Oświetlenie LED

Struktura rynku

Rys. 9. Najwięksi odbiorcy diod LED dużej mocy w podziale na branże

Na rysunku 5 pokazujemy typowe zestawienie dla raportów "Elektronika" wartościujące poszczególne czynniki składające się na kompleksową ofertę handlową w zakresie oświetlenia LED. Zgodnie z wcześniejszymi rozważaniami na pierwszym miejscu znalazła się cena, która jest tym samym najważniejszym składnikiem oferty. Drugie miejsce dla jakości i parametrów też nie jest zaskoczeniem, a także to, że bardzo wysoko ocenione zostało znaczenie marki wytwórcy.

Jest to zapewne konsekwencja omówionych procesów, gdzie istotna jest jakość produktów, ale jednocześnie kupujący nie mają tanich i prostych w korzystaniu narzędzi umożliwiających weryfikację jakości, kontrolę deklarowanych przez producentów parametrów. Oparcie wyboru na dobrej marce w takiej sytuacji wydaje się jedną z sensownych możliwości.

Bogactwo typów diod, wykonań, obudów, kolorów, a nawet metod generowania światła białego powoduje, że liczba diod będących w ofertach dostawców jest bardzo duża. Na rysunku 6 pokazujemy wyniki badania ankietowego, którego celem była ocena, jakie parametry diod są brane pod uwagę przez projektantów w pierwszej mierze.

Tabela 3. Dane kontaktowe do firm

Wyniki w sposób wyraźny dzielą się na dwie grupy, do tej ważnej można zaliczyć wydajność świetlną, dobre odwzorowanie barw, powtarzalność i żywotność postrzegane przez długi czas pracy, do mniej istotnych zaliczone zostały kwestie związane z zasilaniem i dostępnymi obudowami i akcesoriami optycznymi. Innymi słowy dla wydajnych i trwałych diod konstruktorzy poświęcą wiele innych zagadnień. Co ciekawe, identyczne wyniki i relacje uzyskaliśmy w poprzedniej ankiecie sprzed trzech lat, co dowodzi, że w tym obszarze rynek się absolutnie nie zmienia.

Rysunek 7 to z kolei próba oceny, jakie pozytywne trendy rynku LED można uznać za najbardziej istotne. Za najważniejsze specjaliści uznali wysokie walory techniczne i użytkowe pozwalające zbudować systemy oświetleniowe o parametrach innych niż dotychczas. Zaskakujące, że dyrektywy unijne i wymagania prawne powiązane z oszczędnością energii, jak chociażby zakaz sprzedaży zwykłych żarówek oraz zachowania proekologiczne konsumentów nie są zdaniem ankietowanych czynnikami ważnymi.

Innymi słowy, na rynku oświetlenia LED liczy wartość dodana po stronie funkcjonalnej i ekonomicznej, jaką wnosi ta technologia, a nie to, że oszczędzimy ileś tam kilowatogodzin. Taki pogląd jest dość powszechny w Polsce, gdzie otwarcie mówi się o spisku żarówkowym producentów. Efekt jest taki, że na razie diodowe źródła światła pojawiają się najszybciej w takich obszarach rynku, gdzie zalety i wartość dodana, jaką niosą te elementy, przeważają znacznie nad kosztami.

Kolejny rysunek 8 to zestawienie siły oddziaływania na rynek czynników negatywnych. Najwięcej szkód przynosi zła jakość - takiego zdania było blisko dwie trzecie pytanych specjalistów. Drugie miejsce przypadło szeroko omawianej wcześniej trudności w porównywaniu między sobą poszczególnych komponentów związanych z oświetleniem diodowym. Kolejne czynniki okazały się już znacznie słabsze, nawet ponad dwukrotnie, co przekonuje, że w praktyce dla rynku liczą się tylko te dwa.

Ostatnie w tej sekcji zestawienie pokazane na rysunku 9 ilustruje główne branże będące odbiorcami technologii oświetlenia diodowego. Poza zastosowaniami typowo oświetleniowymi, naturalnymi dla tych produktów wymienionymi na samej górze, silną pozycję zajmują zastosowania profesjonalne i przemysłowe oraz wyświetlacze reklamowe.

Rys. 10. Chmurka najpopularniejszych w Polsce marek handlowych związanych z oświetleniem LED

Wprawdzie wydajne diody świecące są podstawowym budulcem wyświetlaczy wielkoformatowych, które mogą pracować w świetle dziennym i do niedawna w skali naszego kraju sektor ten był istotnym nabywcą LED, niemniej wielu krajowych producentów tych produktów nie wytrzymało konkurencji ze strony firm chińskich i dzisiaj zdecydowana większość takich wyświetlaczy jest importowana z Azji.

Podobnie jest z motoryzacją, która diody LED dużej jasności wykorzystuje coraz powszechniej, ale nie kupuje ich z sieci dystrybucji, tylko bezpośrednio od producentów. Z kolei bardzo słabe znaczenie elektroniki konsumenckiej, medycyny i AGD wynika najprawdopodobniej z braku nośnych aplikacji dla omawianych produktów, takich, które byłyby w stanie wygenerować dużą sprzedaż. Warto zauważyć, że trzy lata temu ocena rynku związana z rysunkiem 9 była praktycznie identyczna. Jest to z pewnością pośredni dowód na to, że rynek dojrzewa.

Mariusz Ciesielski

Microdis

Jaka jest atrakcyjność LED-ów z punktu widzenia działalności dystrybucyjnej?

Zarówno LED-y, zasilacze i akcesoria optyczne są dla rynku dystrybucji towarem bardzo atrakcyjnym. Rynek w tym obszarze stale rośnie, powstają nowe firmy wykorzystujące technologię LED, a obecni producenci opraw coraz chętniej rezygnują z tradycyjnych źródeł światła na rzecz diod.

Jaka jest konkurencja na rynku w tym obszarze?

Konkurencja jest dość duża na naszym rynku, ale jest to również związane z tym, że nadal jest on dość wąski. Porównując nasz rynek do np. niemieckiego - gdzie jest wielu producentów opraw przemysłowych, lub włoskiego - z producentami bardzo nastawionymi na wizualną atrakcyjność projektów, nadal jesteśmy na początku długiej drogi. Korelacja między liczbą klientów a konkurencją jest bardzo silna.

Jaki wpływ na rynek diod LED mają tani dostawcy z Azji?

Na świecie jest około dziesięciu liczących się producentów białych diod dużej mocy. Tani dostawcy diod z Azji nie mają na rynku europejskim dużego przebicia - nie są w stanie dorównać lub zbliżyć się parametrami do światowej czołówki, a różnice cenowe, w przypadku diod mocy, nie są na tyle atrakcyjne, aby usprawiedliwić korzystanie z produktów o mniejszej jasności i sprawności.

Większy wpływ na rynek mają azjatyccy producenci gotowych wyrobów, jak np. "żarówek" LED.

Cenom takich produktów trudno dorównać, a niestety one również często kształtują percepcję odbiorcy końcowego - mogą zrazić do LED, jeśli nie są wykonane z wysokich jakościowo komponentów - a takiego klienta już trudniej ponownie przekonać do diod świecących, pomimo dużo lepszych parametrów.

Krajowi dostawcy oświetlenia LED

Tabela 4. Plan raportów "Elektronika" na najbliższe miesiące

Dystrybutorzy koncentrują się na tym, aby być powiązanym autoryzacją z renomowanym producentem, niemniej w zakresie diod LED takich czołowych firm wcale nie ma na świecie wiele. Stąd wielu dostawców nie zajmuje się samymi diodami i sprzedaje raczej komponenty oświetlenia jak moduły, taśmy, zamienniki żarówek lub nawet gotowe lampy.

W tym zakresie wybór jest już znacznie szerszy. Dostawcami diod są duże światowe firmy dystrybucyjne jak Arrow, EBV lub Future, a spośród firm krajowych wymienić należy: JM elektronik, Elhurt, Masters, Maritex, Soyter oraz Gamma i Microdis. Produktami oświetleniowymi LED zajmuje się także Dacpol, Semicon, Unisystem, Ledex oraz oczywiście wszyscy dystrybutorzy katalogowi, jak Micros, TME, Farnell, Conrad i RS. Częścią rynku oświetlenia są też firmy EMS, które produkują moduły ledowe i lampy i oświetlacze bazujące na dużych płytkach drukowanych.

Lista ta od paru lat jest w zasadzie stała, co jest kolejnym dowodem na dojrzewanie rynku. Na skutek zainteresowania jakością i pośrednio także przez zalew azjatyckiej tandety widać powoli symptomy konsolidacji. Liczba dystrybutorów specjalnie się nie zwiększa, a parę firm, które jeszcze dwa-trzy lata temu starało się zaistnieć na rynku, chyba odpuściło sobie wysiłki. Istotne pozycje na rynku dystrybucyjnym LED, przynajmniej w obecnym potencjale technologicznym, są już chyba zajęte i czas masowego wchodzenia w LED-y to już przeszłość.

Robert Siroic

Delta Energy Systems

Co jest ważne w handlu produktami do oświetlenia ledowego?

Oświetlenie LED już od kilku lat znajduje coraz szersze zastosowanie. Wyższa wydajność, szybki zwrot z inwestycji, wszechstronność zastosowań i długa żywotność sprawia, że również w Polsce z roku na rok zainteresowanie jest coraz większe.

Wraz ze wzrostem popytu pojawia się szereg nowych dostawców oferujących produkty często nieznanego pochodzenia i wtedy sprzedaż dobrej jakości oświetlenia z wielu powodów staje się sprawą niełatwą, w szczególności wtedy, gdy głównym kryterium jest cena. Oczywiście koszt zakupu jest bardzo ważnym elementem, jednak najważniejszym powinny być parametry oraz wiarygodność dostawcy.

Czego oczekują klienci?

Klienci, wybierając nowoczesną technologię LED, oczekują przede wszystkim oszczędności, wynikających z niższego poboru energii i mniejszych kosztów konserwacji, a następnie szybkiego zwrotu z inwestycji w stosunku do klasycznych rozwiązań. Osiągnięcie tych wymagań możliwe jest wyłącznie przy współpracy z wiarygodnym dostawcą/producentem. Tutaj dużą rolę odgrywa okres gwarancji oraz jej warunki.

Jakie produkty LED są najbardziej poszukiwane na rynku?

Polski rynek oświetlenia LED jest ciągle w fazie rozwojowej i zapotrzebowanie na produkty LED jest widoczne w każdym z obszarów rynku. Duży potencjał widać obecnie w oświetleniu ulicznym, gdzie na przejście na nowoczesne systemy oświetlenia LED decyduje się coraz więcej podmiotów publicznych.

Przegląd ofert

W tabelach 1 i 2 przedstawiamy przegląd ofert dostawców produktów związanych z oświetleniem LED. W tabeli 3 podajemy dane kontaktowe do wymienionych dostawców wraz z głównymi markami oświetlenia i zasilaczy, które reprezentują. Lista ta powinna ułatwić pierwszą selekcję dostawców i zachęcić do dalszych, bardziej szczegółowych kontaktów.

Robert Magdziak

Źródłem wszystkich danych przedstawionych w tabelach oraz na wykresach są wyniki uzyskane w badaniu ankietowym przeprowadzonym wśród dostawców diod LED dużej mocy, oświetlenia LED i zasilaczy w Polsce.