu usługi konstrukcyjne tworzą więcej niż połowę sprzedaży. Absolutną nieprawdą byłoby zatem twierdzenie, że jest to mało znaczący i incydentalny biznes.