Obudowy dla przemysłu i urządzeń elektronicznych to kluczowe komponenty do każdej aplikacji

Stała reprezentacja firm

Rys. 8. Zgodnie z wynikami ankiety głównymi odbiorcami obudów w Polsce są producenci automatyki przemysłowej, energetyki oraz elektroniki profesjonalnej

Obudowy są produktami, które znajdziemy u wielu różnorodnych dostawców działających na rynku - można oszacować, że na rynku funkcjonuje ponad 50 takich podmiotów. Wśród nich są zarówno dostawcy urządzeń dla przemysłu, dla sektora elektronicznego, jak też firmy obsługujące klientów z wielu branż, w tym dostawcy katalogowi. Z pewnością ważną grupę stanowią producenci krajowi, tacy jak m.in. Agmar, Kradex, Maszczyk, Radiolex, Ergom, Jakubowski oraz ZPAS.

Wielu z nich oferuje obudowy z tworzyw sztucznych, niektórzy szerszy asortyment obudów metalowych, jeszcze inni skupiają się na oferowaniu szaf przemysłowych. Cechą wspólną jest fakt, że firmy te nieraz zapewniają produkty do aplikacji wprawdzie niewielkich pod względem wolumenu, ale o często wymagających cechach - np. w zakresie odporności na czynniki środowiskowe czy o wysokim poziomie indywidualizacji. Pomijając Kradeksa i Maszczyka, polskie firmy produkcyjne w większości zajmują się wytwarzaniem obudów metalowych, które przeznaczone są do zastosowań w telekomunikacji, sterowniach, systemach zasilania, systemach komputerowych i podobnych zastosowaniach przemysłowych, takich gdzie zamówienia dotyczą niewielkich serii produktów, ale za to na przykład wymagających zapewnienia dużej odporności na czynniki środowiskowe, o indywidualnych wykonaniach lub po prostu tańszych.

W takich ramach mieszczą się m.in. pulpity i panele sterownicze, systemy alarmowe i kontroli dostępu, urządzenia telewizji przemysłowej, zasilacze, obudowy do sprzętu teleinformatycznego, szafy telekomunikacyjne i podobne. Takie zastosowania pozwalają współistnieć małym innowacyjnym firmom krajowym razem z silną konkurencją ze strony dużych producentów, głównie niemieckich.

Do kluczowych na rynku dostawców zagranicznych należą przedsiębiorstwa będące oddziałami producentów zagranicznych. W raporcie przedstawiono kilkanaście takich firm - są nimi m.in. Apra, Euro-Box, Fibox, Phoenix Contact i przede wszystkim Pentair oraz Rittal. Pozostałą grupę dostawców stanowią dystrybutorzy i resellerzy, którzy często oferują po kilka marek produktów. O ile dla producentów biznes ten jest główną działalnością, o tyle dla dystrybutorów najczęściej łączony jest razem z czymś innym.

To ostatnie wynika z faktu, że wielu producentów ma nieraz wąską specjalizację i dystrybutor, chcąc zapewnić szeroką ofertę produktów dla różnych odbiorów, musi pozyskiwać je od kilku wytwórców. Dla części firm dystrybucyjnych obudowy stanowią jeden z kluczowych elementów oferty, co dotyczy m.in. tych skupiających się na sektorach elektrotechnicznym i automatyki, dla innych zaś - w szczególności zajmujących się dystrybucją katalogową - jeden z komplementarnych elementów bardzo szerokiej oferty. Obudowy znajdziemy też u dostawców obudów do systemów komputerowych i mechaniki 19".

Producenci zwykle specjalizują się we właściwym dla siebie typie (metalowe lub plastikowe), obszarze rynku, a nawet konkretnych aplikacjach, wytwarzając produkty niszowe, na przykład produkty odlewane. Produkcja obudów to stanowczo zbyt szeroka branża, aby możliwe było jej zdominowanie przez kilka wiodących w skali świata firm. Równocześnie produkcja obudów to obszar kapitałochłonny od strony przygotowania produkcji, maszyn, oprzyrządowania, form wtryskowych i tym samym producenci nie są w stanie szybko poszerzać asortymentu. W zamian wypracowują swój styl, który staje się rozpoznawalny, specjalizują się na grupy urządzeń lub branże. Ogranicza to siłę konkurowania z innymi firmami i zapewnia dużą różnorodność.

Marek Piątkowski-Zajec

Dacpol

Jak poprawnie dostawca powinien podejść do wyboru obudowy dla klienta?

W pierwszej kolejności musimy dobrze zrozumieć potrzebę klienta, jego budżet oraz warunki pracy urządzenia. To wszystko ułatwi nam dobry dobór obudowy oraz produktów peryferyjnych do wymagań aplikacyjnych. Musimy pamiętać o wielu szczegółach technicznych, które w pierwszej intencji wydają się nieważne, a później po instalacji urządzenia mogą przysporzyć wiele kłopotów. Coraz więcej firmom zależy już nie tylko na solidnej budowie, szczelności, specjalnych powłokach.

Coraz więcej urządzeń elektroniki przemysłowej powinno mieć nowoczesne wzornictwo, wysoką jakość wykończenia przy jednoczesnych wysokich parametrach ochronnych. Staramy się doradzić oraz zaproponować kompleksowe rozwiązania klientowi. Poczynając od interfejsu urządzenia, poprzez dobór obudowy, uszczelek elektromagnetycznych i środowiskowych oraz materiałów termoprzewodzących przy kłopotach z ciepłem, uważając to za dużą wartość dodaną.

Oczywiście kompleksowość musi być poparta szeroką oraz głęboką wiedzą techniczną tematu, aby klient czuł się pewnie i mógł spokojnie oddać projekt w nasze ręce. To dlatego, że producenci elektroniki komercyjnej poszukują obudów z tworzywa w bardzo ładnym "designie", nie skupiając się na parametrach technicznych. Natomiast w branży elektroniki przemysłowej, np. wojskowej, najważniejsze są parametry techniczne oraz możliwości akcesoryjne obudowy.

Jakie zjawiska można dostrzec w tym biznesie?

Rynek obudów jest w ostatnich latach stabilny. Widać jednak, że coraz więcej profesjonalnych projektantów zaczyna budowę urządzenia od doboru obudowy, a nie od projektu płytki PCB. Dostrzec też można coraz większą ekspansję producentów z rynku wschodniego, chwalących się wysokiej jakości produktami. To jest problem rynku europejskiego i polskiego.

Dystrybutorzy

Rys. 9. Wiodący krajowi dostawcy obudów dla elektroniki

Przykładem firm dystrybucyjnych silnie zaangażowanych na rynku obudów tego typu może być LC Elektronik oraz firmy takie jak Apar, Dacpol, Eltron, dla których obudowy wydają się mieć spore znaczenie biznesowe.

Drugą grupę firm tworzą dystrybutorzy związani z jedną lub maksymalnie dwoma producentami. Obudowy w tym przypadku są uzupełnieniem i dopełnieniem innej części biznesu i pozwalają im zwiększyć wartość dodaną. Przykładem może być tutaj firma CSI, Semicon, LaFot, Eltronika, Microdis, Mera, Soyter, Spezial lub Elhurt.

Firm dystrybucyjnych, które sprzedawałyby tylko obudowy, a na dodatek jednego producenta, nie ma. Powodem są wcześniej omawiane ograniczenia wynikające z wąskiej specjalizacji producentów, konieczności zapewnienia kompleksowej oferty i usług, a także ograniczona wielkość rynku wykluczająca możliwość osiągnięcia rentowności. Obudowy sprzedają też wszyscy dystrybutorzy katalogowi, na przykład TME, Farnell element14 i RS Components. Firmy te mają szerokie spektrum produktów, bez znamion specjalizacji.

Marcin Lisowski

Rittal

Jakie czynniki determinują wybór dużych obudów do zastosowań przemysłowych?

Czynnikiem determinującym wybór obudów oraz szaf sterowniczych są z pewnością trudne warunki przemysłowe. Klienci coraz częściej poszukują produktów zapewniających ochronę przed dużym zapyleniem, wilgotnością czy agresywnymi substancjami występującymi w przemyśle. Nikogo nie dziwi już zastosowanie obudów o stopniu ochrony IP69K.

Bardzo ważną kwestią jest również modułowość systemów szaf sterowniczych i akcesoriów, która zapewnia szybki montaż i dostosowanie do indywidualnych wymagań. Ciekawą sprawą jest w tym wypadku np. możliwość demontażu i wymiany płyt przepustowych dla kabli czy możliwość zabudowy wszystkich wewnętrznych płaszczyzn obudowy. Funkcjonalności te pozwalają zaoszczędzić czas pracy oraz wygospodarować bardziej wszechstronny montaż w tych obudowach, co również przekłada się na korzyści finansowe.

Klienci przemysłowi potrzebują rozwiązań kompleksowych. Obudowy i szafy przemysłowe od kilkudziesięciu lat nie zmieniły znacząco swojego wyglądu zewnętrznego, jednak oczekiwania klientów bardzo wpłynęły na jakość i funkcjonalność tych produktów. Obudowy pracować mogą w wyższych temperaturach, zapewniają dużo większą szczelność oraz pozwalają na szybszy montaż.

Nieco inaczej jest w kwestii wentylacji obudów przemysłowych. Automatyzacja procesów przemysłowych spowodowała wypieranie prostych wentylatorów na rzecz coraz bardziej zaawansowanych układów sprężarkowych oraz wymienników ciepła opartych o wodę jako czynnik chłodzący. Jest to związane ze stale rosnącym problemem dużych strat mocy urządzeń, które wymagają chłodzenia w obudowie.

Rozpoznawalność marek

Rys. 10. Najpopularniejsze marki zagraniczne związane z obudowami w Polsce

Na rysunku 9 pokazany został wykres chmurkowy, na którym zebrano najpopularniejsze marki krajowe związane z obudowami, a na rysunku 10 analogiczny wykres w zakresie marek zagranicznych (producentów). Ten typ zestawienia polega na układaniu i pisaniu nazw czcionką o wielkości proporcjonalnej do tego, jak często dane słowo pojawiało się w ankietach. Jest to więc dobry sposób, aby wizualnie ocenić trudno mierzalne precyzyjnie parametry, jak rozpoznawalność marki w branży lub jej popularność na rynku.

Niemniej patrząc na oba rysunki, nie wolno ich łączyć z twardymi danymi o sprzedaży (obroty), bo takiego powiązania tam nie ma. Pozycja poszczególnych marek zagranicznych, ich rozpoznawalność i postrzeganie przez klientów to efekt pracy dystrybutorów reprezentujących poszczególne marki w kraju lub biur przedstawicielskich, gdyż duzi producenci związani z przemysłem, przede wszystkim tacy jak Pentair-Schroff oraz Rittal, a w mniejszym zakresie także Fibox i Phoenix Contact, mają w Polsce swoje lokalne oddziały handlowe.

W przypadku Pentaira i Rittala biura mają silne wsparcie ze strony zakładów produkcyjnych, jakie firmy te wybudowały w Polsce. Nie tylko skraca to czas realizacji zamówień, ale także daje lepszą pozycję w przypadku problemów technicznych lub pracy nad indywidualnymi rozwiązaniami.

Zestawienie tabelaryczne

Tabela 4. Plan raportów "Elektronika" na najbliższe miesiące

Przegląd ofert dostawców w zakresie obudów zawierają tabele 1 i 2. Zestawienie podzielono na cztery sekcje: kolejne wiersze zawierają kolejno informacje na temat wielkości firmy, oferty w zakresie obudów metalowych, plastikowych, szaf oraz akcesoriów i dostępnych usług.

W tabeli 3 zostały zawarte dane kontaktowe i główne linie dystrybucyjne.

Robert Magdziak

Źródłem wszystkich danych przedstawionych w tabelach oraz na wykresach są wyniki uzyskane w badaniu ankietowym przeprowadzonym wśród dostawców obudów dla urządzeń elektronicznych w Polsce.