Więcej kompetencji to bardziej złożone PCB
Dla rynku PCB montaż podzespołów z pewnością wydaje się najbliższy tematycznie do rozwoju, ale rozwoju kompetencji można poszukiwać także w drugim kierunku, a więc w stronę usług projektowania elektroniki. Ten sposób rozwoju jest jeszcze stosunkowo słabo zarysowany, mało popularne jest też wspólne działanie przedsiębiorstw z różnych obszarów aktywności w formie klastra. W zasadzie można wymienić tylko jeden przykład, który tym samym staje się w kraju wyjątkiem.
Popyt na usługi projektowania i wsparcie inżynierskie produkcji elektroniki będzie coraz większy, bo elektronika się szybko komplikuje. Dzisiaj płytki wielowarstwowe nie są już wyjątkiem i fanaberią projektanta, któremu nie chce się męczyć z prowadzeniem ścieżek po dwu stronach. Ich ceny też przestały być zaporowe.
Jak można ocenić warunki biznesowe panujące na rynku PCB w 2018 roku?
Mimo wielu problemów i trudności, a także silnej konkurencji, krajowa branża obwodów drukowanych trzyma się względnie nieźle. Jeśli chodzi o ocenę minionego 2018 roku z punktu widzenia warunków biznesowych, to połowa pytanych specjalistów była zdania, że był to okres dobry, a niewiele mniej uznało warunki za zadowalające. Tylko 3% pytanych uznało, że biznes był kiepski, przez co wymowa całości jest pozytywna. Rynkowi obwodów drukowanych w Polsce sprzyja ogólny rozwój branży elektronicznej, a zwłaszcza liczne małe i średnie firmy produkujące specjalistyczne urządzenia przemysłowe i użytkowe. Ich liczba i potencjał cały czas rośnie, dlatego mimo trudności branża się rozwija i wykres tę tezę wyraźnie potwierdza.
Gdy przyjmie się 100% jako punkt odniesienia dla obwodu dwustronnego, płytka 4-warstwowa kosztuje ok. 170%, a 6-warstwowa 280%. Oznacza to, że koszt realizacji układu na płytkach 4-warstwowych nie odbiega wiele od wersji 2-warstwowej, bo taka płytka może być mniejsza. Podobnie będzie niedługo z obwodami na materiałach elastycznych i wersjami sztywno-giętkimi.
Specjaliści sygnalizowali nam w ankietach, że wzrasta liczba realizowanych w kraju projektów o wysokim stopniu skomplikowania i na nietypowych laminatach (isola, rogers), co pewnie jest jakimś pokłosiem wzrostu liczby firm z branży kosmicznej. Rok 2018 przyniósł też zwiększający się popyt w Polsce na obwody HDI i na materiałach elastycznych.
Znaczenie eksportu PCB dla producentów krajowych
Choć prawie 70% ankietowanych uznało, że eksport obwodów drukowanych jest dla nich mało znaczący, sprzedaż płytek za granicę jest coraz bardziej istotna w branży. Wynika to z tego, że eksport dotyczy zasadniczo krajowych producentów płytek, importerzy z reguły działają w odwrotnym kierunku, zaopatrując krajowych producentów elektroniki. Gdyby firmy importowe usunąć z wyników, procenty zmieniłyby się na korzyść, wskazując rosnące znaczenie eksportu w branży PCB. W takim samym badaniu ankietowym wykonanym przez nas 3 lata temu żółte pole zajmowało 82%, co oznacza tyle, że eksport powoli rośnie.
Ten popyt na pewno jest symptomatyczny. Wskazuje to, że Polska zbliża się do światowych trendów w produkcji elektroniki, oferując ten sam lub wyższy poziom obsługi produkcji wraz z bardzo docenianym wysokim poziomem zarządzania przez kadrę kierowniczą.
Wzrost skomplikowania obwodów wymusi również zapotrzebowanie na usługi przedprodukcyjne np. projektowanie obwodów drukowanych wraz z dostawą prototypów. Zapytania o warunki technologiczne, realizowalność, parametry brzegowe technologii na pewno będą kierowane do dostawców płytek i te potrzeby mogą stać się przyczyną tego, aby poszerzyć obszar działania. W ten sposób część produkcji może być realizowana na miejscu, część za pomocą importu. Taki model mieszany widać już gdzieniegdzie w naszym zestawieniu tabelarycznym.
Michał Brennenstuhl
Elhurt
- Czego oczekują obecnie klienci od dostawców PCB w zakresie technologii?
W zapytaniach otrzymywanych od klientów występuje szereg parametrów, które wymagają specjalnych możliwości technologicznych. Przede wszystkim wykonanie obwodów 10, a czasami nawet powyżej 20 warstw. Przy obwodach HDI duże znaczenie ma dobre odprowadzanie ciepła z zamontowanych na płytce układów scalonych.
Jest to jeden z kluczowych parametrów, gdyż nawet 50% awarii urządzeń wynika z wysokich wymagań temperaturowych. Takie obwody często wymagają wykonania mikroprzelotek i przelotek ze zwiększoną grubością miedzi na ściankach. W aplikacjach oświetleniowych klienci zwracają uwagę na rodzaj użytej maski.
Powinna się ona charakteryzować odpowiednią barwą, o wysokim współczynniku odbicia światła, nieżółknącą nawet po dwukrotnym przejściu przez piec. W tego typu aplikacjach pojawiają się również wymagania wykonania obwodów bardzo długich (powyżej 1 m).
- Jaka jest rola jakości w obwodach drukowanych?
Jakość wykonania obwodów drukowanych jest bardzo istotna, aczkolwiek nie dla każdego klienta jest najważniejsza. Wysoka jakość obwodu pozwala na uniknięcie wielu problemów przy montażu końcowym.
Główne problemy to niska jakość pokrycia padów cyną lub złotem (zanieczyszczenia, zbyt mała grubość i tym samym słabe zwilżanie się padów), delaminacja, czyli rozwarstwianie się obwodów wielowarstwowych, zwarcia ścieżek, itd. W krytycznych przypadkach obwód niskiej jakości może nawet uniemożliwiać prawidłowy montaż i konieczne jest wykonanie płytek ponownie. Może to się wiązać ze stratami finansowymi wynikającymi z opóźnień.
- Jaka jest rola płytek importowanych z Chin na rynku polskim?
Obwody drukowane importowane z Chin zyskały w ostatnim czasie znaczący udział w rynku, który z każdym rokiem sukcesywnie rośnie. Składają się na to głównie dwie rzeczy: bardzo konkurencyjne ceny w stosunku do producentów europejskich oraz wysokie możliwości technologiczne.
Przykładem wysokich możliwości tych producentów jest choćby niedawne przeniesienie części produkcji płytek do Chin przez Apple, Huawei, Xiaomi i wielu innych. Chińscy dostawcy nie mają problemu z bezpośrednim dotarciem do klientów w Polsce, przez co coraz większa ich liczba decyduje się na przenoszenie produkcji.
|