Raporty

Rynek narzędzi ręcznych i wyposażenia warsztatowego rozwija się w kierunku rozwiązań trwałych, ergonomicznych i dopasowanych do specyficznych procesów technologicznych. Klienci coraz częściej oczekują funkcjonalności dostosowanej do konkretnego środowiska pracy, dlatego rośnie znaczenie niestandardowych projektów, takich jak indywidualnie konfigurowane stanowiska czy systemy montażowe. Pozytywnym zjawiskiem dla omawianego sektora rynku są na pewno rosnąca automatyzacja i standaryzacja produkcji co wymusza stosowanie wysokiej jakości narzędzi. Negatywnym zjawiskiem jest niska świadomość inwestycji w dobre narzędzia oraz wybieranie tańszych zamienników chińskich, co przekłada się na zwiększone koszty serwisowe i niższą efektywność pracy.

Płytka drukowana jest bazą większości urządzeń elektronicznych i jej wykonanie wpływa na całe projektowane urządzenie. Im większe upakowanie, im więcej elementów, połączeń, warstw, otworów i przelotek, im cieńsze ścieżki, trudniejsze warunki termiczne pracy, tym zagadnienie jakości jest bardziej zarysowane. Kluczowa jest również jakość pokrycia powierzchni determinująca dobrą lutowność podczas montażu. Doskonale wykonany obwód drukowany w przypadku prototypu jest zagadnieniem kluczowym, ponieważ w przeciwnym przypadku szukanie usterki staje się bardzo trudne. Z uwagi na takie zależności płytki drukowane zawsze są w centrum uwagi firm elektronicznych.

Na rynku nie ma urządzeń, które by były przystosowane wprost do zadań prototypowania elektroniki i w praktyce firmy elektroniczne korzystają ze sprzętu do prac serwisowych, reworku podczas produkcji albo wykorzystywanego na stanowiskach montażu ręcznego, bo wiele działań w tych obszarach jest do siebie podobnych. Zdefiniowany w tytule sektor rynku tworzy wiele produktów, nierzadko drobnych, a także wybrane usługi. Wynika to z tego, że rozpiętość tematyczna jest szeroka i zdecydowana większość dostawców nie ma kompleksowej oferty w tym zakresie. Wiele firm działa ponadto w na tyle odrębnym obszarze biznesu, że nie konkuruje ze sobą. Wersje specjalizowane urządzeń pod kątem prototypowania oraz produkcji małych serii dotyczą najczęściej sprzętu do montażu podzespołów, w tym automatów do układania, ale można też powiedzieć, że w tym przypadku specjalizację jest najłatwiej dostrzec.

Złącza energoelektroniczne i przemysłowe to jedna z najważniejszych grup asortymentowych wśród komponentów elektromechanicznych. Elementy te zajmują także wysoką pozycję w całej ofercie szeroko pojętej techniki łączenia, z uwagi na wysoką przenoszoną moc i zastosowania profesjonalne. Rynek złączy zmienia się w kierunku rosnących wymagań klienta i coraz większej specjalizacji tych komponentów, zwiększającego się udziału wersji wykonywanych na bazie indywidualnej specyfikacji, które są w stanie pomóc osiągnąć wyrafinowane parametry techniczne, przynieść oszczędność miejsca, zapewnić mniejsze koszty oraz wygodę montażową.

Cechą charakterystyczną rynku obudów jest szerokie spektrum odbiorców, którzy nie ograniczają się do jednego sektora ani nawet branży. Dzięki temu popyt na takie produkty jest stosunkowo stabilny, bo uśrednia on wiele drobnych strumieni sprzedaży z różnych sektorów. Stabilizuje to warunki biznesowe na rynku i uodparnia je na zmiany koniunktury. Skutkiem istnienia bardzo szerokiego rynku jest duża konkurencja. Dostawców obudów jest wielu, zwłaszcza tych najpopularniejszych serii. Konkurencję tradycyjnie zaostrzają firmy dalekowschodnie, które sprzedają w modelu B2C. Problemem są też cały czas łańcuchy dostaw oraz zmienne koszty surowców. Dodatkowo klienci często nie mają wystarczającej wiedzy technologicznej, co prowadzi do wyboru niewłaściwych produktów.

Z każdym kolejnym rokiem projektowanie elektroniki staje się coraz trudniejsze i bardziej kosztowne. Inżynier musi znaleźć kompromis dla wielu przeciwstawnych zagadnień technicznych i zmieścić się w budżecie oraz terminie. Czas życia rozwiązań układowych, technologii i standardów nieustannie się skraca, stąd w pracach projektowych nierzadko trzeba sięgać po rynkowe nowinki. Czas, jaki zostaje na analizę potencjału danych technologii, jest już krótki i nie należy oczekiwać, że w przyszłości będzie lepiej, bo tempo rozwoju całej techniki rośnie, a dodatkowo na rynku jest wiele rozwiązań równoważnych od strony technologii. W takiej sytuacji coraz częściej sensownym działaniem jest oddanie projektu do specjalizowanej firmy zewnętrznej.

Moduły komunikacyjne odgrywają kluczową rolę w zapewnieniu łączności między urządzeniami i maszynami oraz węzłami IoT. Realizują wymianę danych, umożliwiając urządzeniom skuteczną komunikację i interakcję. Obsługują różne technologie komunikacji bezprzewodowej, takie jak Wi-Fi, Bluetooth, LoRaWAN, ZigBee i oczywiście te do sieci komórkowych. Ich wszechstronność pozwala im obsługiwać całe spektrum aplikacji, od inteligentnych domów i automatyki przemysłowej, po opiekę zdrowotną i rolnictwo.

Z roku na rok i z każdą kolejną generacją urządzeń elektronicznych proces projektowania staje się coraz trudniejszy na skutek wzrostu złożoności, miniaturyzacji, większego zaawansowania technologii. Sprzętu elektronicznego w środowisku jest coraz więcej, dlatego coraz trudniej zapewnić niezakłócone działanie. Komunikacja nawet w prostych aplikacjach stała się oczywistością, przez co skala potencjalnych problemów z interoperacyjnością lub stabilnością działania stale się zwiększa. Klienci oczekują sprzętu wysokiej jakości, takiego, który będzie niezawodnie pracował w każdych warunkach, a kiepska jakość na silnie konkurencyjnym rynku jest w stanie załamać sprzedaż, stąd pojęcie to jest dzisiaj osią wielu działań producentów elektroniki.

Rynek systemów zdalnej identyfikacji rozwija się ewolucyjnie od wielu lat i nie ma na nim przełomowych produktów lub technologii, które zmieniłyby istotnie ukształtowany przez lata stan. Dominują drobne usprawnienia po stronie zasięgu, technologii produkcji, w zabezpieczeniach, rozmiarach transponderów. Najważniejsza w RFID jest wartość dodana, czyli korzyść, jaka pojawia się z wdrożenia. Ona jest kołem zamachowym tego sektora i jest definiowana w największym stopniu przez oprogramowanie.

Jednym z pozytywnych trendów na rynku podzespołów półprzewodnikowych dużej mocy jest coraz większe zainteresowanie klientów nowymi generacjami produktów opartych na technologii SiC oraz GaN. Wzrost cen energii, konieczność opracowywania nowoczesnych urządzeń o coraz wyższej wydajności przy jednoczesnym zmniejszeniu ich gabarytów powodują zwiększone zainteresowanie nowymi generacjami podzespołów.

Od strony asortymentu rynek materiałów chemicznych jest bardzo szeroki i łączy kilkunastu znaczących producentów takich produktów. Produkty te są użytecznym dodatkiem rozszerzającym oferty firm dystrybucyjnych o szerokim profilu i ważną częścią ofert firm sprzedających urządzenia do produkcji. Mamy też w kraju dostawców specjalizowanych i dwóch producentów, dla których materiały chemiczne to bardzo ważna pozycja w ofercie, często nawet tworząca główny pion biznesowy. Obszar produkcji elektroniki tworzy oczywiście najbardziej wartościową część klientów dla tego sektora, ale poza tym odbiorcami są też klienci spoza elektroniki, w tym także z obszaru serwisu i utrzymania ruchu.

Podzespoły elektroniczne są głównym źródłem innowacji w technice i bazą konstrukcyjną dla nowych produktów, przez co dystrybucja tworzy najważniejszą część łańcucha zaopatrzenia dla branży. Jest to konkurencyjny obszar biznesu, niełatwy, ale cały czas atrakcyjny i perspektywiczny. Mimo globalnych uwarunkowań gospodarczych i dużej konkurencji, rynek dystrybucji daje wiele szans i możliwości wszystkim graczom, których na rynku polskim jest kilkadziesiąt, o różnej wielkości, zarówno krajowych, jak i zagranicznych. Współczesna dystrybucja opiera się na bliskiej współpracy z producentami komponentów, szerokiej ofercie i szybkiej logistyce. Po stronie klientów wysiłek jest kierowany w budowę relacji na najwcześniejszym etapie projektowania oraz posiadaniu możliwie najbardziej kompleksowej oferty produktów w obszarze zajmowanym przez firmę na rynku.

Badania urządzeń elektronicznych pod kątem spełnienia norm kompatybilności elektromagnetycznej, wpływu środowiska klimatycznego czy odporności mechanicznej, są dzisiaj znamienną częścią procesów zapewnienia wysokiej jakości oraz integralną częścią procesu projektowania. Specjalizowane placówki badawcze zajmujące się takim testowaniem tym samym pełnią funkcję weryfikatora użytych rozwiązań, komponentów i metod projektowych.

Od wielu lat głównym kierunkiem rozwoju branży elektronicznej jest wzrost zaawansowania technologii przy zachowaniu wysokiej jakości procesów (produkcji, kontroli, serwisu, obsługi posprzedażnej) dla produktów oraz usług. Aby to było możliwe, konieczne są nowoczesne i dobre narzędzia rozumiane jako całość infrastruktury przedsiębiorstw. Wraz z pogłębiającą się i stale rosnącą złożonością i miniaturyzacją elektroniki, gdzie szczegółów często nie widać już gołym okiem, znaczenie posiadania zaawansowanego sprzętu stale się zwiększa. Zapewnienie usług wysokiej jakości staje się także istotne z uwagi na coraz większe koszty związane z obsługą serwisową, logistyką towarów, cenami podzespołów, dlatego aby utrzymać biznes w ryzach trzeba produkować szybko, dobrze i tanio, a więc możliwie przy największej automatyzacji.

Uszkodzenia oraz zakłócenia pracy wywołane zaburzeniami elektromagnetycznymi i na skutek wyładowań elektrostatycznych są szczególnie dokuczliwe, gdyż często dają niejasne odczyty stanu, nie zawsze uwidaczniają się w momencie oddziaływania, ale dopiero dużo później, w czasie eksploatacji, a także są trudne do rozpoznania przez użytkowników urządzeń oraz osoby niebędące specjalistami w tej dziedzinie. Koszty obsługi posprzedażnej i serwisu stale rosną, a jednocześnie ceny produktów i usług są hamowane przez silną konkurencję na rynku, dlatego dzisiaj nacisk na jakość w produkcji, a więc pośrednio też na ochronę, staje się tak istotny dla zbilansowania kosztowego projektów. W przypadku elektryczności statycznej nie jest łatwo w sposób jednoznaczny odpowiedzieć na pytanie, czy liczba zastosowanych zabezpieczeń i ich typ w przypadku danej firmy są wystarczające i zapewniają skuteczność. Każde zabezpieczenie wymaga umiaru i gdzieś musi być postawiona granica między kosztem rozwiązania i skutecznością.

Elektronika wdziera się dzisiaj w wiele nowych obszarów zastosowań, m.in. w transporcie, przemyśle, medycynie. Rozwijane są aplikacje elektromobilne, budowane stacje ładowania. Powstają zarówno produkty specjalistyczne, jak i proste gadżety, np. wspierające marketing lub handel. To wszystko trzeba gdzieś wykonać, dlatego branża EMS może spać spokojnie – zleceń nie zabraknie, bo elektronizacja życia jest nieunikniona. Co więcej, dzisiaj coraz częściej oczekuje się, że firma kontraktowa zapewni nie tylko wykonanie, ale też podzieli się wiedzą oraz pomoże skutecznie ograniczyć koszty produkcji. Galopująca miniaturyzacja, szybko zmieniające się technologie i rosnące skomplikowanie urządzeń powodują wiele problemów technicznych i kosztów, którym trzeba stawić czoło, stąd też naturalne staje się oddanie tych problemów do rozwiązania przez kompetentnego kooperanta.

Każda kolejna generacja zasilaczy wchodzących na rynek ma coraz większą sprawność i najbardziej zmiany te widać właśnie w zasilaczach dużej mocy, gdzie sięga ona 95–96%. Wysoka sprawność to oszczędność energii zasilającej, a więc mniejsze rachunki, ale także mniejsze gabaryty i słabsze nagrzewanie oraz zdolność do pracy w szerokim zakresie temperatur. Duża sprawność w warunkach przemysłowych to synonim niezawodności, na którą rynek zwraca coraz więcej uwagi. Od strony układowej zasilacze wyposaża się dzisiaj we wszechstronne układy zabezpieczające, rozbudowane filtry wejściowe, sterowniki zapewniające sygnalizację stanu zasilacza i podobne obwody ochronne na tyle skuteczne, że awaria na skutek przeciążenia, stanu nieustalonego lub zwykłego błędu podczas montażu instalacji staje się praktycznie niemożliwa. Skoro awaria zasilacza wyłącza całe, nawet najdoskonalsze urządzenie, to jasne jest, że zasilacz nie może się zepsuć bez względu na panujące warunki.

W branży oświetlenia LED zmiany zawsze zachodziły bardzo szybko, a paliwem zapewniającym dynamikę rozwoju rynku są głównie: rosnąca wydajność LED-ów, coraz lepsze parametry i poszerzająca się oferta tych produktów. Nowe, lepsze diody przesuwają wiele granic, które decydują o opłacalności, parametrach technicznych, sprawności, wymiarach itp. Podstawowym problemem, z jakim obecnie mierzą się klienci, jest to, jaką technologię, producenta lub produkt wybrać. To wielowymiarowy wybór, determinowany licznymi czynnikami, w którym trzeba też wziąć pod uwagę przyszłe zmiany techniczne lub prawne. Dostawca powinien udzielić informacji na temat tego, czy dany wyrób nie zostanie niedługo zastąpiony nowym, czy spełnia wymagania eksploatacyjne dla docelowego rynku lub jak bardzo jest podatny na cenową konkurencję.

Na rynku mamy coraz większy asortyment jednostek wyświetlaczy, są one coraz tańsze, a więc dostępniejsze, mają coraz lepsze parametry w zakresie wizualizacji danych oraz odporności mechanicznej i środowiskowej. Rośnie liczba dostępnych przekątnych ekranu i rozdzielczości, proporcji boków i interfejsów. Pojawiają się zaawansowane kontrolery, opcje związane z szerokim zakresem temperatur pracy, dużym kątem obserwacji, czytelnością w warunkach silnego oświetlenia słonecznego. Dostawcy wyświetlaczy tworzą też grupy produktów, wokół których możliwa jest łatwa migracja, czyli zmiana wyświetlacza nie wiąże się z kłopotliwymi zmianami układu elektronicznego i dużymi modyfikacjami oprogramowania.

O mikrokontrolerach w mediach było głośno dwa lata temu, kiedy w pandemii zaczęły się kłopoty z ich dostępnością, a czasy realizacji zamówień pobiły rekordy, często przekraczając znacznie cały rok. Wówczas okazało się, jak bardzo jesteśmy zależni od tych jednostek i jak mało poświęcaliśmy uwagi w projektach na minimalizację ryzyka związanego z jednym źródłem zaopatrzenia, typem układu, a nawet używaną obudową.

Producenci i dostawcy transformatorów i podzespołów indukcyjnych mają w kraju dość dużą liczbę odbiorców, na przykład ze strony producentów układów automatyki, rynku AGD, oświetlenia ledowego oraz szybko zyskującej na znaczeniu elektromobilności. Zauważalna część produkcji kierowana jest też na eksport, bo krajowa oferta zapewnia wciąż konkurencyjne ceny, wysoką jakość wykonania, przy ważnej z punktu widzenia prowadzonego biznesu obecności tych firm na wspólnym europejskim obszarze celnym. Sektor grupujący tytułowe podzespoły jest ważną częścią krajowej elektroniki i w ostatnich dwóch dekadach zmienił się ogromnie pod względem technologii, skali działania, a także wiedzy i kompetencji technicznych firm.