Laboratoria badania urządzeń elektronicznych

Aparatura pomiarowa do badań

Sprzęt pomiarowy do badań urządzeń elektronicznych jest kosztowny, bo jest to skomplikowana i zaawansowana, specjalistyczna aparatura. Najbardziej złożone pod tym względem są badania kompatybilności elektromagnetycznej, bo wymaganych urządzeń do realizacji kompletu badań jest dużo, a dodatkowo do ich działania trzeba stworzyć odpowiednie stanowiska pomiarowe, np. mieć pomieszczenie ze ścianami wyłożonym blachą ekranującą, specjalnie przygotowaną siecią zasilającą, a nawet specjalną komorę bezechową.

Aktualna koniunktura na rynku (pierwsze półrocze 2019 roku)

W ocenach aktualnej koniunktury na rynku usług badawczych, podobnie jak w danych za 2018 rok, nie ma jednoznacznych wskazań. Wykres też jest prawie identyczny, a różnice procentowe pomiędzy poszczególnymi polami są minimalne. Dane z ankiet sugerują, że wyniki zależą od potencjału danego laboratorium, typu placówki oraz zakresu wykonywanych badań, które nie zawsze są oferowane w pełnym spektrum - część firm zajmuje się jedynie wąskim wycinkiem pomiarów. Inaczej biznes będą oceniać placówki naukowe przy uczelniach oraz będące częścią organów państwowych, a inaczej placówki komercyjne, żyjące z badań. Można w uproszczeniu podsumować, że wykres odzwierciedla niejako złożoną strukturę i różne umocowanie biznesowe w branży takich placówek.

Z tych przyczyn wielu producentów elektroniki mozolnie rozwija swój potencjał aparaturowy, ograniczając się początkowo do kupna aparatury do badania zaburzeń przewodzonych. Z czasem infrastruktura rozszerza się na pomiary emisji i kolejne obszary badań. Rozbudowa nierzadko jest współfinansowana z funduszy unijnych a budowa laboratorium bywa traktowania jako element wzrostu kompetencji firmy. W ten sposób jej wysoki koszt inwestycji można trochę zniwelować.

Najtrudniejszą częścią badań (patrząc przez pryzmat kosztu aparatury i jej skomplikowania) są badania kompatybilności urządzeń radiowych, a dokładniej elementów interfejsu radiowego, czyli transceivera i systemu antenowego z układem dopasowującym. Wykonanie badań nowoczesnych rozwiązań pracujących w zakresie gigahercowym oraz bliskim mikrofal jest uwarunkowane posiadaniem bardzo specjalistycznego środowiska pomiarowego i kosztownej aparatury pomiarowej.

Struktura dochodów ze sprzedaży usług badawczych

Sprzedaż usług badawczych dla blisko połowy firm i placówek zawiera się między 250 tysięcy a 1 mln zł, co czwarta firma zadeklarowała jeszcze niższe przychody roczne. Nie są to imponujące sumy, zwłaszcza gdy zestawi się je z kosztem aparatury pomiarowej niezbędnej do takich prac lub też wynagrodzeniami rocznymi specjalistów zajmujących się takimi pomiarami. Przychody przekraczające 1 mln zł rocznie ma co trzeci usługodawca, ale jednostek badawczych z obrotami ponad 5 mln jest bardzo mało. Innymi słowy, działanie laboratoriów przy firmach produkcyjnych, uczelniach oraz finansowanie zakupów aparatury z wykorzystaniem programów rozwojowych dostępnych w ramach UE to niestety konieczność.

Większość laboratoriów krajowych nie dysponuje warunkami pozwalającymi zaoferować klientom kompleksowe badania w tych obszarach, tak samo jak brakuje specjalistów z zakresu radiokomunikacji znających specyfikę badań. Lukę na rynku zapełniają placówki zagraniczne, np. niemieckie.

Uczelnie i instytuty naukowe aparaturę do badań sprzętu elektronicznego kupują jako narzędzia do prowadzenia prac naukowych oraz do kształcenia studentów w ramach grantów badawczych lub też korzystają z programów edukacyjnych, jakie mają czołowi producenci sprzętu pomiarowego. Pozwalają one zgromadzić niezłe zaplecze pomiarowe, a dodatkowo kadra naukowa jest w stanie zapewnić wysoki poziom kompetencji badawczych.

Krzysztof Chomiński

Cyfrowy Polsat

Jakie są oczekiwania klientów w stosunku do laboratoriów badawczych?

Przy silnej konkurencji i presji ze strony firm azjatyckich, oferujących często bardzo tanie wyroby, potrzeby takiej firmy jak Cyfrowy Polsat koncentrują się głównie na aspektach biznesowych. W przypadku chęci skorzystania z badań zarówno inżynierskich jak i końcowych potrzebujemy elastycznej możliwości rezerwowania wizyt oraz rynkowych (a więc niskich) kosztów takich badań.

Niestety rozwój gospodarczy kraju powoduje, że coraz częściej obserwujemy problemy z rezerwacją terminów oraz idące za tym wzrosty kosztów tych usług. Kluczowym punktem jest też zależność czasu trwania badań końcowych od wyniku, od czego często uzależnione jest rozpoczęcie produkcji i dalej wprowadzenie produktów na rynek. Bez dobrej współpracy z laboratoriami nasz produkt kosztowo i czasowo przegra z konkurencją, a to może negatywnie wpłynąć na naszą aktywność przy konstruowaniu i produkcji wyrobów na rynku krajowym.

Samodzielne badanie wyrobów - czy to ma sens i w jakim zakresie?

Co prawda konstruując dane urządzenie firma zna go lepiej niż laboratoria zewnętrzne, ale samodzielne badanie wyrobów ma sens raczej tylko w przypadku zbadanego już wcześniej i dobrze znanego firmie produktu, w którym dokonane zostały niewielkie modyfikacje lub akcesoria. Najczęściej dotyczy to mniej wymagających technicznie i tym samym złożonych urządzeń.

Z punktu widzenia firmy o profilu działalności takiej jak nasza, na pierwszym miejscu stawiamy sobie za cel zbadanie naszych urządzeń w laboratoriach akredytowanych. Tylko taka współpraca daje pewność kompetentnie zbadanego produktu, a co za tym idzie bezpieczeństwa czy też ogólnego braku problemów po stronie naszych klientów oraz co jest równie istotne, w przypadku ew. kontroli nadzoru rynku.

Duże skomplikowanie współczesnych urządzeń powoduje konieczność odpowiedniego sklasyfikowania produktu i dalej doboru norm, że cenna jest również współpraca z laboratoriami akredytowanymi na poziomie doradczym. Bez merytorycznej dyskusji i doświadczenia takiego laboratorium bardzo często samodzielnie można popełnić pewne kosztowne w ostatecznym rozrachunku błędy. Zatem samodzielne badania mają sens, ale w formie badań wstępnych, umożliwiających skorygowanie konstrukcji i ostatecznie zapewnienia odpowiedniej jakości sprzętu zlecanego do badań laboratoriom zewnętrznym.